Ahmedinecad İslam Ortak Pazarı önerdi

T24 -   Türkiye'nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen İslam Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) zirvesinde ekonomiden çok siyasi mesajlar dikkat çekerken Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad İsrail'i sert bir dille eleştirdi. İran Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinejad da  ''kapitalist düşünce tarzının yolun sonuna geldiğini'' ifade ederek, İslam Ortak Pazarı önerdi ve "Milli paralarla ticaret yapmalıyız" dedi. Zirvenin kapanış oturumunda, "İSEDAK Ekonomi Zirvesi'nin sonuç bildirisi olan İstanbul Deklarasyonu" kabul edildi. İstanbul DeklarasyonuÜye ülkeler arasındaki işbirliğinin ekonomik ve ticari işbirliğinin güçlendirilmesinde, özellikle de İKT içi ticaretin artırılmasında İSEDAK'ın rolünün önemine işaret edilen deklarasyonda, İSEDAK'ın bu yöndeki çabaları ile 10 yıllık eylem planının uygulanması açısından atılan adımlar konusunda sağlanan ilerleme takdir edildi. Deklarasyonda, "Bizler ileriye dönük olarak ticaretin serbestleştirilmesi ve ülkelerin sermaye piyasası kurumları arasında finansal işbirliğinin sağlanması, özel sektör arasında doğrudan yatırım ve ortaklığın artırılması ve yoksulluğun azaltılmasına yönelik olarak çabaların yoğunlaştırılması sayesinde İKT içi ticaretin artırılması hedefi doğrultusunda ekonomik ve ticari işbirliğinin geliştirilmesi yönündeki taahhüdü tekrarlıyoruz" denildi. İKT tercihli ticaret sisteminin uygulanması yönünde yapılan çabalara yönelik takdirlerin de ifade edildiği deklarasyonda, üye devletler de tercihli ticaret sistemi protokolü ve menşe kuralları anlaşmasını mümkün olan en kısa zamanda imzalamaya ve onaylamaya davet edildi ve İSEDAK başkanlığının üye devletlere onaylama süreçlerinin hızlandırılması konusunda tavsiyelerde ve yardımda bulunacak bir misyon tesis etmesi çağrısında bulunuldu. Enerji konusunda da değinilen deklarasyonda, "İKT üye ülkelerindeki verimli enerji kaynaklarını biliyor ve üye devletler arasında daha iyi bir etkileşim kurarak yeni teknolojilerin geliştirilmesi, yenilenebilir enerji kaynaklarının teşvik edilmesi, enerjinin verimli olarak kullanılması ve bu enerji kaynaklarının keşfi ve üretimine geçilmesi konusunda yatırımların artırılmasını öngörüyoruz" ifadelerine yer verildi. Ortak İslami eylem çağrısıÜye devletlerin merkez bankaları ve borsaları da dahil olmak üzere sermaye piyasaları kuruluşları arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi konusundaki İSEDAK girişimine desteklerin vurgulandığı deklarasyonda, özellikle düşük gelirli ve gıda yoksunu ülkelerde gıda krizinin etkilerinin azaltılması yönündeki ivedi ihtiyacın altı çizildi ve bu bağlamda gıda güvencesi ve tarımsal işbirliği alanında İKT içerisinde ortak bir eyleme duyulan ihtiyaç yinelenerek, İSEDAK'ın bu bağlamda aktif bir rol üstlenmesi istendi. Üye ülkeler arasında ekonomik işbirliği oluşturmak açısından özel sektörün katılımının hayati önemi vurgulanan deklarasyonda, şunlar kaydedildi: "Yine özel sektörün üye ülkelerde 10 yıllık eylem planının uygulanmasına müdahil olmasının gereğinin altını çiziyoruz. İKT üyesi ülkelerin de üye olduğu bölgesel ve alt bölgesel ekonomik gruplaşmaların kaydettiği ilerlemeyi takdirle karşılıyoruz. Bu gruplarla İSEDAK arasındaki diyaloğun ve işbirliğinin derinleştirilmesi konusundaki isteğimizi dile getiriyoruz. Küresel iklim değişikliğinin getirmiş olduğu sosyal ve ekonomik tehditleri göz önünde bulunduruyoruz. İKT üyesi ülkeler üzerindeki negatif etkilerini azaltmak açısından ilgili uluslararası organizasyonlarla işbirliği ve ortak İslami eylem için çağrıda bulunuyoruz. Biz burada devlet başkanları, hükümet başkanları, bakanlar ve İKT genel sekreteri olarak ekonomik ve ticari işbirliğimizi ülkelerimiz arasında, halklarımızın çıkarına ve sürdürülebilir bir kalkınma amacıyla ve 21. yüzyılın getirdiği yeni zorluklarla yüzleşmek açısından derinleştirme isteğimizi tekrar dile getiriyoruz."Gül: Ortak hareket zorunluCumhurbaşkanı Abdullah Gül, zirvenin açılışında yaptığı konuşmada, İSEDAK'ın kuruluşunun 25. yılını kutlamak amacıyla ilk kez İSEDAK Ekonomi Zirvesi olarak düzenlenen Genişletilmiş İslam Konferansı