Adıyaman’da tekstil üretimi topun ağzında

Güneydoğu Anadolu'nun tekstil üssü Adıyaman, üretimde adeta havlu attı. 3 bin 500 işsiz kalırken, 22 tesis de kapandı. Son 2 ay içinde krizin daha da derin hissedilmeye başlandığı kentte işsizlik oranı Türkiye ortalamasının 2 katını geçerek yüzde 28'e çıktı. Adıyaman Sanayi Odası Başkanı Zafer Ersoy, kamu bankaları dahil tüm bankaların KOBİ, esnaf ve çiftçilerin üzerindeki borçlarını yeniden yapılandırmalarını istediklerini söyledi. "Bize 6 ay nefes versinler, kendimize gelelim" diyen Ersoy, hemen banka takiplerinin başlamaması gerektiğini vurguladı. Adıyaman'da şu anda bankalar tarafından 400 aracın bağlandığına dikkat çeken Ersoy, "Bankaların önü araç mezarlığı gibi. İcra avukatları gaddar bir şekilde insanların üzerine gelmeye başladı. Devletin buna el atması gerekiyor. Bankalar insanların psikolojilerini bozmaya başladı" dedi. İşsizlik iki kat arttı Büyük bir işsizlik sorunu yaşayan Adıyaman'da işsizlik oranı Türkiye ortalamasının hayli üstünde. Yüzde 28'lere ulaşan işsizlik oranının, tekstil sektöründe kapanan firmaların da etkisiyle önümüzdeki dönemde daha da artmasından endişe ediliyor. Tekstil sektörü isithdamın yüzde 85'ini karşılıyor. İlde kapanan şirket sayısının her geçen gün arttığına dikkat çeken Ersoy, "44 fabrikanın 22 tanesi kapandı. 3 bin 500 kişi işten çıkarıldı. Zaten toplamda 6 bin 500 çalışan var. 9 aydan beri işten çıkarmalar devam ediyor. En büyük şirketlerden Sanko Holding 1500 çalışanını 200'e düşürdü" diye konuştu. Ersoy, küçük firmaların ya da KOBİ'lerin ise SSK prim borçlarını ödeyebilmek ve elektrik faturalarını ödemek için fabrikalarını satışa çıkardığını kaydetti. Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) verilerine göre, Adıyaman ilinin ilk 10 aylık ihracat performansı geçen yıla göre 2 kat artarak 40 milyon dolara ulaştı. Ancak Ersoy, son kapanan şirketler ve üretimin azalmasıyla bu performansın yılın geri kalan dönemi için yüzde 20 düşmesini beklediklerini söyledi. Esnaf siftah yapmıyor Adıyaman sanayicisi kepenkleri kapatırken esnaf da siftah yapamamaktan şikayetçi. İşten çıkarmaların ardından darbe alan şehirde, tüketim de yavaşladı. Adıyamanlı tekstilci ve Siemens bayii olan Ali Çiftçi, günlerdir siftah yapamadıklarını söyledi. "İşlerimiz çok kötü. Yılbaşından bu yana zaten zorlanıyorduk, son 2 aydır iyice iş yapamaz hale geldik. Tekstilde üretim devam ediyor ama satacak müşteri yok" diyen Çiftçi, 2009 yılından da umutsuz olduklarını ifade etti. Adıyaman Tekstil, Hazırgiyim Kümeleme Derneği Başkanı ve Sena Tekstil'in sahibi İsmet Nedim Açıkgöz de, kesilen tekstil siparişleri nedeniyle Adıyaman'da şirketlerin üretimi durdurduklarını söyledi. "Ben 2 gündür üretime ara verdim. Artık aylık, haftalık değil adeta günlük çalışıyoruz" diyen Açıkgöz, sadece iş geldiği zaman fabrikalarını açtıklarını ve üretim yaptıklarını söyledi. İlin işsizlik sorunun hat safhada olduğuna dikkat çeken Açıkgöz, Doğu ve Güneydoğu illerine yatırımların yapılması halinde, bölgede en az 10 yıl vergi muafiyeti olması gerektiğini söyledi. Sıkıntılarına rağmen kriz tellalığı yapmak istemediklerini ifade eden Açıkgöz, "Çünkü 'krizdeyiz' dedikçe bankalar kredi vermekten kaçınıyor. Bankalar verdikleri kredilerin acil dönüşünü istiyor, kredi taleplerini geri çağırıyor" dedi. İşadamları: ‘Zulamız değil dağ gibi borcumuz var’Zulası olan varsa Adıyaman'a gelsin Adıyaman Sanayi Odası Başkanı Zafer Ersoy, "İşadamlarının 2 yıllık zulası var" diyen Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a da seslendi: "Bizim zulamız yok. Madem öyle zulası olan sanayiciler var, buraya gelsinler" Kriz ortamında onur ve itibarlarını kurtarmaya çalıştıklarını söyleyen Ersoy, krizin üretim ve ihracatla aşılabileceğini ancak ildeki sanayicinin çıkış yolunun kalmadığını belirtti. Adıyaman'ın 9 aylık karnesi * Üretim kapasitesi yarı yarıya azaldı. * Son 2 ay içinde 44 fabrikadan 22'si kapandı. * Borçlarını ödeyemeyen fabrikalar satışa çıktı. * 10 bin 200 çalışandan 3 bin 500'ü işsiz kaldı.

İhracat Performansı

Yıl

İhracat (bin $)

2001

5.165

2002

8.097

2003

12.079

2004

20.811

2005

21.732

2006

24.336

2007

29.344

2008*

47.548

*İlk dokuz ay