ABD'den Suriye'de mezhep savaşına götüren 5 neden
Amerikan düşünce kuruluşu International Crisis Group'un (ICG) Suriye'deki iç savaşla ilgili hazırladığı rapor, ülkenin mezhep savaşına sürüklendiğini gösteriyor. Raporda, Arap Baharı'nın etkisiyle Suriye'de 19 ay önce Esad rejimine karşı başlayan kalkışmada, muhalefetin birlikte hareket edememesi, zaman içinde radikal İslamcı Selefilere yaradı.
International Crisis Group'un raporunda Selefilerin gün geçtikçe güç kazanmasında başlıca 5 nedenin etkili olduğu vurgulandı:
Muhalefetin birleşememesi: Suriye'deki rejim, onlarca yıldır, ılımlı İslamcılar da dahil, Esad ailesini eleştiren bütün muhaliflere baskı uyguladı. Mart 2010'da başlayan isyan sonrasında yurtdışında yaşayan liberal ve pragmatik İslamcı liderler biraraya gelerek, güçlü bir muhalif hareket oluşturmayı başaramadı. Bunda yıllarca baskı altında tutulmaları da etkili oldu.
Silah sevkiyatındaki rekabet: Suudi Arabistan ve Katar muhaliflere silah sevkiyatı yapıyor. Ancak söz konusu iki ülke daha çok radikal İslamcılara yardım etmeyi tercih ediyor. Suriyeli milislerin YouTube'a yükledikleri videolarda sık sık Kuran'dan ayet okumaları ve radikal İslamcıların bayrak ve sembollerini kullanmaları, muhaliflerin biraraya gelememesinde etkili oluyor.
Selefiler fakirlere umut vaadediyor: Suriye'de Esad rejimi döneminde geri kalmış bölgeler, çatışmalardan en çok zarar gören yerler oldu. Muhalefet savaşçılarını daha çok bu bölgelerden sağlıyor. Selefiler ise onlara daha iyi bir gelecek vaadinde bulunuyor.
Cihad uğruna Suriye'de savaşanlar: Irak ve Libya'da savaşta deneyim kazanmış militanlar şimdi Suriye'de mücadele veriyor. Terör örgütü El Kaide'ye dünya görüşleriyle yakın duran bu kişiler, savaştaki başarılarından dolayı Suriyeli milisler üzerinde daha etkililer.
Mezhepsel çatışmalar: Suriye'de 19 aydır devam eden şiddet mezhep çatışmasına doğru evriliyor. Böyle olmasının başlıca nedeni, Esad rejiminin baştan beri, tüm muhalefeti radikal İslamcılar olarak tanımlayarak, çok sert önlemlere başvurması. Suriye'deki özel birliklere mensup askerlerin büyük çoğunluğunun Alevi olması ve bunların Şii İran ve Hizbullah tarafından desteklenmesi de iç savaşın mezhep çatışmasına doğru evrilmesinde etkili oluyor.
'BM de radikalleşmeye dikkat çekti'
Birleşmiş Milletler'in atadığı Bağımsız Araştırma Komisyonu da, Suriye'deki yabancı İslamcı militanlara dikkat çekti. Bu durumun endişe verici olduğunu vurgulayan komisyon, yabancı İslamcı militanlar nedeniyle çatışma ortamının radikalleştiğini ve mezhep gerginliğinin tırmandığını vurguladı.
BM Bağımsız Araştırma Komisyonu'nun yayınladığı ilk raporunda özellikle Suriye'deki İslamcı militanlara dikkat çekildi ve yüzlerce yabancı radikal İslamcı'nın Suriye'deki varlığının tehlikeli olduğu uyarısında bulunuldu.
Komisyonun Brezilyalı Başkanı Paulo Pinheiro, çatışma ortamının radikalleşmesi riskinin, yabancı İslamcı militanlar nedeniyle arttığını söyledi.