Açlık grevindeki mahkumun talebi sebze yemek

24 yıldır hapiste olan Osman Evcan, vegan beslenme hakkı hapishane yönetimi tarafından keyfi olarak engellendiği ve çıplak arama, kitap ve iletişim sınırlamaları gibi hak ihlallerine maruz kaldığı için dördüncü kez açlık grevine girdi.

Bianet'in haberine göre, Evcan, Kocaeli 1 Nolu F Tipi Cezaevi’ndeyken 10 Kasım 2015’te başladığı açlık grevini, taleplerinin kabul edilmesiyle 40. gününde, yani 19 Aralık’ta sonlandırmıştı.

5 Şubat’ta Silivri 6 Nolu L-tipi Cezaevi’ne nakledildi. O günden bu yana havalandırması olmayan kameralı bir müşahede odasında tutuluyor.

Evcan’ın avukatları, cezaevi yönetimine müvekkillerinin geçici odadan çıkarılması gerektiğini söylediklerinde “Yer yok” cevabı aldıklarını söyledi ve “Yer yoksa neden Kocaeli’den Silivri’ye getirdiniz” diye sordu.

Türk Tabipler Birliği’nden (TTB) Prof. Dr. Nilay Etiler de beslenme hakkıyla ilgili bir sorun olduğu için TTB’nin konuyu takip ettiğini belirtti.

Evcan’ın talepleri arasında vegan mahpusların ihtiyacı olan gıdaların bulunduğu kargoların cezaevine kabul edilmesi, kantinden çiğ sebze (karnabahar, kara lahana, patates vb.) satın alabilme olanağı, sera ve konserve ürünleri yerine mevsimlik sebze ve haşlanmış bakliyat ürünleri verilmesi gibi maddeler yer alıyor.

Ablası: Açlık grevinden yeni çıkmıştı

Ablası Asiye Evcan, Osman Evcan’ın pazartesi kendisini arayarak açlık grevine girdiğini söylediğini anlattı:

“Adalet Bakanlığı’na, Başbakan’a, aklıma gelen her yere dilekçe yazıp ilettim. Şu anda hala dilekçe yazmaya devam ediyorum.

“Zaten bronşiti de vardı, açlık grevinden yeni çıkmıştı. Annemler üzülmesin diye bize hissettirmek istemiyor ama kolay değil, acıyı o çekiyor. Direniyor ama çok sık oldu, çok tehlikeli. Ama ‘Elimde başka ne var ki? Hakkımı kullanıyorum, bunlara boyun eğmektense onurlu ölüme giderim’ diyor. Ne yapsın ki? Çok baskı var, diyor.”

Dün hücre cezası aldı

Avukat Davut Erkan, Evcan Silivri’ye nakledildiğinde cezaevi yönetimiyle görüştüklerini, ayaküstü gerçekleştirilen bu görüşmede yönetimin şikayetleri dikkate alacaklarını söylediğini ancak hiçbir düzelme olmadığını ifade etti.

Evcan’a hukuki destek sunan Anarşist Tutsaklarla Danışma Ağı – ABC İstanbul ise yarın cezaeviyle yeniden görüşeceklerini söylerken, Evcan’ın durumunu şöyle aktardı:

“Kocaeli’de taleplerini kazandıktan sonra yeni bir cezaevine sürgün edildi. İlk dört gün kendisine yemek verilmedi, Osman yanında getirdiği yiyeceklerle idare etti. Ardından yemek vermeye başladılar ama donmuş gıda, konserve gibi yiyecekler verdikleri için Osman’ın beslenmesine yeterli olmadı. En son açlık grevinde kazandığı dışarıdan vegan koli hakkını da kullandırmıyorlar.

“Osman’ı günlerdir tuttukları geçici odada kameralar var. Osman kameraları kırdığı için dün hücreye konuldu. Ailesiyle görüşmesine de izin vermiyorlar. Bu seferki açlık grevi, vegan beslenmenin yanısıra daha çok cezaevi koşullarıyla da ilgili.”

TTB: Çözüm basit, önemli olan niyet

TTB’den Prof. Dr. Nilay Etiler, Aralık ayında açlık grevini sonlandırdıktan sonra Evcan’la görüştüğünü, Evcan’ın çok zayıflamış olduğunu söyledi.

“Kendisiyle sadece görüşebildik, muayene etme şansımız olması ama dördüncü kez açlık grevine girmiş olması endişe verici. Son gördüğümüzde çok zayıflamıştı.

“Bu bir hak, beslenme hakkı. Burada yapılamayacak bir düzenleme de yok, tamamen niyetle ilgili bir şey. Kocaeli’deki savcı, iyi niyet gösterip, çaba sarf etmişti ve bu sorunu çözülebilir bir mekanizmaya sokmuştu. Bu sorun basit bir düzenlemeyle çözülebilir.”

Şimdiye kadar 116 gün grev yaptı

1992'de müebbet hapis cezasına çarptırılan Evcan, 2011 yılında 43 günsüren açlık grevi eylemi sonucunda hapishanelerdeki tüm vegan-vejetaryen tutsaklar için vegan-vejetaryen yemek hakkı kazanmıştı.

28 Mart 2012’de Resmi Gazete’de "Hükümlü ve Tutuklular İle Ceza İnfaz Kurumları Personelinin İaşe Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" yayınlanmıştı. Böylece eski yönetmelikte yer alan 'hasta hükümlü ve tutukluya, kurum hekiminin belirleyeceği besinler verilir'maddesi, "Hasta hükümlü ve tutukluya, diyetisyen veya hekimlerin belirleyeceği besinler verilir. İnancı gereği veya vegan, vejetaryen türü özel bir beslenme şekline sahip hükümlü ve tutukluların talepleri, iaşe miktarı ile sınırlı kalmak üzere karşılanır" şeklinde değiştirilmişti.

Evcan geçen süre içerisinde mücadelesini bir adım ileriye taşıyarak hazırlanan vegan-vejetaryen yemeklerin taze ve mevsimsel sebzelerle yapılmasına ek olarak dışarıdan vegan gıda almanın önündeki engelleri de kaldırmak için Nisan 2014’te 33 günlük bir açlık grevi eyleminde daha bulunmuş ve bu hakkı da kazanmıştı.

10 Kasım 2015’te bu sefer de Kocaeli 1 Nolu F Tipi Cezaevi’nde vegan beslenme hakkı engellendiği için açlık grevine başlamış, taleplerinin kabul edilmesiyle açlık grevini 40. günde bırakmıştı.