Örgütü'nün (İKÖ) İcra Komitesi toplantısında, İslam medeniyeti açısından önemli olan İstanbul'da misafirleri ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.Cumhurbaşkanı Gül, "İKÖ Tercihli Ticaret Sistemi'nin bir an önce işlerlik kazanması bizleri İKÖ içi ticaretin geliştirilmesinde çok daha ileri noktalara taşıyacaktır. Bu bakımdan halen 4 ülke tarafından onaylanan menşe kurallarının da en az 6 ülke tarafından daha bir an önce onaylanması gerekmektedir. Bu bağlamda saygıdeğer devlet başkanlarının gerekli talimatları vermelerinin önemini vurgulamak istiyorum" diye konuştu.Türkiye'nin enerji politikalarına da değinen Gül, enerji sepetini çeşitlendirmek suretiyle, enerji arz güvenliğini sağlamayı, küresel enerji güvenliğine katkıda bulunmayı, transit rolünü güçlendirmeyi ve uzun vadede bir enerji merkezine dönüşmeyi hedeflediğini dile getirdi.Gül, Türkiye'nin, küresel gelişmeleri ve jeopolitik gereklilikleri bir arada değerlendirmenin somut bir göstergesi olarak, hem Batı dünyası ile hem İslam ülkeleri ile yoğun ticari ve ekonomik ilişkiler içerisinde olduğunu vurgulayarak, "Ülkemizin takip etmekte olduğu AB üyeliği süreci ile İSEDAK kapsamındaki çalışmaları, dış politikamızın birbirini dışlayan değil destekleyen unsurlarıdır" dedi.Kıbrıs meselesine ilişkin olarak ise Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, "Bildiğiniz gibi Türk tarafı, 2004 yılında BM çözüm planına destek vererek adil bir çözüme taraf olacağını tüm dünyaya açıkça göstermişti. Ne yazık ki, karşı tarafın bu planı kabul etmemesi nedeniyle o dönemde bir çözüm sağlanamadı. Türkiye, yeniden başlayan çözüm sürecine bu defa da kuvvetli biçimde destek vermektedir. İKT üyesi ülkelerin Kıbrıslı Türk kardeşleri üzerindeki haksız baskıların ve ambargoların ortadan kaldırılması için mümkün olan her türlü desteği vermeleri ricamızı burada bir kere daha ifade etmek istiyorum" dedi.Cumhurbaşkanı Gül, Türkiye'nin şimdiye kadar olduğu gibi, bundan sonra da İSEDAK çerçevesinde yürütülen tüm işbirliği çabalarına gerekli desteği sağlamaya ve ortak sorunları diğer küresel platformlara taşımaya devam edeceğini belirterek, sözlerini "Bugüne kadar İKT Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesine evsahipliği yapamamış olan Türkiye'nin 2014 yılındaki zirveyi düzenlemeye talip olduğunu hatırlatarak, tüm üye ülkeleri bu konuda bizden değerli desteklerini esirgemeyeceklerine olan inancımı belirtmek isterim" diyerek tamamladı.Esad: Ortak işadamı kartı verilmeliSuriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad, İSEDAK'ın, bir kutlamadan çok bir değerlendirme ve geleceği öngörme için bir fırsat olduğunu vurguladı. Esad, "İKT'de başarılarının yanı sıra, bazı başarısızlıkları da görebiliriz. Dünyada, İKT benzeri teşkilatlar çok hızlı yol almasına karşın, bizler daha güçlü sosyal ve kültürel ve kapsamlı ilişkiler kuramıyoruz. Oysa geniş ve zengin kaynaklara sahip İslam alemi bize farklı imkanlar sunmaktadır" dedi.İKT çerçevesinde, yatırımların önündeki engellerin kaldırılması gerektiğinin altını çizen Esad, "Teşkilata üye ülkeler arasındaki vize sorununu aşmak için yatırımcılara ortak işadamı kartı verilmelidir" şeklinde konuştu. İşgal altındaki topraklardaki Filistinliler'e karşı "kanlı saldırıların da devam ettiğini" kaydeden Esad, İsraillilere karşı açıklamaların yerine İsrail'i zorlayıcı tedbirler alınması gerektiğini ifade etti.Esad, "Gazze'de yaşanan vahşi cinayetler ve dünyanın bu cinayetlere karşı vurdum duymazlığı ve BM'nin, İsrail'i suçlayan Goldstone raporuna bazı Batı ülkelerinin olumsuz yaklaşması, başkalarına güvenmenin artık bir işe yaramadığını bize açık bir şekilde göstermektedir" dedi.Ahmedinejad: Milli paralarla ticaret yapmalıyızİran Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinejad, ''kapitalist düşünce tarzının yolun sonuna geldiğini'' ifade ederek, faiz sistemini eleştirdi İslam ülkeleri arasında dostluk ve kardeşlik vurgusu yapan Ahmedinejad, ''Gelecek ilişkileri yapılandırabilmede faal bir rolümüz olmazsa, başkaları faizcilik düşüncesi üzerinden tekrar ilişkilerimizi düzenleyip, bize zorla uygulayabilecektir. Birbirimizle birleşerek, gönül birliği yaparak, geleceği birlikte yapmalıyız'' dedi.

