3'üncü havalimanı için dolgu mu yapılıyor?
İstanbul'un kuzey kıyısında inşası süren 3'üncü havalimanı için hazırlanan 2013 yılının Nisan ayındaki Nihai Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) raporunda 'denize dolgu yapılmayacak' denildiği halde, Dubai'deki ünlü Palmiye Adaları'nın yapımında da görev alan James Cook adlı dolgu gemisinin sahilde mekik dokuduğu görüldü.
DHA’dan Ezgi Çapa’nın haberine göre; 3. havalimanı projesi, en çok da Tayakadın, Yeniköy, Akpınar, Yukarı Ağaçlı köylerini etkiledi. Tarım alanları acele kamulaştırma ile ellerinden alınan, yolları hafriyat kamyonları nedeniyle geçilmez hale gelen köylerin kıyıları da şantiye alanına döndü. Yeniköy ile Ormanlı arasında mekik dokuyan Hollanda bandralı James Cook isimli gemi, denizden tek seferde depoladığı 11 bin metreküp kumu Yeniköy’deki şantiye sahasına taşıyor. Günde defalarca sefer yapan gemi, püskürttüğü kum ile kıyıyı dolduruyor. Dubai’de denizi doldurarak inşa edilen Palmiye Adaları’nın yapımında da kullanılan dev geminin yoğun trafiği, gemi takip sistemi marinetraffic sitesinden de takip edilebiliyor.
Nihai ÇED raporunda dolgu yok denmişti
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü’nün, 3. havalimanına yönelik hazırladığı Nihai ÇED Raporunda denize dolgu yapılmayacağı ifade ediliyor. Nisan 2013’te hazırlanan raporda “İstanbul Bölgesi 3. Havalimanı projesi kapsamında kıyı kenar çizgisinden ileride herhangi bir şekilde yapılaşmaya gidilmesi ve deniz dolgusunun yapılması bu aşamada planlanmamaktadır” ifadelerine yer veriliyor. İlerleyen yıllarda yapılması durumunda ise, gerekli işlemlerin ÇED yönetmeliği kapsamında yapılması gerektiği ve bunun için ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na başvuru yapılması gerektiği vurgulanıyor.
Havalimanı inşası için, tepe ve sulak alanlardan oluşan alanın düz bir zemin haline getirilmesi için hafriyat çalışmaları başlamış, kot farkının ihale sonrasında düşürülmesi kamuoyunda tartışmalara neden olmuştu. Kot farkının kapatılması yaklaşık 2 milyar 500 milyon metreküp dolguya ihtiyaç olduğu belirtilen ÇED raporunda bu dolgu malzemesinin nasıl tedarik edileceği de şu ifadelerle belirtilmiş: “ Proje kapsamında dolgu amaçlı kullanılacak malzemenin tamamı ÇED Olumlu ve/veya ÇED Gerekli Değildir kararı almış ruhsatlı maden ocaklarından, proje sınırları içerisinde kot farkı düzenleme çalışmaları sırasında meydana gelecek hafriyat malzemesinden, kamu yatırımlarından kaynaklı uygun malzemelerden (kentsel dönüşüm, otoyol, demiryolu, Kanal İstanbul, yurt içi ve yurt dışı, vb.) temin edilecektir”.
“Hayali sandığımız çizgilere hürmet etmek zorundasınız”
Hacettepe Üniversitesi Çevre Mühendisliği öğretim üyesi, deniz bilimci Prof. Dr. Cemal Saydam, yasalarla belirlenen kıyı çizgisinin denizden 100 metre mesafeyi kapsadığına dikkat çekerek “Hayali sandığımız çizgilere hürmet etmek zorundasınız. Bu çizgiyi hayali zannetmeyin, o çizginin içine girerseniz er ya da geç doğa sizi cezalandırır” diye konuştu. Bodrum’da geçtiğimiz günlerde yaşanan sel felaketini, Karadeniz sahil yolunda sık sık yaşanan felaketleri örnek gösteren Saydam, “Ne kadar donanımlı olursanız olun deniz her şeyi geri alacak. Karadeniz sahil yolunda olduğu gibi” ifadelerini kullandı.