2008’de ev almak istiyorlardı, şimdi taksit düşürmek

Deutsche Bank ile Doğan Grubunun ortaklığında kurulan konut finansmanı şirketi DD Mortgage'nin Genel Müdürü Murat Aysan, müşterilerin ihtiyaçlarının önemli miktarda değiştiğini belirterek, "2008'in başında müşterilerin taleplerinin çok önemli bölümü yeni bir ev almak içindi. Şimdi bize gelen müşterilerin üçte biri aylık kredi taksitlerini düşürmek istiyor" dedi. Aysan, mortgage (mortage) piyasasında ilk kıpırdanmayı Ocak ayında gördüklerini, Nisan'da faizlerin biraz daha aşağı gelmesiyle mortage piyasasının epeyce hareketlendiğini söyledi. 2005 ve 2006 yılları ile bugün kıyaslandığındı, bugün müşterinin önünde çok fazla seçenek bulunduğunu ifade eden Aysan, "Buna ödeme seçenekleri de dâhil. Müşteri krediyi müteahhitten alabilir, bizden alabilir veya konutu peşin alabilir. Ayrıca satışta çok fazla konut var. Bunların da çoğu oturuma hazır" şeklinde konuştu. Müşteri ihtiyaçlarında da önemli miktarda değişiklik olduğuna işaret eden Aysan, şunları kaydetti: "2008'in başında müşterilerin taleplerinin çok önemli bölümü yeni bir ev almak içindi. Müşterilerin yüzde 90-95'i bir ev alıp yatırım yapmak veya içinde oturmak istiyordu. Geri kalan yüzde 10 ile 5'i de ya kredisini transfer etmek ya da uzun vadeli kredi kullanmak için bize geliyordu. Oysa şimdi bize gelen müşterilerin üçte biri aylık kredi taksitlerini düşürmek, başka bir deyişle kredisini transfer etmek istiyor. Müşteri 'faizi ne olursa olsun aylık taksit miktarımı düşürmek istiyorum' diyor. İkinci olarak, 'evim var nakit istiyorum' diyen müşteriler de kabaca müşterilerin yüzde 25-30'u haline dönüştü." Buna rağmen ilk evini almak isteyenlerin hala 30-35'ler civarında durduğunu, ikinci evini almayı düşünen yatırımcı kitlesinin ise çok azaldığını belirten Aysan, "Bunun nedeni; insanlar bu tür yatırım yapmaktansa bir miktar beklemeyi tercih ediyorlar. Ayrıca kiralar düştüğü için alıp kiraya vermek çok cazip olmayabiliyor" dedi. "Verdiğimiz kredilerin ortalaması düştü"Lüks konut talebinin önemli miktarda azaldığını ifade eden Aysan, verdikleri kredilerin ortalamasında da düşüş gözlemlediklerini belirterek, "Temmuz ayında İstanbul'da verdiğimiz kredilerin ortalaması 180-200 bin lira iken bugün verdiğimiz kredilerin ortalaması 80 bin lira. Bana gelen başvurularda bir kaç yüz bin liranın üzerinde başvuru sayısı çok az. Lüks konutlarda ve yüksek tutarlı konutlarda talepte önemli bir miktar azalma gördük" diye konuştu. "Fiyatlar gerilemeycek ama artış da beklemiyoruzKonut fiyatlarına ilişkin olarak da Aysan, şunları kaydetti: "2008'in başına göre şehrin merkezinde fiyatların çok gerilediğini düşünmüyoruz. Bakırköy ile Avcılar'ın bittiği yere kadar olan şehrin ikinci bölümünde fiyatlarda yüzde 5 ile 15 arasında gerileme görüyoruz. Avcılar'dan Tekirdağ sınırına kadar olan üçüncü bölümde ise fiyatlardaki gerileme yüzde 10 ile 35 aralığında. Özellikle şehrin dışında arzın çok olduğu bölgelerde konut fiyatları daha hızlı bir şekilde aşağı düştü. Biz fiyatların gerilemeyeceğini düşünüyoruz ama fiyatlarda bir artış da beklemiyoruz." Faizlerde yavaş yavaş bir aşağı gitme öngördüklerini söyleyen Aysan, aylık yüzde 1 gibi faiz oranının oluşmasının ise 2010'dan önce olmayacağını düşündüklerini belirtti. Aysan, "Sene sonunda faizlerin 1,19-1,29 arasında bir yere gelmesini bekliyoruz. 2010 ile ilgili tahminimiz eğer her şey aynı kalırsa faizler bir miktar daha aşağı gelir" dedi. "Bu ay 1 milyar TL yeni mortage kredisi verilecek" Murat Aysan, son dönemde kendilerine gelen talebin önemli miktarda arttığını, bu ay bir kaç yüz tane kredi kullandıracaklarını tahmin ettiklerini söyledi. Aysan, "Mayıs ayında 20 milyon lira civarında kredi işlemi yapacağımızı düşünüyorum. Bunun da 200-300 adet müşteriye denk geleceğini tahmin ediyoruz" dedi. Türkiye'de şubat ayında yaklaşık 500, Mart ayında 600, Nisan ayında da 700-750 milyon lira mortage kredisi kullandırıldığını ve bunun içinde DD Mortgage'nin yüzde 1-2 gibi pay aldığını bildiren Aysan, "Biz bu ay 20 milyon lira civarında kredi vereceğiz. Demek ki bu ay bütün Türkiye'de 1 milyar lira yeni mortage kredisi verilecek" dedi. Murat Aysan, yılsonu mortage stokunun bugün bulunduğu 37 milyar liradan 45-50 milyar liraya gideceğini ifade etti. Aysan, "Mayıs, Haziran ayında işlerin çok açılacağını, Temmuz ve Ağustos'ta geleneksel olarak çok kötü olacağını, Eylül-Ekim, Kasım ve Aralık'ta ise özellikle talebin çok canlı olacağını düşünüyoruz. Konut fiyatlarında daha fazla düşme ve daha fazla yükselme olmamasını bekliyoruz. Konut fiyatında yukarı hareketin 2010 sonu 2011 yılında bekliyoruz" şeklinde konuştu.