AB'nin onaylamadığı aşıları yaptıranlar Avrupa'ya seyahat edebilecek mi?
Yusuf Özkan-Lahey/Hollanda
Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülke, yaz aylarından itibaren aşı yaptırmış tüm ABD vatandaşlarına seyahat kısıtlamalarını kaldırıyor. Zira ABD'de de, Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından onaylanmış aşılar kullanılıyor.
Peki, EMA tarafından henüz onaylanmayan başka aşıları yaptıran kişilerin Avrupa'ya seyahatine izin verilecek mi?
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in ABD medyasına yaptığı açıklama, bu soruyu yeniden gündeme getirdi.
Von der Leyen, Pazar günü New York Times gazetesine yaptığı açıklamada, ABD'de Pfizer-BioNTech, Moderna ve Johnson & Johnson gibi, EMA tarafından onaylanan aşıların kullanıldığına işaret etti.
Von der Leyen, bunun AB içinde serbest dolaşım ve seyahat olanağı sağladığını vurgulayarak, "27 AB üyesi, EMA tarafından onaylanan aşıların uygulandığı herkesi koşulsuz olarak kabul edecek" dedi.
EMA, Rusya'da üretilen Sputnik V ile Türkiye'de de uygulanan Çin aşısı Sinovac'ın da aralarında olduğu bazı aşılara henüz onay vermedi.
Onaylanmayan aşılar konusunda belirsizlik
Bu durumda, örneğin Türkiye'de Sinovac aşısı olan bir kişi, yaz aylarından itibaren Hollanda'ya seyahat edebilecek mi?
Hollanda Sağlık Bakanlığı, Hollanda hükümeti ve AB yönetiminin bu konuda henüz bir tavsiyede bulunmadığına işaret ediyor.
Hollanda medyasına bilgi veren sağlık bakanlığı sözcüsüne göre, EMA henüz onaylamadığı aşıların yurt dışındaki vatandaşlarına uygulanmasına karşı değil. Bu konuda olumsuz bir tavsiyesi yok. AB dışında aşı olma hakkı bulunan kişilerin yerel makamların tavsiyelerine uymaları isteniyor.
AB genelinde aşılanmış ya da koronavirüs testi negatif çıkan kişilere verilmesi düşünülen "Aşı pasaportu" ya da "Dijital yeşil sertifika" adı verilen uygulama henüz hayata geçirilemedi. Bu nedenle, Avrupa tarafından henüz onaylanmamış aşıların bu sertifikaya dahil edilip edilmeyeceği daha belli değil.
Ancak aralarında Avusturya ve Macaristan'ın da bulunduğu bazı AB ülkelerinin, tedarik sıkıntısını aşmak için Rusya ve Çin aşıları da alması, düzenleme konusunda Brüksel üzerinde baskı oluşturuyor.
Hollanda Sağlık Bakanlığı, "Aşı pasaportu" AB içinde resmi politika haline gelmeden önce, aşılamanın koronavirüsün bulaşmasına etkisi konusunda bir netlik sağlanması gerektiğini savunuyor.
Hollanda hükümetine göre, nüfusun önemli bir kısmının aşılanmış olması da seyahat kısıtlamalarının kaldırılması ve "Aşı pasaportu" konusunda önemli bir koşul olacak.
Karşılıklı aşı kabulü girişimi
AB tarafından henüz resmi bir karar alınmamış olsa da Hollanda hükümeti, aşıların ülkeler arasında karşılıklı olarak kabul edilmesine yönelik bir küresel girişim için çaba harcıyor.
Brüksel'deki kaynaklara göre, AB içerisindeki birçok ülke Lahey yönetiminin bu önerisine sıcak bakıyor.
AB yönetimi, şu anda üzerinde çalışılan ve seyahat kısıtlamaların yumuşatmayı amaçlayan yeni düzenlemeleri, bu yeni önerilere göre şekillendirecek.
Hollanda ve onun önerisini destekleyen AB ülkelerine göre, küresel işbirliği, önümüzdeki süreçte, seyahatlerin kolaylaşmasını sağlayacak.
Eğer küresel anlamda böyle bir işbirliği oluşturulamazsa, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), Uluslararası hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) gibi kuruluşların güvenli seyahat konusundaki düzenleme ve çabalarına destek verilecek.