"Güncel çocuk işçiliği verilerine ihtiyacımız var"

Selin GÜRSEL – Hüseyin ÇAKMAK / İSTANBUL, (DHA) – İSTANBUL Bilgi Üniversitesi ‘Türkiye’de Çocuk İşçiliği ile Mücadele Yılı 2018 Değerlendirme Toplantısı’na ev sahipliği yaptı. Çocuk Çalışmaları Birimi’nde Proje Yöneticisi olarak görev alan Gözde Durmuş, çocuk işçiliği konusundaki bilginin 2012 yılı verilerine dayandığını ve güncel verilere ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi. Durmuş, \"TÜİK’in çocuk işçiliğine dair araştırması 2019’da yenilenecek. Böylelikle de 2019’da Türkiye’de kaç çocuğun çalıştığını öğreneceğiz\" dedi.

İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde ‘Türkiye’de Çocuk İşçiliği ile Mücadele Yılı Değerlendirme Toplantısı’ yapıldı. 2018 yılının Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Yılı olarak ilan edilmesine yönelik, toplantıya katılan kurum temsilcileri yıl boyunca yaptıkları 19 farklı çalışmayı paylaştı.

Gün sonunda ise değerlendirme ve 2019 yılı planlarının belirlenmesine yönelik bir panel düzenlendi. İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Dekanı ve Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Pınar Uyan Semerci’nin moderatörlüğünde gerçekleştirilen panele ise Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İstihdam Politikaları Daire Başkanı İbrahim Demircan, Uluslararası Çalışma Örgütü’nden (ILO) Ceren Ababay Tosyalı ve Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu’ndan (UNICEF) Emre Üçkardeşler katıldı.

“2019 İÇİN BİR PERSPEKTİF ORTAYA KOYMAK İSTEDİK”

Toplantıda 19 sunumun yapıldığını ifade eden İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Dekanı ve Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Pınar Uyan Semerci, “Buradaki birçok kişi ve kurum bu konuda farkındalık yaratmak, sorunu gündemde tutmak için çalışıyor. Bu konuyu tartışmak ve yürütülen çalışmaları değerlendirmek; 2019 için bir perspektif ortaya koymak için buradayız. Bir tek çocuk bile çocuk işçiliğinin getirdiği olumsuz koşullar içinde yaşamamalı. Bu alanda tüm resmi bizlere gösterecek güncel veri eksikliği var. Bunun giderilmesi çok önemli” dedi.

“ÇOCUK İŞÇİLİĞİ ARAŞTIRMASI 2019’DA TEKRARLANACAK”

Çocuk işçiliği konusundaki bilginin 2012 yılı TÜİK verileri üzerinden sağlandığını belirten İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi’nde Proje Yöneticisi Gözde Durmuş, “Bugün öğrendiğimize göre TÜİK’in  çocuk işçiliğinedair araştırması 2019’da yenilenecek. Böylelikle de 2019’da Türkiye’de kaç çocuğun çalıştığını öğreneceğiz. Bugün toplantıda da gördüğümüz üzere bölgesel ve yerel bazdaalan çalışmaları yapılıyor. Bunların bir kısmı Suriyeli çocuklara veya mevsimlik tarımda çalışanlara yönelik oluyor. Ama ne yazık ki güncel ulusal rakamlarımız yok” diye konuştu.

ÇALIŞAN 301 ÇOCUKLA GÖRÜŞÜLDÜ

Çocuk işçiliği ile ilgili 2017 yılında, “Çalışan Çocuk: Bağcılar ve Küçükçekmece Pilot Araştırması ” başlığı altında yapılan araştırmada hem çocuklarla hem de onların ebeveynleriyle görüşüldüğünü ifade eden Durmuş, konuşmasına şöyle devam etti:

“Pilot bölge olarak seçilen Bağcılar – Küçükçekmece’de çalışan 301 çocuğun durumuna baktık ve iki önemli sonuç elde ettik. 15 yaşın üstündeki çocuklar dahi yasalarda yasaklanan şekilde çalışıyorlardı. Önemli verilerden bir diğeri de aslında 4 çocuktan biri ‘Eğer okulda başarılı olsaydım devam ederdim ve çalışmak zorunda kalmazdım’ cevabını verdi. Bu iki sonucun önemli ve kritik olduğunu düşünüyoruz. 301 çocuğun da çalışmaması gereken koşullarda çalıştığını gördük. Yoksullukla beraber eğitim politikalarının da ne kadar önemli olduğunu fark ettik. Bu kapsamda 2019’da da devam edecek şekilde farklı saha çalışmaları yürütüyoruz.”

Araştırma yapılan bölgede çocukların ağırlıklı olarak pazarda çalıştığını dile getiren Durmuş, “Tekstil atölyesinde çalışan çocuklar da ağırlıklı grupta. Kendilerini genellikle çırak olarak tanımlıyorlar ama bu Milli Eğitim’de tanımlanan çıraklık değil. Kuaför veya esnaf yanında çıraklık ve garsonluk yapanlar var” dedi.

ÖĞRETMENLER İÇİN REHBER HAZIRLADILAR

Bağcılar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Rehberlik Araştırma Merkezi ile işbirliğinde bir protokol yaptıklarını da kaydeden Durmuş, “Okula devam etmeyen, çalışan çocuklara ulaşmamız belki zor ama çalışma riski olan çocukları okulda tutarak çalışma hayatından uzaklaştırabiliriz. O yüzden de Bağcılar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Rehberlik Araştırma Merkezi ile işbirliğinde bir protokol yaptık ve oralardaki rehber öğretmenleri güçlendirecek çalışmalara başladık. Öğretmenlerin okulda, diğer öğretmenlerle, çocuklarla ve ebeveynlerle birlikte çalışabileceği birtakım etkinlikleri de içeren bir rehber hazırladık. 2019’da bunun son halini basıp açık kaynak olarak yaygınlaştırmayı düşünüyoruz” diye konuştu.

ÇOCUK İŞÇİLİĞİ İLE İLGİLİ FARKINDALIK ŞART

Çocuk işçiliği ile ilgili kamuoyunda farkındalık gerektiğini kaydeden Durmuş, “Çocuk işçiliği bazen ‘Evde de mi iş yapmasın, sorumluluk vermeyelim mi’ gibi sorulara da sebep olabiliyor. Tam da burada çocuk işçiliğinin çocuk hakları bağlamında aslında ne kadar çok hak ihlalini barındırdığını, çocukların çalışmasının nasıl yasak olduğunu anlatan bir onlineuzaktan eğitim modeli hazırlıyoruz. Üniversite olduğumuz için araştırmanın yanısıradaha çok bilgi üretimine ve bu konudaki daha farkındalık arttırıcı çalışmalara destek vermeye çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

2019 YILI VERİLERİNE SURİYELİ ÇOCUKLAR DA DAHİL EDİLMELİ

2012 verilerinde sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan çocukların yer aldığını belirten Durmuş, “2019 yılında Suriyeli çocukların da dâhil edilmesi gerekli . Özellikle Suriyeli çocuklar çok daha kırılgan bir grupta ve çok daha fazla çalışma ortamındalar. O yüzden de 2019’daki araştırmanın bu verileri de içermesi önemli” dedi.