CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun öncülüğünde, partinin İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu'nun tutuklanması sonrası başlatılan "adalet yürüyüşü"nün 17. günü geride kaldı. 420 kilometrelik yürüyüşte bugüne dek yaklaşık 299 kilometre yol katedildi. Katılımın geçen günlere kıyasla arttığı gözlenen kortejde, yaklaşık 20 bin kişi yer aldı. 43.8 dereceye kadar ulaşan hava sıcaklığı nedeniyle bugün de fenalaşanlar oldu. Yürüyüşün başlama saati bir saat öne alındı. Yürüyüşçüler yarın sabah 07.00'de yeniden yola çıkacak.
Sıcaklığın mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği 17'nci günde de sıcaktan fenalaşanlar oldu. Kortejde ayrıca, 1011 metrelik "10 Kasım" bayrağı açıldı.
Başladığı günden bu yana çok sayıda vatandaşın destek verdiği yürüyüşe, HDP de "Eş başkanlar için adalet" dövizleriyle katılma kararı aldı. Eski Eş Genel Başkan Figen Yüksekdağ'ın tutuklu bulunduğu Kandıra Cezaevi önünden korteje katılacak HDP heyeti, parti bayrağı taşımayacak.
Yürüyüş öncesi açıklamalarda bulunan Kılıçdaroğlu, "Yine güzel bir gün. Güneş güzel ve yürüyüşümüz devam ediyor. Allah’ın, yarattığı kainatın içerisinde bir dengesi ve adaleti vardır. Bu adaleti ve dengeyi bozan da maalesef insanoğludur" dedi. Kılıçdaroğlu, sözlerinin devamında şunları kaydetti:
"Biz isteriz ki adalet duygusu 7’den 70’e herkes tarafından kabul edilsin. Adalet duygusunu yüceltelim, adaletli davranalım. Hiçbir ayrım yapmaksızın, kimlik, inanç, yaşam tarzı ayrımı yapmaksızın hep birlikte huzur içerisinde yaşayalım. Bunun temel yolu adalettir, adalettir, adalettir."
Korteje bugün, Özgür Gündem davası kapsamında 133 gün tutuklu kalan ve yurt dışına çıkış yasağı 22 Haziran 2017'de kaldırılan Aslı Erdoğan'ın da aralarında bulunduğu 11 kadın yazar ve Kadın Dernekleri Federasyonu'nun çağrısıyla çok sayıda kadın örgütü katıldı. Kortejde, Beşiktaşlı taraftarlar, 'Antikapitalist Müslümanlar' ve ilahiyatçı -yazar İhsan Eliaçık da yer aldı.
Eliaçık, daha önce yürüyüşe "HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ın tutuklu bulunduğu Edirne F Tipi Cezaevine kadar sürmesi hâlinde" katılacağını açıklamıştı.
"15 Temmuz darbesine karşı direniş, babanızın malı değildir"
CHP Parti Sözcüsü Bülent Tezcan, "adalet yürüyüşü" ile ilgili olarak "Gidin FETÖ, PKK, DHKP/C davalarının görüldüğü mahkemelere şehitlerin, gazilerin, milletin hakkını arayın. Gidin tabutlarına omuz verdiğiniz eli kanlı canilerin yetim ve öksüz bıraktığı çocuklarını anın. Buradan diyoruz ki, darbecileri bırakıp darbeye maruz kalanları suçlayanlara yazıklar olsun" diyen Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'a tepki gösterdi.
"Erdoğan yürüyüşü takip etse şehit ailelerinin burada yürüdüğünü görür" diyen Tezcan, "15 Temmuz darbesine karşı direniş babanız malı değildir" ifadesini kullandı.
İşte dakika dakika yaşananlar
19:00 Yürüyüşçülerin kamp yaptığı alanın biraz ilerisinde yaklaşık D-100 karayolunun ortasındaki refüjde yaklaşık 40 kişilik bir grup toplandı.Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın fotoğrafının bulunduğu bir poster açan ve Rabia işaretleri yapan grubun önünde polis güvenlik önlemi aldı. Grup, olay yerine gelen polis amirinin uyarısı üzerine dağıldı.
18:00 Kortej, Sakarya'nın girişindeki Dörtyol Sanayii, Bölge Trafik yanındaki kamp alanına ulaştı.
17: 50 Korteje yönelik taşlı bir saldırı gerçekleşti. CHP Milletvekili Ali Şeker'in verdiği bilgiye göre, yürüyüşün yanına yanaşan bir araçtan inen bir grup arabanın bagajında bulunan taşları kalabalığa fırlatmaya başladı.