Mahmut Ahmedinejad, İSEDAK Ekonomi Zirvesinin açılış oturumunda yaptığı konuşmada, toplantının gerçekleştirildiği sürecin önemine dikkati çekerek, üye ülkeler arasında işbirliğin derinleşmesi ve sorunlara karşı en uygun çözümün oluşturulması için iyi bir fırsat olduğunu kaydetti. Ahmedinejad, kapitalizm düşünce tarzının siyasi alanlarda da olumsuzluklara yarattığını kaydederek, savaşları, terörü, milletlerin tahribini, saygınlıklarının azaltılmasını beraberinde getirdiğini anlattı. Ahmedinejad, son krizde de milyonlarca insanın aç kaldığını, sosyal imkanlardan mahrum kaldığını ifade ederek, ''Onların bütün paraları, milletlerin kesesinden karşılanmıştır. Burada soru budur; Şu anda ne yapmalıyız?'' şeklinde konuştu.

Ahmedinejad iki sorumluluk bulunduğuna inandığını ifade ederek, bunlardan ilkinin yeniden yapılandırma ve kendi ülkelerini ilerletmek olduğunu söyledi. Bunun önemli bölümünün ekonomik ilerlemeyle sağlanacağını kaydeden Ahmedinejad, ekonomik yapılandırmayla ilgili şunları söyledi:

''Çok hızlı bir şekilde ülkemizin ekonomisini yeniden yapmalı ve emin bir yere varmalıyız. Bu kilit bir sorudur; Acaba kapitalizm, ekonomik düşünce tarzıyla müslümün ve diğer ülkeler olumlu bir noktaya varabilirler mi? İlahi düşünce açısından yanıt çok açıktır. Çünkü faizcilik düzeni, ekonomi sorunları insanların ve milletlerin aleyhinedir.''

