6 yıl sonra suçsuz olduğu anlaşılan Uyar'a 104 bin lira tazminat: Gençliğimin bedeli bu mu?

İzmir'in Ödemiş İlçesi'nde İbrahim Uyar, 14 yaşındayken bir kişinin iddiasıyla cinayetten 21 yıl 6 ay hüküm giydi. Uyar, cezaevinde 6 yıl 7 ay hapis yattıktan sonra hakkında kanıt olmadığı için karar bozularak beraat ettirildi. Cezaevinde kaldığı günlerin tazminatı için açtığı dava sonucu Uyar'a 104 bin lira verildi. Yıllar sonra suçsuzluğu kanıtlanan Uyar, "Ben okuyamadım. Maddi sıkıntılar çekiyorum. Dışarıya da alışamadım. Yedi senenin, gençliğimin bedeli 104 bin lira mı?" diye sordu.

Hürriyet'ten İsmail Saymaz'ın haberine göre, İzmir’in Ödemiş ilçesinde dokuz yıl önce bir hayat kadınının öldürülmesi sonra asıl katil, cinayeti o tarihte 14 yaşında olan İbrahim Uyar’ın işlediğini iddia etti. Yargılama sonunda 21 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırılan Uyar, tutuklanarak cezaevine kondu. Çocuk cezaevinde kalması gereken yılların bir kısmında yetişkin koğuşlarında kalan Uyar, iddiasına göre falakaya yatırıldı, dayak yedi ve şiddet gördü. 6 yıl 7 ay sonra Uyar’ın suçsuz olduğu ortaya çıktı. Hayatından çalınan 2400 güne karşılık Uyar’a 104 bin lira tazminat ödenmesine karar verildi. 

Toplam 21 yıl ceza aldı

Ödemiş’te 50 yaşındaki hayat kadını Gülseren G., 19 Temmuz 2008’de evinde bıçaklanarak öldürülmüş bir şekilde bulundu. Polis eve son girenin, o tarihte 25 yaşında olan Hamdi Gündüz olduğunu saptadı. Gündüz, ertesi gün 14 yaşındaki İbrahim Uyar’ın evinde yakalandı.

Gündüz ifadesinde, Uyar ile birlikte, cinsel ilişkiye girmek için Gülseren G.’nin evine gittiklerini ve 20 liraya anlaştıklarını ileri sürdü. Önce kendisinin Gülseren G. ile birlikte olduğunu, bu sırada Uyar’ın koridorda beklediğini savundu. Daha sonra Uyar’ın odaya geçtiğini ve ilişki sırasında küfrederek, Gülseren G.’yi bıçakladığını iddia etti. Sekizinci sınıfta okuyan Uyar ise Gündüz’ün suçlamalarını reddetti. Uyar’ın anlatımına göre, babası evde yatalak, annesi şehir dışında olduğu için, yalnız kalmamak amacıyla arkadaşlarını davet etmişti. Arkadaşı Emre Çınar ile Hamdi Gündüz böylece evlerine gelmişti. Uyar gece dışarıya çıkmadığını ve Gündüz ile hiçbir yere gitmediğini anlattı. Gündüz ve Uyar cezaevine kondu.  Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi, 2010 yılında biten yargılama sonucunda, Gündüz’e ‘kasten öldürme’ suçundan müebbet, ‘gasp’ suçundan da 10 yıl hapis cezası verdi. Uyar da iki suçtan toplam 21 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.  Uyar sırasıyla Ödemiş, Bergama, Çanakkale ve Balıkesir cezaevlerinde yetişkin koğuşunda 6 yıl 4 ay kaldı. İddiasına göre Bergama Cezaevi’nde falakaya çekilerek, üzerinde külot kalacak şekilde soğuk havada bekletildi. Çanakkale’de çıkan tartışmada dayak yedi ve 23 gün açlık grevi yaptı. Gardiyanların şikâyeti üzerine cezalar aldı. İntihara sürüklendi.

Ekmek teknesi sandviç tezgahı

Bu arada Yargıtay 1. Ceza Dairesi, Gündüz’e ilişkin cezayı onarken; Uyar’ın hakkında Gündüz’ün iddiaları dışında inandırıcı kanıt olmadığı için kararı bozdu. Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi, 26 Haziran 2015’te beraatine karar verince Uyar 6 yıl 7 ay sonra özgürlüğüne kavuştu. Avukatı Bilal Bahadır haksız tutukluluk nedeniyle Salihli Ağır Ceza Mahkemesi’nde Maliye Bakanlığı aleyhine dava açtı. Mahkeme, 18 Temmuz’da, Uyar’ın tutuklu kaldığı 2400 güne karşılık 49 bin 

561 lira 52 kuruş maddi, 55 bin lira manevi olmak üzere 104 bin 561 TL 52 kuruş tazminata hükmetti. Miktarı az bulan Avukat Bahadır, tazminata itiraz etti. Tutuklandığı için okula devam edemeyen Uyar, tezgahta sandviç satarak hayatını kazanıyor. Bir yandan nişanlısıyla evlenmeye hazırlanıyor. Yattığı süreye karşılık düşük tazminat verildiğini ifade eden Uyar, “Ben okuyamadım. Maddi sıkıntılar çekiyorum. Dışarıya da alışamadım. Abi yedi senenin, gençliğimin bedeli o mu olmalı” diye soruyor.

Tahliye olunca ilahi adalet dedim

Uyar başına gelenleri şöyle anlatıyor: “Daha çocuktum. Hamdi benim değil, arkadaşımın babasının arkadaşıydı. ‘Evden kaçtım’ dediği için evime davet etmiştim. Annem evde yoktu. Yol arkadaşım olurlar diye düşündüm. Sabah polis geldiğinde ben hiçbir şey anlamadım. Hamdi’nin iftirasından ötürü böyle oldu. Cezaevinde psikolojik sıkıntı çektim. Allah’a sığındım. Tahliye olunca ‘İlahi adalet’ dedim, şükrettim. Allah mükafatını verdi.”

Tazminat asgari ücretten hesaplanıyor

Avukat Bahadır ise tazminatın asgari ücret üzerinden hesaplandığını belirterek, “Belki bu çocuk okuyabilse ileride hâkim olacaktı. Meslek edinebileceği dönemde tutuklandı ve bu imkandan mahrum kaldı. Yargıtay’ın yazılı olmayan özel bir tarifesi var. Profesör ve paşa olursa trilyon, normal vatandaş olursa üç-beş lira veriyor” dedi.