7'nci Dünya Kız Çocukları Günü Konferansı: "Kız çocuklarında internete erişim oranı yüzde 42'lerde"
UNICEF, UNFPA, UN Women ve Aydın Doğan Vakfı’nın işbirliğinde 7. Dünya Kız Çocukları Günü Konferansı ‘Artık Zamanı Geldi! Dijital Çağda Kız Çocuklarının Liderliği’ teması ile çevrimiçi ve yüz yüze şekilde karma olarak yapıldı.
2021 yılına özel kapsamı genişletilerek kız çocuklarının ve genç kadınların küresel ve bölgesel ihtiyaçları ele alınacak konferansta, aynı zamanda Avrupa ve Orta Asya (AOA) Bölgesi’nde bu alanda yapılan çalışmaların güçlendirilmesi de amaçlanıyor. Aralarında bölgesel, ulusal ve uluslararası uzmanlar, alanlarında tanınmış isimler ve gençlerin de bulunduğu katılımcılar, günümüz kız çocuklarının dijital çağa öncülük etmesine yönelik potansiyele, motivasyon düzeyine ve becerilere dikkat çekildi.
Pandemi koşulları nedeniyle yüz yüze ve çevrimiçi olarak karma şekilde gerçekleşen Dünya Kız Çocukları Günü Konferansı kapsamında, gençler ve paydaşlar 16.00'da başlayan ve 18.30'a kadar süren bir dizi etkinlikte bir araya geldi.
Konferansta genç temsilcilerin, ünlü isimlerin ve uzmanların yer aldığı paneller, gençler tarafından hazırlanan gençlik bildirisi, bölgeden tanınmış isimlerin ve uzmanların ve mesajlarını içeren videolar yer aldı. İlk panelde “Dijital Çağda Kız Çocuklarının Güçlenmesi: Fırsatlar ve Zorluklar” ele alınacak, ikinci panelde ise “Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini Geliştirmeye yönelik Dijital Alan ve Beceriler” konusu derinlemesine konuşuldu.
Konferansta bugünün genç kadınlarının ve kız çocuklarının güçlenmesini ve liderlik etmesini sağlamak için dijital etkileşim ve eğitim çağında sürece nasıl katıldıkları, kalıp yargılara karşı nasıl mücadele ettikleri ve haklarını nasıl savundukları konularına odaklanıldı.
"300 milyon kadının mobil internete erişimi daha az"
Açılış konuşmasını Aydın Doğan Vakfı Yönetim Kurulu Başkan Vekili Vuslat Doğan Sabancı yaptı. Sabancı, her alanda kız ve erkek çocuklarının eşit temsil edildiği ve aynı fırsatlardan yararlanıldığı, kız çocuklarının güçlenerek her konuda liderlik ettiği bir dünyaya ulaşmanın ortak hedefleri olduğunu belirtti. Devletin, sivil toplumun ve bireylerin çabalarıyla genç kızların ve kadınların eşitlik haklarını koruma konusunda son yıllarda ilerlemeler kaydedildiğini ancak tüm olumlu gelişmelere rağmen dünyanın pek çok yerinde, bir çok alanda kız çocuklarına yönelik ön yargı ve bir takım şiddetlerin devam ettiğine dikkat çekti. Sabancı konuşmasının devamında şöyle dedi:
"Bu alanlardan en fazla dikkat çekenlerden biri ise içinde bulunduğumuz çağ için hayati olan dijital eşitsizlik. Kız çocuklarının hal bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında yeteri kadar temsil edilmediğine tanık oluyoruz. Bunun yanı sıra dünyada internet kullanımında yüzde 17'lik bir cinsiyet farkı olduğunu da biliyoruz. Düşük orta gelirli ülkelerde erkeklere göre 300 milyon kadının mobil internete erişimi daha az. Bu kabaca ABD'nin nüfusuna eşit."
