CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun öncülüğünde, partinin İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu'nun tutuklanması sonrası başlatılan "adalet yürüyüşü"nün on altıncı günü geride kaldı. 420 kilometrelik yürüyüşte bugüne dek yaklaşık 284 kilometre yol katedildi. 45.8 dereceye kadar ulaşan hava sıcaklığı nedeniyle çok sayıda kişi fenalaştı. Aydın Milletvekili Hüseyin Yıldız, yürüyüş sırasında kalp spazmı geçirdi.
Kılıçdaroğlu, yürüyüş öncesi Diyarbakır'da Emniyet Müdürü iken, 24 Ocak 2001 tarihinde uğradığı silahlı saldırıda şehit olan Gaffar Okkan'ın mezarını ziyaret etti. Okkan'ın mezarına çiçek bırakan ve dua eden Kılıçdaroğlu, daha sonra yaptığı açıklamada şunları kaydetti:
"Gaffar Okkan, Diyarbakır'da terörün en yoğun olduğu dönemde görev yapan bir emniyet müdürüydü. Onun kararlılığı ve tutumu sadece Diyarbakır'da değil, Türkiye'nin her köşesinde takdir toplamıştır. Terörle mücadelede halkın desteğine rağmen halkla terörü ayırma noktasında Gaffar Okkan'ın kararlılığı gerçekten dikkat çekicidir. Öldürüldüğünde bütün Diyarbakır yas tuttu. Çocuklarının adlarını Gaffar koydular. Kendisini rahmetle anıyoruz. Şükranla anıyoruz. Gaffar Okkan'ın unutmayacağız. Terörden çok çektik, acı çektik. Analar ağlamasın diye söylemlerde bulunduk. Şiirler okuduk, ağıtlar yaktık. Terör hala can yakıyor. Özellikle terörle mücadele konusunda emin olun son derece samimiyiz ve her ortamda dile getirdim. Biz size her türlü desteği vermeye hazırız bu konuda dedik. Kendi topraklarımızda adalet ve huzur istiyoruz dedik."
Korteje bugün, Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Başkanı Lami Özgen, tiyatro sanatçısı Gülriz Sururi ve türkücü Dilberay katıldı. İlerleyen saatlerde sanatçılar Selda Bağcan, yazar Ahmet Ümit şair Ahmet Telli de kortejde yerini aldı.
Lami Özgen, CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu'nun "casusluk" iddiasıyla tutuklanması sonrası başlatılan "adalet yürüyüşü"nün 16'ncı gününde korteje katıldı. Özgen, "Adalet; haksızlığa, hukuksuzluğa, zulme ve zorbalığa karşı kamu emekçilerinin talebidir" dedi.
Korteje yarın (1 Temmuz 2017) Beşiktaş, 3 Temmuz'da Fenerbahçe, 4 Temmuz'da da Galatasaraylı taraftarlar katılacak.
T24'e konuşan CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, saat 00:00 civarında kamp alanında kurusıkı silah atıldığını ifade etti. Ağbaba, yaşananları şöyle anlattı:
"Akşam herkesi yatırdık bir de dinlenmeye geçmiştik çadırların önünde. Gece 12'yi geçe gibi. O anda bir silah sesi geldi, hemen silah yerine gittik. Kamptakilerin bir kısmı panik oldu onları yatıştırdık. Güvenlik görevlileri ve jandarmayı çağırdık, arkalarından koştuk ama kimseyi bulamadık. Olay araştırılıyor."
CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal da olayın yaşandığı sırada Düzce'de bulunduğunu söyledi. Tanal, konuya ilişkin olarak kendisine verilen bilgileri T24'e şöyle aktardı:
"İki el silah sesi gelmiş geceleyin, Emniyet tüm tertibatı almış. Biliyorsunuz, Bolu Dağı inişinde de yolda mermi bulunmuştu. Bu mafya usulü bir yöntemdir. Adalet Yürüyüşü mafya hukukuna karşı çıkıyor."
İşte dakika dakika yaşananlar...
18:35 - Gün boyu yüksek sıcakta yol alan yürüyüşçüler 'adalet çeşmesi'nde serinledi.
18:30 - Son etapta 6 km yol alan adalet yürüyüşçüleri Kızılcıkorman mevkiinde konaklayacak.
