Avrupa Birliği'nin (AB) yürütme organı olan Avrupa Komisyonu Polonya'daki Anayasa Mahkemesi tarafından seçilen 3 yargıç yerine meclisin seçtiği 5 yargıcın mahkemenin yeni üyeleri olarak kabul edilmesi ilişkin yeni düzenlemesine soruşturma başlatma kararı aldı.
Cihan Haber Ajansı'nın Almanya’da yayın yapan Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesine dayandırdığı haberine göre Çarşamba günü başlayacak incelemeye, Komisyon'un birinci Başkan Yardımcısı Frans Timmersmans başkanlık edecek. AB, Polonya Cumhurbaşkanı Andrjez Duda'nın Anayasa Mahkemesi tarafından seçilen 3 yargıç yerine meclisin seçtiği 5 yargıça mahkemenin yeni üyeleri olarak yemin ettirmesini kabul edilemez olarak görüyor.
Brüksel, Polonya’daki yargı düzenlemesinin basın özgürlüğünü ve Anayasa Mahkemesi’nin etkisini azaltmayı amaç edindiğini belirtiyor. Yeni yargı düzenlemesinde eleştirilen en önemli mesele Anayasa Mahkemesi'nin meclis tarafından çıkarılan yasaların iptal edilmesine getirilen zorluklar. Anayasa Mahkemesi'nin karar alması için gereken çoğunluk uygulamasına son veriliyor. Yeni yasa ile Yüksek Mahkeme’nin karar alması için üçte iki çoğunluğunu sağlanması şartı getirildi
Bu arada Polonya Başbakanı Beata Szydlo, konuyla ilgili parlamentoda yaptığı konuşmada, söz konusu AB’nin iddialarını reddetmişti. Kendilerine haksızlık yapıldığını illeri süren Beata Szydlo, ülkesinde demokrasinin sağlam temellere sahip olduğunu ifade etmişti.
Polonya’da hükümetteki Muhafazakar Hukuk ve Adalet Partisi (PİS) AB’nin baskısına rağmen basın yayasını kabul etmişti. 7 Ocak'ta yürürlüğe giren yeni yasaya göre devlet televizyonu ve radyosu yöneticileri ve yönetim kurulu üyeleri hükümet tarafından seçilecek. Ayrıca hükümet istediği zaman söz konusu medya mensuplarını görevden alabilecek.
AB ve Polonya muhalefeti söz konusu partinin 8 yıllık iktidarı döneminde başta medya olmak üzere kendisine yakın isimleri göreve getirdiği, kendi politikasını savunmayanları ise görevden aldığını iddia ediyor.
Polonya Hükümeti, geçtiğimiz gün medya ve Anayasa Mahkemesi'ne yönelik yasal düzenlemeleri sert bir dille eleştiren Almanya’nın Varşova Büyükelçisi Rolf Nikel’i Dışişleri Bakanlığı’na davet etmişti. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada büyükelçinin "Alman siyasetçilerin Polonya karşıtı söylemlerinden" dolayı Bakanlığa görüşme için davet edildiği ifade edilmişti.
Almanya Büyükelçiliği’nin Alman basınına yaptığı açıklamada davetin "formel bir davet olmadığı, elçinin istişare için çağrıldığı" ifade edilmişti. Medyada hükümet kontrolünü artıran yasayı sert bir dille eleştiren Alman siyasetçilere cevap veren Savunma Bakanı Antoni Macierewicz'den, "Almanya’dan demokrasi ve özgürlük dersi almaya ihtiyacımız yok." açıklaması gelmişti. TV Trwam televizyonuna konuşan Macierewicz, yasaları eleştiren ülkeleri bağımsızlıklarına müdahale etmekle suçlarken "programımızı uygulamaya devam edeceğiz" mesajını vermişti.
Almanya’daki iktidar partisi CDU-CSU Meclis Grup Başkanı Kauder, geçtiğimiz gün bazı temel değerlerin Avrupa'da ihlal edilemeyeceğinin Varşova tarafından bilinmesi gerektiğini söylemişti.
Geçen ay söz konusu yasal değişiklikleri on binlerce kişilik gösterilerle protesto eden Polonya muhalefeti ise yasanın yürürlüğe girmesinden sonra da sokaklara dökülerek düzenlemelerin iptal edilmesini istiyor.