"Teknoloji bölücü olmaktan daha çok büyük bir eşitleyici haline gelmeli"
"Şu nedenle endişelenmemiz gerektiğini düşünüyorum. Bu dijital uçurum; kadınların ve genç kızların eğitim, sağlık ve finansal katılım gibi hizmetlere erişimini şimdiden zora sokuyor. Dünyada dijitalleşme arttıkça bu gibi standart hizmetlere ulaşmak kadınlar ve genç kızlar için daha da imkansız hale gelecek. Oysa teknolojinin bölücü olmaktan daha çok büyük bir eşitleyici haline gelmesini sağlayacak stratejiler kurmak çok önemli. Yoksa dijital eşitsizlikler artacak kadınların iş gücüne katkıda bulunma, yeni beceriler kazanma, bilgiye erişme fırsatları tamamıyla engellenecek."
"Örneğin çoğu iş yakında ileri teknoloji, becerileri gerektirecek ve Türkiye'de dahil olmak üzere dünya çapındaki ülkeler daha fazla dijital yeteneğe ihtiyaç duyacaklar ancak bugün yaşanan teknolojik eşitsizlik genç kızlar ve kadınlar açısından daha fazla dijital beceri ve bilgi talep eden iş gücü piyasasına erişim önünde ciddi bir sorun oluşturuyor. Bu teknolojik eşitsizliğe son vermenin yolu bilgi teknolojileri ile ilgili alanlarda yer alan genç kızlara karşı yaygın durumdaki olumsuz ön yargıyı ortadan kaldırmaktır."
"Toplumsal cinsiyet farklarının giderilmesi 107 yıl alacak"
Konferansın ana konuşmacısı UNICEF Avrupa ve Orta Asya Bölge Direktörü Afshan Khan, tüm insanlara yönelik her türlü ayrımcılıkla mücadele edeceğimiz taahhüdünde bulunduklarını vurguladığı konuşmasında şunları söyledi:
"Tüm bu girişimlerin daha da öteye götürülmesi, desteklenmesi gerekir, maalesef hala pek çok kızımız kendi haklarını sonuna kadar yaşamaktan, kendi potansiyellerini açığa çıkarmaktan mahrum kalmaktalar. Avrupa'da ve Asya'da bakacak olursanız. İstenilen düzeye erişilmesi, toplumsal cinsiyet farklarının giderilmesi 107 yıl alacak denmekte. Maalesef kadınlara yönelik şiddet hala yayın bir pratik olarak karşımızda yer almakta. Özellik bazı dezavantajlı nüfuslarda ki bunların içerisinde mülteciler ve göçmenler yer almakta. Özellikle marjinalleşmiş gruplarda kadına yönelik şiddetler yüksek satıhta gerçekleşmekte. Roma toplumundan olan veya yoksulluk içerisinde yaşayan kızlarımıza yönelik ayrımcılık ve şiddet maalesef devam etmekte.
"Çalışma şekillerimiz, eğitim öğretim şekillerimiz değişti. Peki çok çocuğumuz dijital dünyada doğdular ve dünyayı çocukluktan ergenliğe dijital dünyada deneyimlediler. Pandemide dijital dünya kullanımı arttı. Kız çocuklarımızın ve kadınlarımızın dijital dünyaya katılımı azaldı.
"Kadınların erkeklere oranla akılı telefona erişme ihtimali yüzde 26 daha az. Bu rakam Asya'da yüzde 30'lara çıkmakta. Asyalı bir kadının bir erkeğe kıyasla Bununla internete erişim imkanı yüzde 30 daha az. Bununla birlikte kızlarımızın bilim ve teknoloji, mühendislik alanında hala temsiliyeti istenilen düzeyde değil. Doğu Avrupa'da ve Orta Asya'da aşılması gereken bir problem olarak karşımıza çıkıyor. Maalesef bu bilim programlarında sadece yüzde 25'i kadın mezun ve OECD ülkelerinde ise yalnızca yüzde 0,5'i kadınlarımızın bilgi bilişim uzmanı olmak istiyor.