18:00 - Yol kenarında ikamet eden bir aile, Rabia işaretleriyle yürüyüşçüleri protesto etti. Evdeki bir kişi, "Adalet CHP'de yok, adalet bizim partimizde" diye seslenirken, kortejdekiler de "Sizin adaletinizin çalışmadığı için yürüyoruz" diye cevap verdi.
17:30 Çağdaş Gazeteciler Derneği de "Gazetecilik suç değildir" yazılı tişörtlerle yürüyüşe katıldı.
17:20 Ahmet Telli ve Selda Bağcan da yürüyüşe katıldı
17:10 Sakarya Barosu Başkanı'nın ev sahipliğinde çok sayıda baro başkanı da yürüyüşe katıldı.
17:00 - Verilen uzun molanın ardından yürüyüş yeniden başladı
16:45 - Yürüyüşe katılan isimler arasında yer alan yazar Ahmet Ümit kişisel Twitter hesabında yürüyüşle ilgili şu mesajı paylaştı:
"Adalet arayışı insanlığın onur savaşımıdır. Adalet için ben de yürüyorum, birazdan başlıyoruz."
15:08 - Ankara'dan bu yana Adalet Yürüyüşü'nde bulunan CHP milletvekilleri Özgür Özel ve İlhan Cihaner'e bugün eşleri eşlik etti.
14:30 - CHP Antalya Milletvekili ve PM Üyesi Devrim Kök'e "adalet yürüyüşü"nde annesi Fatoş Kök eşlik ediyor. Bayramın birinci gününden bu yana kortejde yer alan Fatoş Kök, "Bir öğretmen olarak, bir anne olarak buradayım. Adaleti tüm ülkemiz için çocuklarımızın evlatlarımızın geleceği için istiyoruz. Özgür bir Türkiye istiyoruz.Atatürk ilke ve devrimlerinin korunup yaşatılması için laik cumhuriyetimiz için yürüyoruz" dedi.
13:20 - Onlarca Kristal-İş işçisi, "Geliyor, geliyor, cam işçisi geliyor" sloganlarıyla alana girdi.
12:22 - CHP Parti Meclisi'nin (PM) pazartesi günü toplanacağı bildirildi. Toplantının yürüyüş güzergâhı üzerinde yapılacağını ifade eden CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Tezcan, "Bu toplantıda genel politikalar ve yürüyüşü konuşuruz" dedi. Toplantıya ilişkin olarak çağrı yazısı vekillere gönderildi.
12:00 - Sıcaklığın artmasıyla birlikte sağlık durumu iyi olmayanların otobüslere binmeleri ya da evlerine dönmeleri yönünde yapılan çağrıların sıklığı da arttı.
Tüm uyarılara rağmen mola alanında da fenalaşanlar oldu. Sıcaktan etkilenenlerin yardımına 112 çalışanları koştu.
11:30 - Mola yerinde bir kadın fenalaştı.
11:20 - İkinci etabın mola yerine ulaşıldı. Kortej yürüyüşüne saat 17:00'de yeniden başlayacak.
10:45 - CHP Aydın Milletvekili Hüseyin Yıldız hastaneye kaldırıldı. Yıldız'ın kalp krizi geçirdiği ifade edildi. Sakarya Devlet Hastanesi'nde anjiyo olan Yıldız, Ankara'ya sevk edildi.
10:30 - Yürüyüş yeniden başladı. Bu etapta 3 kilometre yol alınacak.
10:00 - Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) korteje katıldı; basın açıklaması dağıtıldı. "Gazeteciler olarak adalet istiyoruz'' denen açıklamada; şunlar kaydedildi:
''Meslektaşlarımız hukuk dışı uygulamalarla özgürlüklerinden ve mesleklerinden yoksun cezaevinde tutuklu durumdadırlar. Ülkemiz 180 ülke arasında basın özgürlüğü sıralamasında 155. sırada. Bu, Türkiye Cumhuriyeti, demokrasi, insan hak ve özgürlükleri açısından umarç vericidir. Hukukun üstünlüğüne ve adalete olan inancımızla tutuklu gazeteci meslestaşlarımızın bir an önce serbest bırakılmasını ve yargılanmaların hukukun esaslarına göre yapılmasını istiyoruz. Herkes bilmelidir ki gazetecilik suç değildir'.'
