TÜBİTAK’ın desteklediği Hacettepe Üniversitesi İstatistik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hülya Çıngı koordinatörlüğünde yürütülen "Türkiye Genelinde İlk ve Orta Öğretim Olanaklarının İncelenmesi ve Belirlenen Aksaklıklara Çözüm Önerilerinin Getirilmesi" başlıklı çalışma kapsamında bölgelere göre ilk ve ortaöğretim olanakları, öğrenci başına düşen öğretmen, derslik ve bilgisayar sayısı, kütüphane imkanları ve eğitime yapılan harcamalar gibi veriler incelendi. Aynı gelişmişlik düzeylerine sahip ilçeler kümelenerek, gelişmişlik grupları oluşturulan araştırmada, eğitim olanakları her bir ilçe için genel açıdan sadece ilköğretim açısından ve sadece ortaöğretim açısından ele alındı. Araştırmada, genel değerlendirme ile ayrı ayrı ilk ve ortaöğretim olanaklarının değerlendirmelerinden en gelişmiş ilçe Çankaya (Ankara) olarak tespit edildi. Eğitim olanaklarına göre gelişmişlik endeksi en düşük olan ilçe ilköğretim ve ortaöğretim olanakları birlikte değerlendirildiğinde Pervari (Siirt), sadece ilköğretim olanakları yönünden incelendiğinde Başkale (Van) ve sadece ortaöğretim olanakları yönünden incelendiğinde Şemdinli (Hakkari) olarak belirlendi. Araştırma kapsamındaki toplam 923 ilçenin yüzde 23,51’inin (217) çok gelişmiş ve gelişmiş, yüzde 39,65’inin (366) gelişmemiş ve hiçgelişmemiş, yüzde 36,84’ünün de (340) orta gelişmişlik düzeyinde olduğu değerlendirmesi yapıldı. Sadece ilköğretim olanakları yönünden incelendiğinde, bu ilçelerin yüzde 7,58’inin "iyi", yüzde 45,29’unun "orta", yüzde 47,13’ünün "kötü" durumda olduğu tespit edildi. Ortaöğretimolanaklarında ise ilçelerin yüzde 19,64’unun "iyi", yüzde 48,67’sinin "orta" ve yüzde 31,7’sinin "kötü" durumda olduğu ortaya çıktı. Araştırma verileri, Türkiye’deki ilçelerin ilköğretim olanaklarının ortaöğretimdekinden daha kötü durumda olduğunu gösterdi. İlköğretim olanaklarına göre iller İlköğretim ve ortaöğretim olanakları değerlendirildiğinde, İstanbul’da eğitim olanakları kötü olan ilçe bulunmuyor. Ancak, eğitim olanaklarının çok iyi olduğu düşünülen Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde eğitim olanakları kötü olan ilçelerin bulunduğu belirlendi. Ankara’da Akyurt, Bala, Çubuk ve Haymana, İzmir’de ise Beydağ, Kiraz ve Torbalı’daki eğitim olanaklarının "kötü" olduğu ortaya çıktı. "İlçeleri ilköğretim olanakları yönünden iyi durumda olan ilin bulunamadığı" değerlendirmesi yapılan araştırmada, tüm ilçeleri orta ve daha iyi düzeyde olan iller Artvin, Bartın, Edirne, Isparta, İstanbul, Kocaeli, Nevşehir, Rize, Tunceli, Uşak ve Yalova olarak belirlendi. Bütün ilçelerinde ilköğretim olanakları kötü durumda olan iller ise Adıyaman, Ağrı, Batman, Bitlis, Diyarbakır, Gaziantep, Iğdır, Kahramanmaraş, Kars, Kilis, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak ve Van. Güneydoğu'daki ilköğretim olanakları Araştırmada, sadece ortaöğretim olanakları açısından ilçeler değerlendirildiğinde kötü durumda olan illerin Ardahan, Muş ve Şırnak olduğu ortaya konuldu. Bölgelere göre, ilköğretim ve ortaöğretim olanakları birlikte değerlendirildiğinde, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde eğitim olanakları iyi olarak tanımlanabilen ilçe bulunmuyor. Araştırma sonuçlarına göre kuzey-doğu Anadolu bölümünde eğitim olanakları iyi durumda olan ilçelerin oranının yüzde 3,51; orta-doğu Anadolu bölgesinde ise yüzde 8,57. Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki ilçelerin yüzde 97,40’ının eğitim olanaklarının kötü olduğu sonucuna varılan araştırmada, İstanbul’da eğitim olanakları kötü olarak belirlenmiş ilçenin bulunmadığı ifade edildi. İstanbul’daki ilçelerin yüzde 68,75’inin eğitim olanağının "iyi", yüzde 31,25’inin ise "orta" düzeyde olduğu belirtilen araştırmada, Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki ilçelerin tamamının ilköğretim olanakları yönünden, yüzde 76’sının ise ortaöğretim olanakları yönünden "kötü" durumda olduğu değerlendirmesi yapıldı. Öğretmenlerin yüzde 14'ü birleştirilmiş sıınıflarda Derslik başına düşen öğrenci sayısının en fazla olduğu bölgenin İstanbul (45,04) olduğu belirtilen araştırmada, hem ilköğretim hem de ortaöğretim okullarında derslik başına düşen öğrenci sayısının en düşük olduğu bölgenin Doğu Karadeniz (20,09) olduğu bildirildi. Türkiye’deki ilköğretim okullarında öğrenim gören öğrencilerin yüzde 9,64’ünün birleştirilmiş sınıflarda öğrenim gördüğü ifade edilen araştırmada, bu oranın Kuzeydoğu Anadolu’da yüzde 21,90, Güneydoğu Anadolu’da yüzde 17,54; orta-doğu Anadolu’da yüzde 16,34 olduğu kaydedildi. Öğretmenlerin yüzde 13,47’si birleştirilmiş sınıflarda hizmet verdiği, ilköğretim okullarının yüzde 40,65’inde ise birleştirilmiş sınıf bulunmadığı belirlendi. Türkiye genelinde ilköğretim okullarında taşımalı eğitimden yararlanan öğrenci oranının yüzde 15,70 olduğu belirlenen araştırmada, eğitim olanağı gelişmiş olan ilçelerde bu değerin yüzde 0,03’e düştüğü kaydedildi. Öğrencilerin taşımalı eğitimden yararlanma oranının en düşük olduğu ilin İstanbul, en yüksek olduğu bölgenin ise Doğu Karadeniz olduğu ifade edildi. 34 ilköğretim öğrencisine 1 bilgisayar Bilgisayar başına düşen öğrenci sayısının da incelendiği araştırmada, Türkiye genelinde ilköğretimde 34,47, ortaöğretimde ise 16,38 öğrencinin bir bilgisayar kullanabildiği tespit edildi. Araştırma sonuçlarına göre eğitim olanağı gelişmiş ilköğretim okullarında bir bilgisayar başına düşen öğrenci sayısının 46,46; ortaöğretim okullarında ise 20,23. Gelişmişlik düzeyi en düşük ilköğretim okullarında 88,82; liselerde 26,13 olduğu kaydedildi. Araştırmada, bu durumun, ilköğretim okullarında bilgisayar imkanlarının daha kısıtlı olduğunu gösterdiği vurgulandı.