42 yıllık saltanatın sahibi Kaddafi

T24 - Libya’yı 42 yıldır yöneten Muammer Kaddafi, gençliğinde sosyalizm ve Arap milliyetçiliği fikirlerinden etkilendi. Kıbrıs Barış Harekatı sırasında Türkiye’ye destek verdi.

İKTİDARDA EN UZUN KALAN DİKTATÖRLER - FOTO GALERİ

Muammer Ebu Minyar el- Kaddafi ya da bilinen adıyla Albay Muammer Kaddafi, Libya’da Sirte'de yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. 

Bingazi'deki Libya Üniversitesi'nde tarih öğrenimi gördükten sonra Libya Askeri Akademisi'ne girdi. Gençliğinden itibaren Arap sosyalist ve milliyetçi fikirlerden etkilenenKaddafi Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdülnasır’ı kendisine örnek aldı.

Okul arkadaşlarıyla birlikte, Özgür Subaylar Hareketi olarak bilinecek gizli bir örgüt kurdu.

Askeri Akademi’den mezun olduktan sonra İngiltere’ye giderek askeri alanda uzmanlık eğitimi gördü.

1 Eylül1969’da yüzbaşılığa yükselince kurduğu gizli örgüte dayanarak Kral 1. İdris’e karşı darbe yaptı. Albay rütbesi alarak silahlı kuvvetlerin başına geçti ve Devrim Komuta Konseyi adına denetimi ele geçirip, anayasal kuruluşları feshetti. ABD’nin Kaddafi’yi 7 Eylül’de tanıması üzerine kral görevini bıraktı.

Sömürgeci olarak nitelediği batılı ülkelere karşı kararlı bir tutum alan Kaddafi, devlet başkanı olduktan sonra İslam dinine dayanan Arap milliyetçiliğinin savunucusu olarak tanındı.

Yahudilerin mal varlığına el koydu

Yeni anayasa hazırlanınca başbakanlık ve savunma bakanlığı görevlerini üstlendi. İngiliz askeri üstlerini ve birliklerini ülkeden çıkardı. Petrol şirketlerini ulusallaştırdı. İtalyan ve Yahudi azınlığın mal varlığına el koyarak onları göçe zorladı.

Kıbrıs'ta Türkiye'yi destekledi

Kıbrıs Barış Harekatı’nda ABD'ye kafa tutarak, Türkiye'ye yardım etti. Nasır'ın ölümünden sonra Arap dünyasında onun rolünü üstlenmeye çalıştı.

1978 yılında Lübnan’ın Şii lideri İmam Musa el-Sadr’ın Libya’da kaybolması üzerine iki ülke arasında gerginlik çıktı. Libya hiçbir zaman Sadr’ın kaybolmasıyla ilgili suçlamaları kabul etmese de uluslararası alanda Muammer Kaddafi’nin Sadr’ın ölüm emrini verdiği söylentisi dolaştı.

'Yeşil Kitap'ı yazdı

Libya'yı sosyalist bir ülke haline getirmek, Kuran'ın buyrukla¬rını geçerli kılmak ve öteki Müslüman ülkerlerle birlik oluşturmak için çaba gösterdi. Okullarda yabancı dil olarak İngilizce okutulmasına son verdi. “Yeşil Kitap” adıyla yayımlanan yapıtında İslam sosyalizmine ilişkin siyasal görüşlerini açıkladı.

SSCB ile yakın ilişkiler geliştirdi ve 1982-1983 yılları arasında Afrika Birliği Örgütü dönem başkanlığı yaptı.

Londra'da bir polisin ölümü

1984 yılında Londra’daki Libya Büyükelçiliği’nin dışında Kaddafi karşıtı protesto yapanlara binadan taramalı tüfekle ateş açıldı ve polis memuresi Yvonne Fletcher’in ölümüne neden oldu. Bu olaydan dolayı Libya ile İngiltere’nin diplomatik ilişkileri 10 yıldan uzun koptu.

ABD hava saldırısı düzenledi

Çad devlet başkanının devrilmesi üzerine bu ülkeye asker yolladı. Uluslararası siyasette beklenmedik çıkışları, İrlanda Cumhuriyeti Ordusu (IRA) ve Filistin Kurtuluş Ordusu gibi örgütleri desteklemesiyle dikkati çekti. Libya'yı uluslararası terörün kışkırtıcısı olarak gören ABD, 15 Nisan 1986'da Trablus ve Bingazi'ye bir hava saldırısı düzenledi.

Kaddafi'nin yara almadan atlattığı bu saldırıda eşi ve iki çocuğu yaralandı, evlat edinmiş olduğu kızı öldü.

Lockerbie olayı

1988’de Pan American havayolu şirketine ait Pan Am 103 nolu uçuşu yapan uçağa bomba konularak İskoçya’nın Lockerbie şehrinin üstünde infilak etmesiyle ilgili olarak Libya suçlandı. Olayda 243 yolcu ve 16 mürettebat ve 11 Lockerbieli öldü.

Libya 2002’de ölen 270 kişinin ailelerine 10 milyon Dolardan 2,7 milyar Dolar ödemeyi kabul etti.

Amazon Birliği

Kaddafi 40 kişiden oluşan ve Amazon Birliği olarak tanınan, kadınlardan oluşan özel bir birlik tarafından korunuyor. Hepsi bakire olan bu birlik üyelerini Kaddafi kendisi seçiliyor ve ateşli silahlarla, dövüş sanatları üzerine eğitim görüyorlar.

Albay Muammer Kaddafi gerek ülkesinde gerekse yurt dışı gezilerinde kurdurduğu oldukça lüks bedevi çadırında kalıyor.

(Ali Abaday - ntvmsnbc)