2023’te 100 liralık borcun 48 lirası faize gidecek

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın duyurduğu resmi programa göre 2023'te ödenecek her 100'lık borcun 52 lirası anaparaya, 48 lirası ise faize gidecek. Programlarda sapma olduğundan ödeme miktarlarının daha da artması bekleniyor.

Euronews'in aktardığı habere göre, Türkiye 2002-2017 yılını kapsayan 16 yılda toplam 811 milyar TL faiz ödedi. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın duyurduğu resmi tahmin ve programa göre ise 2022 ve 2023 yıllarında 810 milyar TL faiz ödenecek. Bakanlığın açıkladığı programa göre Türkiye 2023 yılında neredeyse anapara kadar faiz ödeyecek. Anapara için 564 milyar lira, faiz için ise 519 milyar lira ödeme planlanıyor. 

2017 sonrası artmaya başladı

Haberde, Türkiye'nin Eylül 2021'den bu yana düşük faiz temelli bir politika yürüttüğü ve bu süreçte Merkez Bankası'nın politika faizini yüzde 19'dan yüzde 10.5'a kadar düşürdüğü hatırlatıldı. Ancak Türkiye’nin faiz giderleri artıyor. 2021’de Türkiye’nin faiz gideri 180.9 milyar lira olmuştu. Ocak-Eylül aylarını kapsayan 2022’nin ilk 9 ayında bu miktar aşıldı. Yılın ilk üç çeyreğinde Türkiye toplam 207.1 milyar faiz ödemesi yaptı.

Türkiye’nin faiz giderleri 2001 ile 2017 yılları arasında yıllık 40 ila 60 milyar TL arasında seyretti. 2019 sonunda 100 milyar liraya dayanan faiz gideri 2020’de 134 milyar; 2021’de ise 180.9 milyar lira oldu. HMB’nin tahminine göre 2022 sonunda bu miktar 290.4 milyar liraya ulaşacak.

KKM için 85 milyar lira ödeme

Merkezi bütçede faiz giderlerinin bütçe giderleri içindeki payı 2000’li yılların başında itibaren kademeli bir düşüşle yüzde 51’den yüzde 8’e kadar geriledi. 2017’de yüzde 8.4 ile en düşük seviyeye inen bu oran yavaş da olsa yükselmeye başladı ve 2021’de yüzde 11.3 oldu.

Türkiye’nin Aralık 2021’de devreye soktuğu Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemi çerçevesinde yapılan ödemeler artıyor. Bu ödemeler “faiz giderleri” içinde değil; “cari transferler” altında “Mevduat ve Katılma Hesaplarının Kur Artışlarına Karşı Korunmasına İlişkin Giderler” kapsamında gerçekleşiyor. 

Mart-Eylül 2022 arasında bu kapsamda 84.9 milyar lira ödeme yapıldı.