ABD'de kürtaj tartışması: Erkeklerin söz hakkı olmalı mı?
ABD'nin Alabama eyaletinde kürtajın yasaklanması sonrası 16 eyalette daha benzer tasarılar gündemde. Missouri Senatosu da kürtaj yasağını onayladı. Pazar günü ABD Başkanı Donald Trump, Twitter'dan paylaştığı mesajda kürtaj yasaklarıyla ilgili sessizliğini bozdu.
Trump daha önceki duruşunu koruyarak "tecavüz, ensest ilişki vakaları ya da annenin ciddi bir sağlık riski ile karşı karşıya kaldığı durumlar dışında kürtaja karşı olduğunu" yineledi.
ABD'de kürtaja ilişkin sıkı yasaklar getiren eyalet yasalarının önemli bir bölümü erkek siyasetçiler tarafından oylanıyor.
Peki kadınları bu kadar yakından ilgilendiren bir konu hakkında erkeklerin karar verici rolleri üstlenmesi ya da genel olarak fikir beyan etmesi doğru mu?
Trump daha önce kürtaj konusunda farklı açıklamalar yapmış olsa da , genel olarak kürtaj karşıtı bir söylemi benimsedi. Alabama eyalet senatosu binasına giden koridorlarda duvarlar, erkek senato üyelerinin siyah beyaz vesikalık fotoğraflarıyla dolu. Sadece erkeklerin gittiği bir okulun öğrenci yıllığından alınmış resimleri andırıyor.
Eyalet nüfusunun yüzde 51'ini kadınlar oluşturuyor. Buna rağmen kanun koyucuların yüzde 85'i erkek.
35 koltuklu senatoda sadece 4 kadın var ve tamamı Demokrat.
Alabama'daki kürtaj yasağı aslında Trump döneminde tartışılan kürtaj karşıtı yasal düzenlemelerden sadece biri.
Amerikan Washington Post gazetesinin analizi, Alabama, Misouri ve Georgia'da kürtaj yasaklarına ilişkin oylamalarda yasağa 'evet' diyen 367 kişi içinde, her sekiz oydan yedisinin erkeklere ait olduğunu ortaya koydu. Bu erkeklerin çoğu da Cumhuriyetçi.
Yasağa karşı çıkan ve önemli bir bölümü Demokratlardan oluşanların yarısından fazlası da kadınlardı.
Burada kritik bir soru öne çıkıyor: Kürtaj tartışmasında erkeklerin söz hakkı olmalı mı?
"Bedenleri söz konusu olduğunda tek uzmanlar, kadınlar"
Sosyal medya bu konuda ikiye bölünmüş durumda: Reddit gibi internet forumları ile Twitter ve Facebook gibi sosyal medya platformlarında pek çok kişi erkeklerin de kadınlar gibi bu yasaklardan etkileneceğine dikkat çekiyor.
Bir başka grup ise, "Hamile kalan kadınlar. Erkeklerin böyle bir kararı vermesine niye izin verelim?" diye soruyor.
Alabama'da Montgomery senato binası önünde kadınlar protesto düzenlerken, yanlarında birkaç erkek protestocu da dikkat çekiyor.
Travis Jackson onlardan biri. T-shirtünün üzerinde, "Gerçek erkekler kadın haklarını savunur" yazıyor.
Jackson kürtaj konusundaki görüşünü açıklamıyor ve "Bedenleri söz konusu olduğunda tek uzmanlar, kadınlar" diyor.
Jackson, "Kürtaj tartışmasında bence erkekler burada seçim hakkının kadında olduğunu savunabilmeli. Onların bedeni, onların kararı. Hiçbir erkek kadına bedeni için doğru olanın ne olacağını söyleme hakkına sahip değil" diye de ekliyor.
Meksika'da da binlerce kişi yasağı protesto etti. Teksas'ta Yeni Dalga Feministler isimli gruba destek veren Jordan Kizer ise, kürtaja karşı olan erkekler arasında olmakla beraber, kadınların kararlarına güvenilmesi gerektiğini vurguluyor:
Kizer, "Kadınlara inanın. Eğer duygularının bu yönde olduğunu söylüyorlarsa, onlara inanın, güvenin" diyor.
Oren Jacobson gibi kürtaj konusunun erkekleri gayet de yakından ilgilendirdiğini söyleyenler var.
Men4Choice isimli grubun kurucusu Jacobson, "Yasağa tepki gösteren pek çok erkek 'Benim söz hakkım yok' diyor ancak bu mesele hepimizi etkileyecek. Mesele kürtajın da ötesinde. Bu aynı zamanda, bir özgürlük ve kontrol tartışması" diyor.
"Kararın tamamen kadınlara bırakılması, erkekleri yabancılaştırıyor"
Kürtaj karşıtı aktivistler ise bu sert tartışmanın diğer tarafında duruyor. Bu grup, kararın tamamen kadınlara bırakılmasının erkekleri yabancılaştırdığını söylüyor, erkeklerin babalık sorumluluklarından kaytarmalarına neden olduğunu savunuyor.
ABD'nin en eski kürtaj karşıtı grubu Ulusal Yaşam Hakkı Komitesi (NRLC) İletişim Direktörü Derrick Jones, "İstatistiklere göre, her yıl kürtajla alınan çocuklardan yarısı erkekler" diyor.
"Bu aslında bir insan hakları meselesi. 'Sen bir erkeksin, bu çocuğu sen taşımıyorsun' demek, erkeğin insan hakları üzerine bir fikir yürütemeyeceğini savunmak, çok aşağılayıcı bir davranış" diye konuşan Jones, kadınların "elbette" daha çok temsil edilmesi gerektiğini savunuyor, kürtaj karşıtı pek çok grubun liderinin ise kadın olduğuna dikkat çekiyor.
ABD halkı ne diyor?
2018 yılında Pew araştırma şirketinin yaptığı ankete göre ülkede kadınların yüzde 60'ı kürtajın çoğu vakada yasal olması gerektiğini söylerken, erkek nüfusun yüzde 57'si de bu görüşü paylaşıyor.
Gallup araştırma şirketinin raporu ise, kadınlar arasında da keskin bir ayrım olduğuna işaret ediyor: Kürtaj karşıtlarının oranı yüzde 47 iken, kürtaj hakkı yanlılarının oranı ise yüzde 48.