"Dolayısıyla bu cinsiyet temelli bariyerlerin aşılması gerektiği kanaatindeyiz. Bu bağlamda toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin aşılması gerekiyor. Cinsiyete dayalı stereo tiplerin önüne geçilmesi gerekiyor. Online çevirim içi olarak gerçekleşen zorbalıkların, fiber zorbalığın ve aynı zamanda cinsel tacizlerin bertaraf edilmesi gerekiyor. Özellikle ekonomik istihbarat biriminin yapmış olduğu çalışmalara bakacak olursanız; kadınların yüzde 85'inin çevrimiçi şiddete maruz kaldığını gösteriyor.
"Bu sadece kadınların kendi çevresinden de kaynaklanmıyor. Yine kadınların yüzde 34'nün çevrimiçi şiddet ile karşı karşıya kaldığını ve Z neslinin ve milenyum çağı kızlarımızın yüzde 34'ünün çevrimiçi şiddet ile mücadele etmek zorunda kaldığını dile getirirken aynı çalışma kadınlarımızın yalnızca yüzde 25'nin bu online şiddeti raporladığını bize gösteriyor. Bu tam manasıyla bir trajedidir."
Her bir toplumun bireyine çağrıda bulunmak istiyorum. Gelin birlikte çalışalım ve kızlarımızın refahı için çalışmaya onları lider pozisyonlara getirmek için çalışmaya devam edelim. Çünkü birlikte hareket edersek bunu başarabiliriz. Birlikte toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamamız gerekir."
Kız çocukları için dijital okur yazarlık eğitimi
Ardından Afşin Yurdakul moderatörlüğünde UNICEF Genel Direktörü Henrietta Fore, Aydın Doğan Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Hanzade Doğan, Nasdaq Başkanı ve CEO’su Adena Friedman “Kız Çocuklarının ve Kadınların Liderliği Alanındaki Öncülerle Özel Sohbet” oturumu gerçekleştirildi. Bu oturumda kız çocuklarının internete erişimi, ditital okur yazarlık eğitimleri ile ilgili çalışmalar hakkında bilgi verildi.
"Kız çocuklarında internete erişim oranı yüzde 42'lerde"
UNICEF Genel Direktörü Henrietta Fore, UNICEF olarak konuşmasında dijital okur yazarlık eğitiminin kız çocukları için önemine dikkat çekti. Dünyadaki her bir okulu internete bağlamaya çalıştıklarını belirten Fore, "Bu kızlarımız için önemli bir gelişim olacaktır. Bu sadece kız çocuklarımız için değil erkek çocuklarımız içi de önemli bir geliştirme olacaktır. Dünyanın her yerinde internete erişimi düşük olan, interneti kullanamayan çocuklarımız için çalışmaya devam ediyoruz. Maalesef erkek çocuklarımızın kız çocuklarımıza oranla 1,5 kat daha fazla telefonlara erişimi var.
"İnternet erişimleri kız çocuklarına oranla daha fazla yüksek ve bundan dolayı da internet platformlarını daha çok daha yoğun kullanıyorlar. Çocukların yüzde 46'sının telefonlarından internete girdiğini, kız çocuklarında ise bu oranın yüzde 42'lerde kaldığını görüyoruz. Özellikle sadece kız çocuklarımızın büyük abilerinin telefonundan internete girmemeleri, dijital okur yazarlığının geliştirilmesi kız çocuklarımızın ve güvenli internet kullanabilmeleri çok önemli. Dijital okur yazarlık, çevrimiçi güvenlik konusunda eğitim vermeye çalışıyoruz." dedi.
