101 İMKB şirketi yeterince şeffaf değil

Güreli Yeminli Mali Müşavirlik iştiraki Kurumsal Risk Yönetim Servisleri (KRYS) ve Danışmanlık A.Ş tarafından yapılan araştırmaya göre, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) işlem gören şirketlerin 101'i, genel kurullar öncesinde kamuoyunu ve hissedarları bilgilendirmeye yönelik hazırlanması gereken bilgilendirme dokümanını kamuoyuna açıklamıyor. KRYS, İMKB'de işlem gören 318 şirketin SPK kurumsal yönetim ilkelerine uyum seviyelerinin ölçüldüğü "İMKB'de İşlem Gören Şirketlerin Kurumsal Yönetim Araştırması 2008"i yayımladı. Araştırma, şirketlerin, faaliyet ve kurumsal yönetim uyum raporları, şirket esas sözleşmeleri, genel kurul dokümanları, internet sayfalarında yer alan kurumsal bilgileri, İMKB ve SPK internet sayfalarında yer alan bilgileri, kamuya açıkladıkları diğer bilgiler olmak üzere tamamen kendi beyanlarından elde edilen verilerle hazırlandı. SPK kurumsal yönetim ilkelerinde yer alan ve uyum seviyesinin ölçümünde mutlak kabul edilen toplam 118 kriter kullanılarak yapılan araştırma, 318 şirketten 5'inin "çok iyi seviyede" olduğunu ortaya koyarken, şirketlerin yüzde 39,94'ünün seviyesinin "çok düşük", yüzde 21,07'sinin "düşük" olduğunu belirledi. Araştırmaya göre, SPK'nın 19 Mart 2008 tarihinde yayınladığı tebliğ ile halka açık şirketlerde kurulmasını zorunlu hale getirdiği Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi, İMKB'de işlem gören 318 şirketten 143'ünde bulunuyor. Tebliğ tarihinden itibaren kurulması için 1 yıl süre tanınan Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi, 133 şirkette henüz kurulmazken, 33 şirketin beyanlarında ise bu birim hakkında herhangi bir bilgi bulunmuyor. Araştırma, halka açık şirketlerin genel kurul toplantılarına yönelik vermesi gereken gündem tutanakları, hazirun cetveli, vekaletname formu, geçmiş yıllara ait bilgilerin tamamını kamuya açıklayan şirket sayısının 166 olduğunu ortaya koydu. Araştırmaya göre, genel kurullar öncesinde kamuoyunu ve hissedarları bilgilendirmeye yönelik hazırlanması gereken bilgilendirme dokümanını kamuoyuna açıklayan şirket sayısı 14 olurken, 101 şirketin de genel kurullarıyla ilgili hiçbir bilgiyi kamuoyuna açıklamadığı belirlendi. Şirketlerin internet siteleri Araştırmaya göre, halka açık şirketlerin 307'sinin internet sitesi bulunmasına rağmen, yeterince işlevsel olmadığı belirlendi. 307 şirketten 230'unun internet sitesinde yer alan kurumsal bilgilerin güncel olduğu, şirketlerin yüzde 27'sinde İngilizce olarak düzenlenmiş bir bölüm bulunmadığı ortaya çıktı. SPK kurumsal yönetim ilkelerine göre internet sitesinde bulundurulması zorunlu olan esas sözleşmenin en son haline yer veren şirket oranı yüzde 81 olurken, yüzde 15'inde bu sözleşmeye yer verilmediği, şirketlerin yüzde 4'ünün ise internet sitesi bulunmadığı belirlendi. Araştırmaya göre, kamuoyuna açıklamaları zorunlu mali tablolar ve buna bağlı raporlara internet sitelerinde yer veren şirketlerin oranı yüzde 79 iken, şirketlerin yüzde 10'u bu bilgilere yer vermiyor. Kurumsal yönetim ilkeleri çerçevesinde yönetim kurulu tarafından hazırlanması gereken ve genel kurulun bilgisine sunulması esas olan etik kurallarını oluşturan şirket sayısı 179 iken, bu şirketlerden 120'si bu bilgiyi kamuoyuna açıklamamış. Çoğunun YK’larında bağımsız üye bulunmuyor Araştırmaya göre İMKB'de işlem gören şirketlerden en az bir bağımsız üyesi olan şirket sayısı 52 iken, 199 şirketin hiç bağımsız üyesi bulunmuyor. 67 şirket ise bu konuda bilgi vermiyor. İMKB'de işlem gören şirketlerden 176'sı yönetim kurulu üyelerinin yıl boyunca şirketten elde ettiği menfaatleri yıllık faaliyet raporunda açıklarken, şirketlerin yüzde 45'i bu konudaki bilgileri paylaşmıyor. İMKB'de işlem gören şirketlerden 74'ü kurumsal yönetim komitesi kurduğunu beyan ederken, bu komiteyi kurmayan şirket sayısı 185, bu konuda bilgi vermeyen şirket sayısı ise 59 olarak gerçekleşti.