09:58 - Akova Büyükdere Mahallesi'nde günün ilk molası verildi. İlk etapta 7 kilometre yüründü.
09:45 - Yürüyüşe torunuyla birlikte katılan bir Hendekli, "Yataktan çıktığım gibi geldim. Çok istiyordum katılmayı, kalbim yürüyenlerle birlikte" dedi.
09:30 - Hendek merkezden geçerken Rabia işareti yapanlarla yürüyüşe destek verenler bir arada kortejin geçişini izledi. 09:15 - MHP'li vatandaşlar da Adalet Yürüyüşü'ne yer yer kenardan yer yer de korteje katılarak destek vermeye devam ediyor.
09:00 - Yol üzerinde bir fabrikanın çalışanları, yürüyüşçülere ince belli bardaklarda çay ikram etti.
08:45 - Yürüyüş başladı.
Bugüne kadar neler yaşandı?
MİT TIR'ları davası kapsamında 25 yıl hapis cezasına çarptırılan Berberoğlu, 14 Haziran'da mahkeme salonunda tutuklandı. Kılıçdaroğlu, aynı gün söz konusu tutuklama kararına tepki gösterdi; "Herkes için adalet" diyerek ertesi gün (15 Haziran 2017) Ankara Güvenpark'ta "adalet yürüyüşü"ne başladı.
Çok sayıda vatandaşın destek verdiği yürüyüşe katılan siyasiler arasında AKP kurucularından Fatma Bostan İnsal, kanun hükmünde kararnameyle ihraç edilen, HAS Parti kurucularından Prof. Cihangir İslam, EMEP Genel Başkanı Selma Gürkan ve MYK üyesi Levent Tüzel de yer aldı.
HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar da 17 Haziran 2017'de "Birlikte yürümek için üzerimize düşeni yapmaya hazırız" dedi.
Hasan Cemal: Hem gazeteci olarak izlemek, hem de desteklemek için Adalet Yürüyüşü'ndeyim
Kavurmacı'nın tutuklanmasına tepki
Yürüyüşün üçüncü gününde Kılıçdaroğlu, İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Kadir Topbaş'ın "FETÖ üyeliği" suçlamasıyla tutuklanıp daha sonra "sağlık sorunları" gerekçesiyle tahliye edilen damadı Ömer Faruk Kavurmacı'nın yeniden tutuklanmasına da tepki gösterdi. Kılıçdaroğlu, "Zaman zaman eleştirdik, zaman zaman yargının bu tip tutumlarının toplumu ayrıştırdığını ifade ettik. Kesim mahkumiyet kararı çıkmadığı sürece insanların tutuklanmalarını doğru bulmuyorum” dedi.
Adalet Yürüyüşü üçüncü gününde; G9 Gazeteciler Platformu da Kılıçdaroğlu'na eşlik ediyor
"Yargı sizi de davet ederse şaşırmayın"
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise dün yürüyüşe ilişkin olarak ilk kez açıklama yaptı. "Yollar yürümekle aşınmaz. Bu yolla hukuk elde edeceklerini zannediyorlarsa bu da mümkün değil" diyen Erdoğan, sözlerinin devamında "Adalet pankartlarıyla dolaşmak adaleti getirmez. Yargı yarın sizi de davet ederse şaşmayın" ifadesini kullandı.
Kalp krizi geçiren vatandaş hayatını kaybetti
Yürüyüşün dördüncü gününde kalp krizi geçiren 79 yaşındaki Hasan Tatlı, ertesi gün (19 Haziran 2017) hayatını kaybetti. Kılıçdaroğlu, "Adalet yolundaki ilk kaybımız. İnşallah, bundan sonra buna benzer bir olayla karşılaşmayız" dedi; Tatlı'nın ailesine baş sağlığı diledi.
Adaleti düşünme eylemi
Dün, Türkiye genelinde adaleti düşünme eylemi başlatıldı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Tekin Bingöl, saat 18:00'de başlatılan eylemle ilgili olarak "Herkes durarak adaleti düşünecek" dedi.