"Daha dengeli bir toplumun oluşturulması için kadınların eğitimi önemli"
Nasdaq Başkanı ve CEO’su Friedman, "Daha dengeli bir toplumun oluşturulması için kadınların bu bağlamdaki eğitimleri çok önemli. Mali, endüstri, finans endüstrisi dediğimiz zaman ekonomik kalkınmanın desteklenmesi için, yeni fikirlerin, inovasyonların bizi geleceğe götürebilmesi için hem kadınların hem erkeklerin desteklenmesi çok önemli ve böylelikle daha dengeli bir toplum tesis edilecek ve bunu yaparken de teknolojiden istifade etmeye çalışacağız" diyerek kariyer hikayesini anlattı.
"Kızlarımıza bilimin sadece erkek elinde olmaması gerektiğini anlatıyoruz"
Aydın Doğan Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Doğan ise , bilimsel ve teknolojik bir değişimin eşiğinde olunduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
"Bu dönüşüm, değişim o kadar güçlü ve etkili ki eğer hakça kadınların temsilini sağlamazsak bilim ve teknolojide bu büyük bir tehdittir. Ama burada aynı zamanda büyük de bir fırsat vardır çünkü eğer hakkaniyetli bir şekilde kadınların kızların sistemde temsilini sağlarsak, bilim teknoloji matematik alanlarında o zaman toplumsal cinsiyet eşitliği açısından da bir kuantum sıçraması gerçekleşir. Varoluşsal bir mesele bu alanda kadın temsili bizim vakfımız bu davaya 25 yıldır gönül vermiştir."
"Burslar, yurt inşasına, mentorluk programları gibi pek çok alanda faaliz. Kızları bilim, teknoloji ve matematik eğitimlerine sevk etmeye çalışıyoruz. Kızlarımıza bilimin sadece erkek elinde olmaması gerektiğini anlatıyoruz. Bence en Büyük engel bu kültürel taraflılık, bu kültürel yanlılık, en büyük mani. Dolaylı mesajlar, stereotipler, taraflılık, kız çocuklarının daha az yetkin görünmesine sebebiyet veriyor. Sanki bilimde, fende kızların yeteneği daha azmış gibi."
"Kesinlikle karamsar olmayacağız ve mücadeleyi sürdüreceğiz"
"Çok saçma çok yanlış. Bu stereotiplerle savaşmalıyız. Oradan başlayacağız. Kızlarımıza tekrar tekrar söyleyeceğiz; "Aya çıkabilirsin, her ne istiyorsan başarabilirsin. Matematik fen sadece oğlanlar için değildir." Bu engelleri yıkmazsak çok kaygı duyuyorum ki bizim toplumsal kadın erkek eşitliği için verdiğimiz emekler hiç bir yere götüremeyecek bizi." Kesinlikle karamsar olmayacağız ve bu kültürel taraflılıkla mücadeleyi sürdüreceğiz."
Konferans, Dijital Çağda Kız Çocuklarının Güçlenmesi: Fırsatlar ve Zorluklar başlıklı panel ile devam etti. Panelin açılış konuşmasını Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) Türkiye Temsilcisi Hassan Mohtashami gerçekleştirdi.
Birleşik Krallık'tan Sonia Livingstone, Ukrayna'dan Yana Panfilova, Türkiye'den Selin Özünaldım ve İlayda Işık Şirin Payzın moderatörlüğünde dijital çağda kız çocuklarının güçlenmesi hakkında neler yapılması gerektiğini konuşuldu.
“Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini Geliştirmeye Yönelik Dijital Alan ve Beceriler” başlıklı ikinci panelin açılış konuşmasını ise Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women) Ülke Direktörü Asya Varbanova yaptı.
Afşin Yurdakul moderatörlüğünde Ayşegül İldeniz ile Buse Tolunay, Almanya'dan Xenia Kellner, Kırgızistan'dan Elvira Kalmurzaeva, Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini Geliştirmeye Yönelik Dijital Alan ve Beceriler hakkında neler yapılması gerektiğini konuştu.
Genç liderlerden harekete geçme çağrısını, Türkiye'den Zeynep Betül Demirses, Romanya'dan Dominique Ogreanu okudu ve konferans sona erdi.