ABD ve Çin arasında "casus balon" krizi

ABD'nin Çin için bilgi topladığı, gözlem yaptığı ve istihbarat edindiğini açıkladığı, Pekin'in ise meteoroloji amaçlı olduğunu savunduğu "casus balon", iki ülke ilişkilerinde yeni bir sınama olarak kayıtlara geçti.

ABD üzerinde görülen bir balon, dünyanın en önemli gündemlerinden biri haline geldi. ABD’li yetkilere göre, söz konusu balon Alaska ve Kanada üzerinde süzülerek, bir dizi hassas nükleer füze sahasına ev sahipliği yapan Montana eyaleti üzerinde göründü.

Balona ilişkin Washington yönetiminden ilk açıklama, 2 Şubat’ta yapıldı. ABD Savunma Bakanlığı yetkilileri, ABD üzerinde dev bir gözetleme balonunu izlediklerini duyurdu. Pentagon, ABD hava sahasına giren balonun savaş uçağıyla takip edildiği açıkladı.

ABD'li yetkililer, Biden yönetiminin söz konusu balondan Amerikan hava sahasına girmeden önce de haberdar olduğunu aktardı.

Washington yönetimi, balonun Çin için bilgi topladığını, gözlem yaptığını ve istihbarat edindiğini vurgularken, Çin bunu reddederek balonun istihbarat değil meteoroloji balonu olduğunu ve ABD hava sahasına sürüklendiğini savundu.

Üç otobüs büyüklüğünde boyuta sahip balon, günlerce yaklaşık 60 bin fit yükseklikte süzülerek ABD'nin bazı bölgelerinde görüldü.

ABD ile Çin arasında krize neden oldu

ABD ile Çin'in aralarındaki rekabetin çatışmaya dönüşmesini önleyecek adımları ele almasının beklendiği bir dönemde "casus balon" yeni krize sebep oldu.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, "istihbarat amaçlı" olduğundan şüphelenilen balonun varlığını gerekçe göstererek 5-6 Şubat'ta Pekin'e yapmayı planladığı ziyareti erteledi.

Çin yönetiminden balonun ABD hava sahasına girmesinin niyet edilmediğine yönelik açıklamalar gelse de iki ülke arasındaki gerginlik düşmedi.

Kriz devam ederken, Pentagon’dan 3 Şubat’ta yapılan açıklamada, Çin’e ait bir diğer casus balonun Güney Amerika üzerinde uçtuğunun tespit edildiği duyuruldu.

ABD yönetimi, enkazının düşeceği yerde hasar oluşturabileceği endişesiyle söz konusu balonu izlemekte yetindi ve vurmadı.

ABD balonu Atlantik Okyanusu üzerinde düşürdü

Tüm bu gelişmeler yaşanırken, akşam saatlerinde ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), "Savunma Bakanlığı'nın güvenlik çabalarını desteklemek için" Kuzey ve Güney Carolina eyaletlerindeki üç havaalanından kalkış ve varış seferlerini durdurma kararı aldı.

Bu karardan kısa süre sonra kriz çıkaran balon, ABD ordusunca Atlantik Okyanusu üzerinde vurularak düşürüldü.

Casus balonun özellikleri

Soğuk savaştan bu yana kullanılan istihbarat balonlarının ulaşabildiği yüksek irtifa nedeniyle radara yakalanması oldukça zor.

Bu balonlar, uyduların ortaya çıkması sonucu son yıllarda çok az sayıda bulunuyor ancak uydulara oranla daha az maliyetli olduğu için tercih ediliyor.

Rüzgarla taşınan bu balonlar, 24 bin metre yükseklikte görev yapabiliyor. Casus balonun altında kamera gibi keşif ekipmanı bulunuyor. Balona takılan ekipman, radar içerebiliyor ve güneş enerjisiyle çalışabiliyor.

(AA)