Küresel pazarda üretilen bitkisel yağlarının yüzde 40’ı palmiye yağından (palm yağı) oluşuyor. Gıdamızdan tutun da evde kullanılan günlük ihtiyaç ürünlerine kadar hemen her şeyin içinde palmiye yağı bulunuyor.
İşte Yeşilist’ten Ergem Şenyuva’nın derlemesiyle 4 soruda palmiye yağı gerçeği:
Geçtiğimiz mayıs ayında Avrupa Gıda Güvenliği palmiye yağının, çoğu gıda ürününün üretimi sırasında olduğu gibi, 200 C üzerinde ısıtıldığında ortaya çıkan glisidil yağ asit esterlerinin (GSE) kanserojen maddeler olduğunu açıklamıştı.
7 Aralık’ta İngiliz Kanser Araştırma Derneği fonuyla yapılan başka bir araştırmada da, kanserin hızlı yayılması ve palmiye yağı arasında bir ilişki bulunduğu saptandı. Araştırma kapsamında, yüksek yağlı diyet ve palmiye yağı konsantrasyonu fazla besinlerle beslenen farelerde en agresif kanser vakalarına rastlandı.
Kullandığımız bir çok gıdada palmiye yağı bulunsa da Ferroro şirketinin ürettiği Nutella bu konuda en çok suçlanan markalardan biri oldu. Ferroro ise Nutella’nın palmiye yağı olmadan yapılmasının kalitesini bozacağını öne sürdü.
Palmiye yağı oksidasyona dirençli bir yağ türü ve dolayısıyla raf ömrü uzun. Aynı zamanda yüksek sıcaklıklara dayanıklı olması, onu gıda ve diğer endüstrilerde tercih edilir kılıyor. Bununla beraber fiyat olarak da ucuz olması palmiye yağını üreticiler için daha da çekici hale getiriyor.
Palmiye yağı margarinlerden, kurabiyelere, dondurmalara, hazır gıdaya kadar geniş bir gıda sektöründe yer alıyor. Ayırca deterjan ve sabunlarda da bulunmakta.
Dünyanın başlıca palmiye yağı üreticileri Malezya ve Endonezya. Ancak bu ülkelerde palmiyeler maalesef yağları için kesildiğinden, yetiştirildiği yerlerdeki biyoçeşitlilik ve ekosistemler de tehlike altında.
Örneğin Endonezya’daki memeli hayvanların üçte biri bu yüzden yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Birleşmiş Milletler, son 20 yılda orangutanların %90 oranında yok olduğunu tespit edince, buraya acil koruma zorunluluğu getirmiş. Bundan etkilenenler sadece orangutanlar değil elbet. Ağaçsızlaşma ile beraber ciddi bir iklim değişikliği sorunu da ortaya çıkıyor.
Ayrıca palmiye yağı yapımı için çalışan yerel halk da, maalesef emeğinin değerini alamıyor. Son yıllarda bu konuda farkındalığın artmasıyla, gerek Malezya hükumetinin bir girişimi, gerekse büyük şirketlerin harekete geçme zorunluluğu dolayısıyla Sürdürülebilir Palmiye Yağı komitesi kuruldu. Bu şekilde palmiye yağı üretenlerin ve üretilmesinin de sürdürülebilirliği sağlanması hedefleniyor.