Atılan taşlardan biri yürüyüşe katılan CHP Ködıköy ilçe üyesi Sami Okan'ın yaralanmasına neden oldu. Yaralanan Okan'a CHP'nin doktor milletvekilleri müdahale etti.
#AdaletİçinİstanbulaYürüyoruz 17. Gün, 5. Yayın https://t.co/ovsJU6NVjg
— Ali Şeker (@draliseker) 1 Temmuz 2017Konuya ilişkin haberi okumak için tıklayınız...
17:45 Sakarya nehri'nin üzerinden geçen adalet yürüyüşçüleri, alkışlarla kent merkezine doğru ilerliyor.
17:30 - Adalet Partisi de yürüyüşe katıldı
16:45 - Yürüyüş korteji Sakarya şehir merkezine ulaştı.
16:30 - Yürüyüşün bu etabına, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yaptığı basın açıklamasının ardından açılan ateş sonucu hayatını kaybeden eski Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi'nin eşi Türkan Elçi de katıldı.
16:15 Yürüyüşe, son etapta CHP İstanbul Milletvekili Nihan Engin ile birlikte gelen görme engelli vatandaşlardan oluşan yaklaşık 70 kişilik bir grup da katıldı.
16:20 - Yürüyüş yeniden başladı.
15:47 - Yürüyüşçülere mola alanında bugün de Beşiktaş bandosu eşlik etti.
15:45 - Bodrumlu denizciler, Denizcilik Bayramı'nda "Adaletsizlik sadece cezaevlerinde değil, denizlerimizde de var"
diyerek yürüyüşe desteğe geldi. Denizciler, son süngerci Aksona Mehmet'in 20 metre derinlikten çıkardığı deniz suyunu da elini yıkaması için Kılıçdaroğlu'na iletmek üzere yanında getirdi.
15:13 - Gazete Duvar'da yer alan habere göre; "adalet yürüyüşü"ne katılan yazar Aslı Erdoğan şunları söyledi:
"Yasal bir gazetenin Danışma Kurulu’nda ismim yer aldı. İsmimin yer almasından 5 yıl sonra polis baskını ile alınıp tutuklandım, 4.5 ay cezaevinde yattım. Davam hâlâ sürüyor. Hukuku, aklı zorlayan bir iddiayla ben ve Necmiye Alpay tutuklandık. Bizden sonra da bu tutuklamalar kronikleşti. Bizimle açıldı perde, şimdi her kesimden her yerden her çevreden her sosyal sınıftan adaletsizlik kurbanı olduğunu hisseden on binlerce yüz binlerce hatta milyonlarca insanız. İşini kaybedenler, mal varlığına el konulanlar, hapse atılanlar, yurt dışına çıkışı engellenenler çok büyük bir kesimiz. Cezaevinde yatınca bunu daha iyi anlıyorsunuz. Neden tutuklandığını anlayamayan onlarca insan vardı.”
14:00 - Yüksek hava sıcaklığı, yürüyüşçüleri zorlamaya devam ediyor. Bir katılımcı, sosyal medya hesabında paylaştığı fotoğraflara "Esmiyor" notunu düştü. 
10:46 - Mola yerine, "Çav Bella" söyleyerek girildi. Kortej, yoluna saat 17:00'de devam edecek.
10:00 - 17 baroya üye 300 avukat ve 78'liler Derneği de korteje katıldı.
09:45 - Yürüyüşün en sıcak günlerinden
biri olması bekleniyor.
09:30 - 10:00'da başlaması planlanan yürüyüş, 09:30'de başladı.
09:10 - İlk mola yerine varıldı. Yürüyüşün ikinci etabı saat 10.00'da başlayacak.
09:00 - Kortejde 1011 metre uzunluğunda "10 Kasım" bayrağı açıldı.
08:50 - Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu'nun çağrısıyla bir araya gelecek olacak kadın örgütleri ve bağımsız katılımcılar, “Erkek Adalet Değil Gerçek Adalet İstiyoruz” talebiyle Adapazarı Akyazı Balbalı mevkinde yürüyüşe katılacak. Korteje katılacaklarını duyuran isimler arasında Aslı Erdoğan, Aslı
Perker, Ceren Sözeri, Belma Fırat, Hacer Yeni, Ilgın Sönmez, Nazlı Karabıyıkoğlu, Ayşegül Tözeren, Ruhan Bilkay, Karen Alguadiş, Ebru Nihan Celkan, Şafak Pavey ve Ayşe Önal da var.
