Abdülkadir Selvi: Kılıçdaroğlu, Cumhurbaşkanı adayı olmayacak
CHP'nin dün yaptığı Adalet Mitingi sonrası Kemal Kılıçdaroğlu'nun 2019'da Cumhurbaşkanı adaylığının kesinleştiği iddiaları sürerken, Hürriyet yazarı Abdülkadir Selvi, Kılıçdaroğlu’nun aday olmayacağını iddia etti. “Hedef, Erdoğan’ı ilk turda cumhurbaşkanı seçtirmemek” diye belirten Selvi, "Merak etmeyin, yeni bir Ekmeleddin İhsanoğlu çıkmayacak. Kemal Kılıçdaroğlu’da da aday olmayacak. Erdoğan’a karşı bir Macron arayışındalar. Tabii onlar Macron’u ararken Erdoğan çoktan ipi göğüslemezse" ifadelerini kullandı.
Abdülkadir Selvi’nin bugünkü yazısı şöyle:
Kılıçdaroğlu, Adalet yürüyüşünü tamamladı.
Erdoğan, 15 Temmuz anmalarına başlıyor.
Bu durumda Adalet yürüyüşü CHP’nin, 15 Temmuz AK Parti’nin mi oldu?
Her konuda ikiye bölündüğümüz için bu tür değerlendirmelere tanık olacağız
Oysa AK Parti Adalet yürüyüşünü, CHP 15 Temmuz’u anlama konusunda çaba gösterse daha yararlı olmaz mı?
Referandumundan sonra AK Parti, 16 Nisan sonuçları üzerine kapsamlı bir çalışma yaptırdı.
Sadece 51.4 evet oyları araştırılmadı. Hatta asıl yüzde 48.6 hayır oyları mercek altına alındı.
Araştırmada öncelikli maksat ‘hayır’ı anlamaktı. Örneğin Ege Bölgesi’ndeki hayır oylarının artışı nereden kaynaklanıyor, AK Parti ve MHP seçmeninden yüzde kaç oranında hayır çıktı, büyük şehirlerde ‘evet’in gerileyip ‘hayır’ın öne geçmesinin nedeni neydi gibi sorulara cevap arandı.
‘Hayır’ı anlamak
Yüzde 49 hayır oyları konusunda en çok öne çıkan faktör, başkanlık sistemine olan yabancılık, sistem değişikliğinden duyulan tedirginlikti. Referandum kampanyasının başında AK Parti’nin hayır diyenleri terör örgütleriyle birlikte gösteren yaklaşımı, kampanya dili, tek adamlık algısı gibi faktörleri bunu besledi. Referandum kampanyasında en iz bırakan eylem olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hayır çadırını ziyareti ön plana çıktı. Niye? Çünkü halk diyaloğu önemsiyor. Araştırmaya ilişkin bazı tespitleri paylaşmak istiyorum.
Kampanyanın başından yeni sisteme mesafeli duran AK Parti ve MHP seçmeninin inişler ve çıkışlarla birlikte sonuna kadar tavrını koruduğu ortaya çıktı. Demek ki partiler, tabanındaki hayırcıları ikna etmekte başarılı olamamış. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sahaya inmesiyle birlikte evet oylarında yaşanan artış, son 10 günde yaşanan eyalet tartışmaları sırasında hızla gerilemiş. MHP Genel Başkanı Bahçeli’nin eyalet tartışmasına gösterdiği tepki tereddütlü MHP’lilerin ‘hayır’a dönmelerini sağlamış.
Bir başka gerçek, AK Parti iktidarı döneminde ortaya çıkan şehirli ve entelektüel AK Parti seçmenini ikna etmekte zorlandığı gerçeği.
16 Nisan referandumu ile birlikte Ege Bölgesi’ndeki hayır oyları içlere doğru genişlemeye ve güçlenmeye başladı. Yapılan araştırmada hayır oyu verirken Ege’nin AK Parti’yi yeterince tanımadığı ortaya çıkıyor. Ama daha önemlisi AK Parti’nin de Ege’yi iyi tanımadığı anlaşılıyor. Hayat tarzına müdahale gibi faktörler elbette ki var ama AK Parti ile Ege Bölgesi arasındaki sorunun daha çok ‘psikolojik’ olduğu belirleniyor.
Bir başka nokta daha; kampanyanın başında araştırmalar iyi anlatılırsa CHP seçmeninin yüzde 10-12’sinin evet verebileceğini gösteriyor. Ama 16 Nisan’da CHP’ye oy verenlerin ancak yüzde 3’ü evet diyor. Demek ki, hayırcıları ikna etmekte başarılı olunamamış.
16 Nisan geride kaldı denilebilir ama 2019 seçimlerini kazanabilmek için 16 Nisan’ın iyi okunması gerekiyor.
16 Nisan’la birlikte yüzde 51-49 dengesi oluştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, siyasetin yeni gerçeğinin yüzde 50 artı 1 olduğunun altını çizdi. Yüzde 10 barajının geride kaldığını, yeni barajın yüzde 50 artı 1 olduğunu söyledi. AK Parti için metal yorgunluğunu ortaya arttı, yenileşme sürecini başlattı.
16 Nisan’dan sonra en çok merak edilen noktalardan biri yüzde 49 hayır oylarının akıbetiydi. Erdoğan, yüzde 50’yi korur ama muhalefet 49’luk bloku bir arada tutmayı başarabilir miydi?
Partilerin oy oranları
Kılıçdaroğlu’nun başarılı yürüyüşü ve Maltepe mitingine yoğun katılımdan sonra sen hangi yüzde 49’dan söz ediyorsun denilebilir. Kimse rehavete kapılmasın.
16 Nisan’dan sonra yapılan anketler, herkesin partisine geri döndüğünü gösteriyor.
AK Parti: Yüzde 50-52
CHP: Yüzde 24-25
MHP: Yüzde 11-12
HDP: Yüzde 8
16 Nisan geride kaldı. Yeni hedef 2019 seçimleri. 2019’da önce yerel seçimler ardından cumhurbaşkanlığı seçimi ile birlikte milletvekili seçimi olacak.
Ama asıl mücadele cumhurbaşkanlığı seçimi için verilecek. Hedef, Erdoğan’ı ilk turda cumhurbaşkanı seçtirmemek. Merak etmeyin, yeni bir Ekmeleddin İhsanoğlu çıkmayacak. Kemal Kılıçdaroğlu’da da aday olmayacak. Erdoğan’a karşı bir Macron arayışındalar.
Tabii onlar Macron’u ararken Erdoğan çoktan ipi göğüslemezse.