Avrupa Birliği (AB), Ukrayna, Gürcistan ve Moldova’nın tam üyelik başvurularına ilişkin inceleme sürecinin başlatıldığını duyurdu.
AB dönem başkanı Fransa, üç ülkenin başvurusunun incelenme sürecinin başlatıldığını açıkladı. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından bu üç ülke resmen tam üyelik için AB’ye başvurmuştu.
Euronews'in haberine göre Paris tarafından yapılan açıklamada, üye ülkelerin başvurularla ilgili görüş belirtmesi için AB Komisyonu'na davette bulunulması konusunda anlaşma sağlandığı duyuruldu. AB Komisyonu'nun daha önce Romanya için görüş bildirmesi yaklaşık 2 yılı bulmuştu.
Üç ülkenin tam üyelik başvurusundan sonra AB Komisyonu’nun öncelikle bir rapor hazırlaması ve bu raporunda bu ülkelerin üyelik için ehil olup olmadığı konusunda görüş belirtmesi gerekiyor.
AB’nin danışma ve yasama organı Avrupa Parlamentosu’nun da bu konuda yapılacak oylamayla görüş belirtmesi öngörülüyor.
AB Komisyonu raporunun daha sonra, AB’nin karar organı liderler zirvesine gönderilmesi ve burada tam üyelik müzakerelerinin başlaması yolunda bir kararın çıkması şart.
Bundan sonra katılım müzakereleri başlamadan önce “tarama süreci” adı altında AB ve söz konusu ülkeler arasında yasaların ve mevzuatların karşılaştırılması ve eksik yanların tespit edilmesini öngören uzun bir teknik süreç başlıyor.
Bu işlemler bittikten sonra AB'ye katılım müzakereleri yine AB Konseyi kararıyla başlayabilir. Katılım müzakereleri kapsamında AB müktesebatı 35 başlık (fasıl) altında ele alınıyor.
Adaylığı resmen kabul edilen her ülke için Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan ve AB Konseyi tarafından onaylandıktan sonra, AB Resmi Gazetesi'nde yayımlanan Katılım Ortaklığı Belgesi (KOB), üye olmak isteyenler için bir tür yol haritası görevi görüyor. KOB, dolayısıyla AB müktesebatının bir parçası olarak değerlendiriliyor.
AB Komisyonu tarafından hazırlanan her Katılım Ortaklığı Belgesi'ne karşılık olarak aday ülkelerin bir Ulusal Program (UP) hazırlamaları gerekiyor.
Müzakere sürecinde fasıllar, aday ülkelerin AB Konseyi tarafından belirlenen açılış kriterlerini yerine getirme durumuna göre açılabiliyor ve yine her fasıl için AB Konseyi tarafından belirlenen kapanış kriterlerini yerine getirme durumlarına göre geçici olarak kapatılıyor.
Yalnız bir üyenin bile olumsuz görüş beyan etmesi fasılların açılmasını veya kapanmasını engelleyebiliyor.
Müzakereler başarıyla kapandığında AB Komisyonu’nun vereceği üyelik tavsiyesi, nihai olarak AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosu’nda bir kez daha oylanmak zorunda.