08:45 - Şehir dışından gelen gruplar, yol kenarların bekleyerek Kılıçdaroğlu'nu selamlamalarının ardından korteje katılıyor.
08:37 - 17'nci gününde yürüyüşe Antikapitalist Müslümanlar da katıldı. Adalet arayışına destek verdiklerini belirten grup üyeleri, "Allah demek adalet demek, adalet demek Allah demek" ifadelerini kullandı.
08:31 - İstanbul'a son 140 kilometre kaldı.
08:15 - Yürüyüşün on yedinci etabı başladı.
Kortej, geceyi Sakarya şehir merkezine 8 kilometre uzaklıkta bulunan Akyazı Ormanköy mevkinde kurulan kamp alanında geçirdi.
Bugüne kadar neler yaşandı?
MİT TIR'ları davası kapsamında 25 yıl hapis cezasına çarptırılan Berberoğlu, 14 Haziran'da mahkeme salonunda tutuklandı. Kılıçdaroğlu, aynı gün söz konusu tutuklama kararına tepki gösterdi; "Herkes için adalet" diyerek ertesi gün (15 Haziran 2017) Ankara Güvenpark'ta "adalet yürüyüşü"ne başladı.
Çok sayıda vatandaşın destek verdiği yürüyüşe katılan siyasiler arasında AKP kurucularından Fatma Bostan İnsal, kanun hükmünde kararnameyle ihraç edilen, HAS Parti kurucularından Prof. Cihangir İslam, EMEP Genel Başkanı Selma Gürkan ve MYK üyesi Levent Tüzel de yer aldı.
HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar da 17 Haziran 2017'de "Birlikte yürümek için üzerimize düşeni yapmaya hazırız" dedi.
Hasan Cemal: Hem gazeteci olarak izlemek, hem de desteklemek için Adalet Yürüyüşü'ndeyim
Kavurmacı'nın tutuklanmasına tepki
Yürüyüşün üçüncü gününde Kılıçdaroğlu, İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Kadir Topbaş'ın "FETÖ üyeliği" suçlamasıyla tutuklanıp daha sonra "sağlık sorunları" gerekçesiyle tahliye edilen damadı Ömer Faruk Kavurmacı'nın yeniden tutuklanmasına da tepki gösterdi. Kılıçdaroğlu, "Zaman zaman eleştirdik, zaman zaman yargının bu tip tutumlarının toplumu ayrıştırdığını ifade ettik. Kesim mahkumiyet kararı çıkmadığı sürece insanların tutuklanmalarını doğru bulmuyorum” dedi.
Adalet Yürüyüşü üçüncü gününde; G9 Gazeteciler Platformu da Kılıçdaroğlu'na eşlik ediyor
"Yargı sizi de davet ederse şaşırmayın"
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise dün yürüyüşe ilişkin olarak ilk kez açıklama yaptı. "Yollar yürümekle aşınmaz. Bu yolla hukuk elde edeceklerini zannediyorlarsa bu da mümkün değil" diyen Erdoğan, sözlerinin devamında "Adalet pankartlarıyla dolaşmak adaleti getirmez. Yargı yarın sizi de davet ederse şaşmayın" ifadesini kullandı.
Kalp krizi geçiren vatandaş hayatını kaybetti
Yürüyüşün dördüncü gününde kalp krizi geçiren 79 yaşındaki Hasan Tatlı, ertesi gün (19 Haziran 2017) hayatını kaybetti. Kılıçdaroğlu, "Adalet yolundaki ilk kaybımız. İnşallah, bundan sonra buna benzer bir olayla karşılaşmayız" dedi; Tatlı'nın ailesine baş sağlığı diledi.
Adaleti düşünme eylemi
Türkiye genelinde adaleti düşünme eylemi başlatıldı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Tekin Bingöl, saat 18:00'de başlatılan eylemle ilgili olarak "Herkes durarak adaleti düşünecek" dedi.
Grup toplantısı, Çamlıdere yol ayrımında yapıldı
Partisinin Çamlıdere yol ayrımında gerçekleştirdiği grup toplantısında konuşan Kılıçdaroğlu, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın "adalet yürüyüşü"ne yönelik olarak kullandığı "Unutmayın ki 138'inci madde sadece siyasetçiler için çalışmaz, A'dan Z'ye herkes için çalışır ve yargı yarın eğer sizi de bir yerlere davet ederse şaşmayın" ifadesine tepki gösterdi. Kılıçdaroğlu, "Senin ve hükümetinin hakimlere, mahkemelere talimat verdiğini ispat edersem ben, sen namuslu bir insan gibi görevinden istifa edecek misin?" diye konuştu.