Grup toplantısı, Çamlıdere yol ayrımında yapıldı
Partisinin Çamlıdere yol ayrımında gerçekleştirdiği grup toplantısında konuşan Kılıçdaroğlu, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın "adalet yürüyüşü"ne yönelik olarak kullandığı "Unutmayın ki 138'inci madde sadece siyasetçiler için çalışmaz, A'dan Z'ye herkes için çalışır ve yargı yarın eğer sizi de bir yerlere davet ederse şaşmayın" ifadesine tepki gösterdi. Kılıçdaroğlu, "Senin ve hükümetinin hakimlere, mahkemelere talimat verdiğini ispat edersem ben, sen namuslu bir insan gibi görevinden istifa edecek misin?" diye konuştu.
Anayasanın 138'inci maddesi şöyle:
MADDE 138: Hâkimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanî kanaatlerine göre hüküm verirler.
Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz.
Görülmekte olan bir dava hakkında Yasama Meclisinde yargı yetkisinin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz, görüşme yapılamaz veya herhangi bir beyanda bulunulamaz.
Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.
2019 yılında, demokrasinin şaha kalkacağı bir dönemin başlayacağını iddia eden Kılıçdaroğlu, sözlerinin devamında şunları kaydetti:
"Her firavunun 'Musa'sı vardır. Firavun belli, 'Musa'lar burada. Biz zulme karşı direneceğiz, adaleti savunacağız."
CHP Merkez Yürütme Kurulu (MYK) toplantısı da dün, yürüyüş güzergâhı üzerinde gerçekleştirildi. Toplantı sonrası açıklamalarda bulunan Parti Sözcüsü Bülent Tezcan, iktidara yönelttiği eleştirisinde "Şimdi siz, kalkacaksınız, yargıyı tahakküm altına alacaksınız. Baskı altına alacaksınız. Ondan sonra döneceksiniz, diyeceksiniz ki; Kemal Kılıçdaroğlu yürümesin. Yürütmeye alışanlar, yürümekten korkarlar" ifadesini kullandı.
Tezcan, "adalet yürüşü"ne katılan vatandaşlara teşekkür ederek, "Siyasi görüşü ne olursa olsun 7 gündür bu yana Genel Başkanımızın arkasında, dağ tepe demeden, yağmurda, çamurda, güneşte adaleti arıyorlar. Kararlılıkla arayanlar, biliyoruz ki adaleti bulacaklar" diye konuştu.
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, mola yerinde davul çaldı; zurna eşliğinde "Ördeği ipek ile bağlamışlar" türküsünü seslendirdi. Yürüyüş, bu sırada renkli anlara sahne oldu.
Büyük Birlik Partisi (BBP) Genel Başkanı Mustafa Destici’nin "adalet yürüyüşü"nün "hayır" bloğunu ayakta tutmak için yapıldığı eleştirilerine de cevap veren Kılıçdaroğlu, “Adalet yürüyüşü içinde ‘o onu dedi bu bunu yaptı’ya odaklanmamak gerekiyor" ifadesini kullandı.
Gülmen ve Özakça için pankart
Kortejde, kanun hükmünde kararnameler (KHK) ile ihraç edilen ve "İşimizi geri istiyoruz" diyerek başlattıkları açlık grevinin 76'ncı gününde tutuklanan akademisyen Nuriye Gülmen ve öğretmen Semih Özakça için de pankartlar açıldı. Ankara’da işlettiği kuruyemiş dükkanını yürüyüşe katılmak için kapatan esnaf Hıdır Aydun, bugün de korteje katılanlar arasındaydı.
CHP İzmir Milletvekili Tacettin Bayır dün (23 Haziran 2017) sabah saatlerinde yürüyüşe ilişkin olarak "Bizler ümmetin liderinin, reisin ağzından çıkacak tek bir kelimeye bakıyoruz. Tek kelimesiyle bu hak yolda bırak senin gibi yürümeyi ölürüz, şehadet için koşar öldürürüz" tehdidini dile getiren bir grup vatandaştan şikâyetçi oldu.
12 milletvekilinden oluşan heyet dün İstanbul'da bulunan Maltepe Cezaevi'nde Berberoğlu'nu ziyaret etti. Heyet, Fatma Kaplan Hürriyet, Dursun Çiçek, Turabi Kayan, Sibel Özdemir, İlhan Kesici, Lale Karabıyık, Tahsin Tarhan, Mustafa Balbay, Zeynel Emre, Hüsnü Bozkurt, Haluk Pekşen ve Erdin Bircan'dan oluştu. Berberoğlu'nun avukatları, Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) başvurdu.
