AA haberleri, Basın Enformasyon'a diğer ajanslardan 2 bin 300 kat daha pahalıya sattı
Anadolu Ajansı haberleri Basın Enformasyon Genel Müdürlüğü'ne diğer ajanslardan en az 194 en çok 2 bin 300 kat pahalıya sattı. Sayıştay'ın hazırladığı rapora göre, Basın Enformasyon Genel Müdürlüğü, haber başına AA'ya 306,12 lira öderken, Cihan'a haber başına 0,13 lira, İHA'ya 0,26 lira, Anka'ya 1,57 lira ödedi.
Zaman'da yer alan habere göre, Sayıştay'ın yeni açıkladığı Basın Enformasyon Genel Müdürlüğü (BYEGM) denetim raporunda kurumun bütçesinden zarar eden Anadolu Ajansı'na(AA) haber sözleşmesi adı altında aktarılan kaynakla ilgili ayrıntılı bilgiler yer aldı.
Buna göre Anadolu Ajansı haberlere Basın Enformasyon'a diğer ajanslardan 2.300 kat pahalı satıyor. BYEGM, haber başına AA'ya 306,12 lira öderken, Cihan Haber Ajansı'na haber başına 0,13 lira ödemiş. İHA'ya haber başına 0,26 lira ödenirken, ANKA'ya 1,57 lira ödenmiş. Kurum, 2012 yılında 245 bin haber satın aldığı AA'ya toplam 75 milyon lira ödeme yaparken, 270 bin haber satın aldığı İHA'ya 70 bin, 35 bin haber satın aldığı ANKA'ya 55 bin, 220 bin haber satın aldığı CİHAN'a ise sadece 28 bin lira ödedi.
Anadolu Ajansı'nın zararındaki büyük artış Hazine Müsteşarlığı'nın Kamu İşletmeleri 2013 Raporu'na yansımıştı. Sayıştay'ın Basın Enformasyon Genel Müdürlüğü Performans denetim raporunda kurumun hazırladığı 2012-2016 stratejik planındaki eksiklikler eleştirildi. Basın Enformasyon, mal ve hizmet giderleri kapsamında ajanslardan satın aldığı haberlerin birim maliyetlerinin 2012 ve öncesi yıllara ait ortalamasına stratejik planda yer verdi. Planda A.A'dan alınan haberin birim maliyetinin 306,12 lira olduğu, İhlas Haber Ajansı'ndan alınan haberlerin birim maliyetinin 0,26 lira olduğu bilgisi yer alıyordu. Ancak söz konusu maliyetlerin ne kadar verimli olduğu piyasa rayiç fiyatlarıyla uyumlu olup olmadığına dair bilgiler stratejik planda yer almadı. Sayıştay denetçileri, bu durumun eksiklik olduğunu belirterek, haber satın alımıyla ilgili birim maliyetlerin geçmiş yıllar ortalamasının verilmesinin yeterli olmadığını, maliyetlerle ilgili gelecek yıllarla ilgili hedeflerin de Stratejik Plan'da yer almasının gerektiğini vurguladı. Raporda şu ifadelere yer verildi: “Söz konusu birim maliyet rakamları daha önceki yılların maliyet ortalamalarından alınmış olup bu rakamların belirlenen hedeflere ulaşmayı sağlama yönünde bir ilgisi bulunmamaktadır. Performans göstergelerinin stratejik planda yer alan amaç ve hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığının belirlenmesine imkân verecek şekilde sonuç göstergeleri niteliğinde hazırlanması sağlanmalıdır.”
Zaman, abonelerinden elde ettiği gelirler giderlerinin çok altında olan ve faaliyet zararı giderek artan Anadolu Ajansı'na vatandaşlardan toplanan vergilerden oluşan kamu bütçesinden aktarılan kaynaktaki büyük artışı geçtiğimiz hafta gündeme getirmişti.
AA'ya ayrılan bütçe yüzde 35 arttı
Ajansa Başbakanlık BYEGM bütçesinden ayrılan kaynakta 2 yıl öncesine göre yüzde 50'nin üzerinde artış yaşandı. 2013'te AA'ya 112,5 milyon lira olan aktarım 2014'te yüzde 35 artışla 151 milyon 500 bin liraya çıkarılmıştı. Bu yıl ise AA'ya Basın Enformasyon bütçesinden ayrılan kaynak 170 milyon liraya yükseldi. AA'ya bütçeden bu kadar yüksek kaynak aktarımı Sayıştay tarafından eleştiriliyor. Sayıştay raporlarında AA'nın yıllık gelirleri içerisinde BYEGM'den aktarılan kaynağın payının 2012 yılında yüzde 95,3'e ulaştığına dikkat çekilmiş, “Bu tutarların 2012 yılı için yarısına yakınının haber sözleşmesi karşılığı olmayıp transfer niteliği taşıması, AA'nın BYEGM kanalıyla devlet bütçesinden sübvanse edildiği anlamına gelmektedir.” tespitinde bulunulmuştu. Anadolu Ajansı'na kaynak aktarımı, Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü'nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 24. maddesine göre yürütülüyor. Buna göre Genel Müdürlük, kendi bütçesinin Anadolu Ajansı bölümündeki ödeneği aşmamak üzere, haber Anadolu Ajansı ile en çok 5 yıllık sözleşme yapmaya yetkili. Anonim şirket statüsünde faaliyet gösteren Ajans'ın yüzde 47,75'lik hissesi Hazine'ye ait. Hissedarların vefat etmeleri ve mirasçıların takip etmemeleri sebebiyle Ajans hisselerinin bir kısmının sahipleri bilinmiyor.