Anayasanın 138'inci maddesi şöyle:
MADDE 138: Hâkimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanî kanaatlerine göre hüküm verirler.
Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz.
Görülmekte olan bir dava hakkında Yasama Meclisinde yargı yetkisinin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz, görüşme yapılamaz veya herhangi bir beyanda bulunulamaz.
Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.
2019 yılında, demokrasinin şaha kalkacağı bir dönemin başlayacağını iddia eden Kılıçdaroğlu, sözlerinin devamında şunları kaydetti:
"Her firavunun 'Musa'sı vardır. Firavun belli, 'Musa'lar burada. Biz zulme karşı direneceğiz, adaleti savunacağız."
MYK toplandı
CHP Merkez Yürütme Kurulu (MYK) toplantısı da dün, yürüyüş güzergâhı üzerinde gerçekleştirildi. Toplantı sonrası açıklamalarda bulunan Parti Sözcüsü Bülent Tezcan, iktidara yönelttiği eleştirisinde "Şimdi siz, kalkacaksınız, yargıyı tahakküm altına alacaksınız. Baskı altına alacaksınız. Ondan sonra döneceksiniz, diyeceksiniz ki; Kemal Kılıçdaroğlu yürümesin. Yürütmeye alışanlar, yürümekten korkarlar" ifadesini kullandı.
Tezcan, "adalet yürüşü"ne katılan vatandaşlara teşekkür ederek, "Siyasi görüşü ne olursa olsun 7 gündür bu yana Genel Başkanımızın arkasında, dağ tepe demeden, yağmurda, çamurda, güneşte adaleti arıyorlar. Kararlılıkla arayanlar, biliyoruz ki adaleti bulacaklar" diye konuştu.
Veli Ağbaba hem çaldı, hem oynadı
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, mola yerinde davul çaldı; zurna eşliğinde "Ördeği ipek ile bağlamışlar" türküsünü seslendirdi. Yürüyüş, bu sırada renkli anlara sahne oldu.
Destici'ye yanıt
Büyük Birlik Partisi (BBP) Genel Başkanı Mustafa Destici’nin "adalet yürüyüşü"nün "hayır" bloğunu ayakta tutmak için yapıldığı eleştirilerine de cevap veren Kılıçdaroğlu, “Adalet yürüyüşü içinde ‘o onu dedi bu bunu yaptı’ya odaklanmamak gerekiyor" ifadesini kullandı.
Gülmen ve Özakça için pankart
Kortejde, kanun hükmünde kararnameler (KHK) ile ihraç edilen ve "İşimizi geri istiyoruz" diyerek başlattıkları açlık grevinin 76'ncı gününde tutuklanan akademisyen Nuriye Gülmen ve öğretmen Semih Özakça için de pankartlar açıldı. Ankara’da işlettiği kuruyemiş dükkanını yürüyüşe katılmak için kapatan esnaf Hıdır Aydun, bugün de korteje katılanlar arasındaydı.
"Şehadet için koşar, öldürürüz" tehdidi
CHP İzmir Milletvekili Tacettin Bayır dün (23 Haziran 2017) sabah saatlerinde yürüyüşe ilişkin olarak "Bizler ümmetin liderinin, reisin ağzından çıkacak tek bir kelimeye bakıyoruz. Tek kelimesiyle bu hak yolda bırak senin gibi yürümeyi ölürüz, şehadet için koşar öldürürüz" tehdidini dile getiren bir grup vatandaştan şikâyetçi oldu.
Berberoğlu için AYM'ye başvuru
12 milletvekilinden oluşan heyet dün İstanbul'da bulunan Maltepe Cezaevi'nde Berberoğlu'nu ziyaret etti. Heyet, Fatma Kaplan Hürriyet, Dursun Çiçek, Turabi Kayan, Sibel Özdemir, İlhan Kesici, Lale Karabıyık, Tahsin Tarhan, Mustafa Balbay, Zeynel Emre, Hüsnü Bozkurt, Haluk Pekşen ve Erdin Bircan'dan oluştu. Berberoğlu'nun avukatları, Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) başvurdu.