Enis Berberoğlu'na, üç gün önce hayatını kaybeden kayınpederinin cenazesine katılması için bir günlük izin verildi. Cami avlusunda kısa bir açıklama yapan Berberoğlu, şunları söyledi:
"Bakanlıkların çok hızlı çalışması sayesinde, ailemin acısını paylaşmak üzere, cenazeye yetiştim. Çok üzgünüm. Murat Aydın, köy enstitüsü mezunu. Yıllarca öğretmenlik yapmış bir aydınlık savaşçısıydı. Kendisi bana Oya'yı hediye etti. Ben de ona bir torun vererek bir ölçüde karşılığını verdim. Durumum malum. Burası bir cenaze. Buna uygun davranmamız gerekiyor. Siyaset konuşmak istemiyorum. Sadece, benim gibiler için adalet uğruna yollara düşenlere çok minnettarım, çok teşekkür ederim."
İstanbul Barosu'na bağlı avukatlar, dün korteje cübbeleriyle katıldı. Eski İstanbul Barosu Başkanı avukat Turgut Kazan, yürüyüşle ilgili olarak hukukçulara yönelik çağrısında "Türkiye Barolar Birliği (TBB) ve barolar başta olmak üzere, hukuk konusunda duyarlı kim varsa bu eyleme katılmalı" demişti.
Avukat Turgut Kazan, 'adalet yürüyüşü'nde: Tüm hukukçular bu çığlığa katılmalı
Korteje, "Bir CHP milletvekili, makam odasındaki Atatürk portresini indirdi" iddiası nedeniyle mart ayında partiden ihraç edilen Bağımsız Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka da katıldı. Nazlıaka, yürüyüş boyunca Kılıçdaroğlu'na eşlik etti.
Kılıçdaroğlu 13. günündeki yürüyüşüne başlamadan önce olası provokasyonlara dikkat çekerek 12 maddelik bir genelge hazırladıklarını açıkladı. Kılıçdaroğlu "Şu veya bu nedenle bizi protesto edenlere bir saldırı, bir şiddet, bir ağır söz kullanmayın. Ne söylerlerse söylesinler, sadece onları alkışlayın' dedik" ifadesini kullandı. Ayrıca Gezi eylemleri sırasında öldürülen Berkin Elvan, Ali İsmail Korkmaz, Ahmet Atakan, Ethem Sarısülük'ün aileleri ve Cumhuriyet yazarı Ali Sirmen de Adalet Yürüyüşü’ne destek verdi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, Kılıçdaroğlu'nun yönlendirmesiyle, megafondan anons yaparak balkonlarından Rabia işareti yapan AKP'li bir ailenin bayramını kutladı. Kortej, İstanbul’a yaklaştıkça protestoların arttığı görüldü. Düzce'de, Adalet Yürüyüşü’ne katılanların konakladığı yere gübre döküldü. Polis, gübreyi döken aracı yol kenarında plakası gizlenmiş bir şekilde buldu şoförün aracı terk ettiği belirlendi. Bölgeye yönlendirilen belediyelerin araçları, dökülen gübreyi temizledi.
CHP Merkez Yürütme Kurulu (MYK) toplantısı, dün ikinci kez güzergâh üzerinde gerçekleştirildi. Saat 12:30'de başlayan toplantı sonrası açıklamalarda bulunan Parti Sözcüsü Bülent Tezcan, korteje yöneltilen "protesto"lar ile ilgili olarak şunları söyledi:
"Son dönemlerde mafya babaları beyanatta bulunma yarışına girdiler. Mermi atma olayı ilk değildir. Biliyorsunuz ki Karadeniz'de bir suikast girişimindeydiler. Sadece şunu söylüyorum. Mermi değil, otomatik tüfek de atsalar bizi korkutmaya güçleri yetmeyecek. Bu tehditlere, şantajlara pabuç bırakmayacağız. Biz bu yola tehditleri düşünerek yola çıkmadık. O nedenle bu saldırılara itibar etmiyoruz."