ABD kadınların siyasetteki temsilinde dünya sıralamasının neresinde?

ABD'deki ara seçimlerin sonuçlarının çoğu bölgede belli olmasıyla birlikte, ABD Temsilciler Meclisi'ne rekor sayıda kadının (98) gireceği belirtiliyor. Amerikan basınının dönüm noktası olarak tanımladığı bu durum, küresel olarak değerlendirildiğinde çok da etkileyici görünmüyor. Bu, Kongre'deki kadınların Temsilciler Meclisi'nin yüzde 22,5'ini oluşturacağı anlamına geliyor.

ABD bu şartlar altında cinsiyet eşitliğinin küresel düzlemde şampiyonu olmaktan oldukça uzak.

Devletlerin parlamentolarından oluşan uluslararası bir örgüt olan Parlamentolar Arası Birlik'e (Inter-Parliamentary Union) göre, ABD seçimlerden önce parlamentonun alt kanadında kadın temsiliyeti açısından 193 ülke arasında 104'üncü sıradaydı.

Ülke, Kongre'ye ara seçimlerle giren rekor sayıdaki kadınla bile en fazla 70'inci sıraya yükselebiliyor. ABD; Uganda, Doğu Timor, Zimbabve ve Irak'ın gerisinde.

Açıkçası, dünyadaki en gelişmiş demokrasilerin çoğu kötü bir performans sergiliyor. Ulusal meclisinde en fazla kadın temsiliyetine sahip olan ülke halen acımasız bir iç savaşın yaralarını sarmaya çalışan Ruanda.

Eylül ayında yapılan son seçimlerle birlikte meclisindeki kadın temsili oranı yüzde 61 oldu.

Meksika, yüzde 48,2 ile dünyanın en büyük ekonomileri arasında ilk 5'e giren tek ülke.

Dünya çapında meclislerdeki kadın temsiliyeti (Kaynak: PAB, 1 Ekim 2018) Ekim Meclis / Çift Meclisli Yasama Organlarının Alt Kanadı (Yüzde) Senato (Yüzde) 1. Ruanda 61,3 38,5 2. Küba 53,2 - 3. Bolivya 53,1 47,2 4. Meksika 48,2 49,2 5. Grenada 46,7 30,8 6. Namibya 46,2 23,8 7. İsveç 46,1 - 8. Nikaragua 45,7 - 9. Kosta Rika 45,6 - 10. Güney Afrika 42,3 35,2 12. Senegal 41,8 - 14. Fransa 39,6 29,3 17. Arjantin 38,9 41,7 38. İngiltere 32,2 26,3 70. Çin 24,9 - 93. Pakistan 20,6 19,2 102. Suudi Arabistan 19,9 - 104. ABD 19,6 23 118. Türkiye 17,4 - 132. Rusya 15,8 17 152. Hindistan 11,8 11,4 157. Brezilya 10,7 14,8 162. Japonya 10,1 20,7 183. Nijerya 5,6 6,5

ABD siyasetinde kadın temsiliyetinin yetersizliği tarihsel bir çerçevede değerlendirildiğinde daha da çarpıcı oluyor.

Rutgers Üniversitesi'nin Amerikan Kadınları ve Siyaseti Merkezi'nin (CAWP) araştırmasına göre, Salı günkü seçimlere kadar Kongre'de 322 farklı kadın görev yaptı (208 Demokrat Partili, 114 Cumhuriyetçi).

Kadın-erkek aday sayıları arasındaki fark

ABD'deki ara seçimlerde kadın ve erkek adayları arasında da sayısal olarak büyük bir fark vardı.

CAWP'ye göre, ara seçimlerde Temsilciler Meclisi'ndeki 3 adaydan 1'inden azı kadındı.

Kadınlar, ABD nüfusunun yarısından biraz fazlasını oluşturuyorlar ancak seçme ve seçilme haklarını 1919'da elde ettiler.

Amerikan Üniversitesi'nden siyaset bilimci Jennifer Lawless, "(ABD'de) kadınlar erkekleri pek çok yönden geçiyorlar. Üniversiteden erkeklerle aynı sayıda kadın mezun oluyor" diyor.

"Ancak siyasette cinsiyet ayrımı azalmıyor."

Hedefler ve partiler

Lawless, düzenlediği bir dizi anketle ABD'de kadınlar ve erkeklerin siyasete atılmalarının arkasındaki nedenleri araştırdı.

Kadınların niteliklerini sıklıkla önemsiz gibi gösterdiklerini farketti.

ABD'deki siyaset bilimciler partiler içerisindeki temsiliyette de büyük farkların olduğunu söylüyorlar.

Çarşamba günü itibarıyla Temsilciler Meclisi'ne ya da Senato'ya seçilen toplam 118 kadından 100'ü Demokrat Partili.

Kadın adaylara bakıldığında da Demokratların ağırlıklı olduğu görülüyor.

Yapılan çalışmalar Cumhuriyetçi kadınların Amerikan siyasetindeki kutuplaşmadan olumsuz etkilendiğini ortaya koyuyor, çünkü erkek adaylardan daha ılımlı görüşlere sahipler.

Engeller

Parlamentolar Arası Birlik'in sıralamalarına yakından bakmak önemli.

Ruanda'nın konumunda kadına yönelik pozitif ayrımcılığın rolü var.

Yaklaşık 25 yıl önce Afrika ülkesi, 800 bin ila 1 milyan arasında insanın öldürüldüğü soykırımdan sonra koas içindeydi.

Kıyım nedeniyle Ruanda nüfusunda kadın oranı arttı ve bu, az sayıda kadının eğitim alabildiği ve kariyer edinebildiği ülkede kültürel bir değişime yol açtı.

2003 yılında yayımlanan bir cumhurbaşkanlık kararnamesiyle meclisteki koltukların yüzde 30'u kadınlar için ayrıldı.

Aynı yıl yapılan seçimlerde kadınlar koltukların yüzde 48'ini aldı.

Siyasette kadın temsiliyeti, o ülkedeki cinsiyet eşitliği ile paralel gitmeyebiliyor.

Dünya Ekonomik Forumu'nun Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi'nde ABD 28'inci sırada. Yani genel olarak cinsiyet eşitliğinde kadınların siyasi temsiliyetinden daha iyi durumda.

Parlamentolar Arası Birlik'in sıralamasında 2'inci olan Küba ise bu listede 29'uncu sıraya düşüyor.

Uzmanlar kadınlar için engellerin oy sandığında bitmediğine de dikkat çekiyor.

İngiliz milletvekili Dianne Abbot 2017'de 6 aylık bir dönemde kadın milletvekillerine gönderilen hakaret ya da tehdit içerikli 25 bin tweetin yarısının yöneltildiği isim.

BM Kadın Örgütü'nün müdürü Phumzile Mlambo-Ngcuka, "Siyasette kadınların temsiliyetinin düşük olduğu ülkelerde, şiddet ya da şiddet tehdidi kadınları siyasete girmekten ya da seçimlere katılmaktan alıkoyabiliyor. Sonuçları da nedenleri de endişe verici ve mütemadiyen devam eden bir ayrımcılığa işaret ediyor" diyor.