Cenaze izni
Enis Berberoğlu'na, üç gün önce hayatını kaybeden kayınpederinin cenazesine katılması için bir günlük izin verildi. Cami avlusunda kısa bir açıklama yapan Berberoğlu, şunları söyledi:
"Bakanlıkların çok hızlı çalışması sayesinde, ailemin acısını paylaşmak üzere, cenazeye yetiştim. Çok üzgünüm. Murat Aydın, köy enstitüsü mezunu. Yıllarca öğretmenlik yapmış bir aydınlık savaşçısıydı. Kendisi bana Oya'yı hediye etti. Ben de ona bir torun vererek bir ölçüde karşılığını verdim. Durumum malum. Burası bir cenaze. Buna uygun davranmamız gerekiyor. Siyaset konuşmak istemiyorum. Sadece, benim gibiler için adalet uğruna yollara düşenlere çok minnettarım, çok teşekkür ederim."
Avukatlar, cübbeleriyle katıldı
İstanbul Barosu'na bağlı avukatlar, dün korteje cübbeleriyle katıldı. Eski İstanbul Barosu Başkanı avukat Turgut Kazan, yürüyüşle ilgili olarak hukukçulara yönelik çağrısında "Türkiye Barolar Birliği (TBB) ve barolar başta olmak üzere, hukuk konusunda duyarlı kim varsa bu eyleme katılmalı" demişti.
Avukat Turgut Kazan, 'adalet yürüyüşü'nde: Tüm hukukçular bu çığlığa katılmalı
Korteje, "Bir CHP milletvekili, makam odasındaki Atatürk portresini indirdi" iddiası nedeniyle mart ayında partiden ihraç edilen Bağımsız Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka da katıldı. Nazlıaka, yürüyüş boyunca Kılıçdaroğlu'na eşlik etti.
Provokasyon uyarısı yapılmıştı; gübreli saldırı
Kılıçdaroğlu 13. günündeki yürüyüşüne başlamadan önce olası provokasyonlara dikkat çekerek 12 maddelik bir genelge hazırladıklarını açıkladı. Kılıçdaroğlu "Şu veya bu nedenle bizi protesto edenlere bir saldırı, bir şiddet, bir ağır söz kullanmayın. Ne söylerlerse söylesinler, sadece onları alkışlayın' dedik" ifadesini kullandı. Ayrıca Gezi eylemleri sırasında öldürülen Berkin Elvan, Ali İsmail Korkmaz, Ahmet Atakan, Ethem Sarısülük'ün aileleri ve Cumhuriyet yazarı Ali Sirmen de Adalet Yürüyüşü’ne destek verdi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, Kılıçdaroğlu'nun yönlendirmesiyle, megafondan anons yaparak balkonlarından Rabia işareti yapan AKP'li bir ailenin bayramını kutladı. Kortej, İstanbul’a yaklaştıkça protestoların arttığı görüldü. Düzce'de, Adalet Yürüyüşü’ne katılanların konakladığı yere gübre döküldü. Polis, gübreyi döken aracı yol kenarında plakası gizlenmiş bir şekilde buldu şoförün aracı terk ettiği belirlendi. Bölgeye yönlendirilen belediyelerin araçları, dökülen gübreyi temizledi.
"Mermi değil, otomatik tüfek de atsalar bizi korkutmaya güçleri yetmeyecek"
CHP Merkez Yürütme Kurulu (MYK) toplantısı, dün ikinci kez güzergâh üzerinde gerçekleştirildi. Saat 12:30'de başlayan toplantı sonrası açıklamalarda bulunan Parti Sözcüsü Bülent Tezcan, korteje yöneltilen "protesto"lar ile ilgili olarak şunları söyledi:
"Son dönemlerde mafya babaları beyanatta bulunma yarışına girdiler. Mermi atma olayı ilk değildir. Biliyorsunuz ki Karadeniz'de bir suikast girişimindeydiler. Sadece şunu söylüyorum. Mermi değil, otomatik tüfek de atsalar bizi korkutmaya güçleri yetmeyecek. Bu tehditlere, şantajlara pabuç bırakmayacağız. Biz bu yola tehditleri düşünerek yola çıkmadık. O nedenle bu saldırılara itibar etmiyoruz."
Milletvekili, kalp krizi geçirdi
Dün (30 Haziran 2017) 45.8 dereceye kadar ulaşan hava sıcaklığı nedeniyle çok sayıda kişi fenalaştı. Aydın Milletvekili Hüseyin Yıldız, yürüyüş sırasında kalp spazmı geçirdi. Yürüyüşün ilk 15 gününde Kılıçdaroğlu'nun, 375 bin adım attığı ifade edildi.