İslam Ortak PazarıAhmedinejad, kısa vadede yapılması gerektiğine inandığı noktaları da 4 madde de sıraladı.

İlk olarak ticaretlerin milli paralar üzerinden yapılması gerektiğini dile getiren Ahmedinejad, bu alanda Türkiye ve İran arasındaki deneyimlerin güzel örnek oluşturduğunu söyledi.

İkinci olarak ortak pazar oluşumunun mümkün bir proje olduğunu dile getiren Ahmedinejad, ortak fuarların düzenlenmesi, ticaretle uğraşanlara vize kolaylığı sağlanmasının başlangıç aşamasında önem taşıyacağını kaydetti.

İlişkilerde düzey yükseltmek için üye ülkeler arasında çaba gösterilmesini isteyen ve birbirini tamamlayıcı ülkeler olunabileceğini kaydeden Ahmedinejad, ''İran, Türkiye, Suriye, Irak arasında hızlı mal alışverişi, ticareti, çok başarılı bir deneyimdir. Üyeler ve ülkeler arasındaki dövizin tarifi ve açıklanmasıyla dünya kapitalizminin olumsuz etkilerinden kurtulacağız'' dedi.

Ahmedinejad, fakirliğin giderilmesinin en önemli gündemlerinden biri olması gerektiğini de ifade ederek, ikili ve çok yönlü faaliyet gösterilmesi, ''böyle bir facianın önüne geçilmesi, fakirliğin ve mahrumiyetin izlerini İslam dünyasından silmek gerektiğini'' söyledi.ZİRVEDE YAPILAN DİĞER KONUŞMALARZİRVEDEN NOTLAR

 * Kuran-ı Kerim okunmasıyla başlayan zirvenin açılışını Cumhurbaşkanı ve İSEDAK Başkanı Abdullah Gül yaptı. 11 devlet başkanı, 3 cumhurbaşkanı yardımcısı, 6 başbakan, 3 başbakan yardımcısı, 18 bakanın bulunduğu zirvede yer alan 3 gözlemciden biri, KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat oldu. En geniş katılım sağlayan heyet ise İran idi.

* Gül, zirveye katılan devlet başkanları, başbakanlar, başbakan yardımcıları ve heyet başkanlarını toplantının yapıldığı salonun girişinde karşıladı.

* Karşılama sırasında İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad ve Gül, basın mensuplarına bir süre poz verdi. Bazı heyet başkanları, Gül'ün yanına tercümanlarıyla birlikte geldi.

* Bu arada Cumhurbaşkanı Gül, Somali Cumhurbaşkanı Sharif Sheikh Ahmet'i karşılamasının ardından, basın mensuplarına, "Görüntü alın, her yerde göremezsiniz" diye espri yaptı. * Katar heyetinden bir yetkilinin elinde, domuz gribinden korunmak amacıyla kullanılan maske göze çarparken, karşılama sırasında konuklar ve Cumhurbaşkanı Gül, tokalaşma ve öpüşme konusunda herhangi bir tereddüt göstermedi.

* Fotoğraf çekimi sonrasında heyet başkanlarının platformdan ayrılmalarının ardından Cumhurbaşkanı Gül ve Ahmedinecad kısa bir süre yan yana gelerek sohbet etti. * KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat da fotoğraf çekiminde bulundu. * Basın mensupları ikilinin kısa sohbetine yoğun ilgi gösterirken, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad, Gül'ün ayrılmasının ardından bu ilgi nedeniyle salona dönmekte zorluk çekti. * Kameramanlar ve fotomuhabirleri dar alanda yakından görüntü almaya çalışınca kısa süreli itişme yaşandı. Bu arada bazı kameramanlar bahçede yürüyerek, çiçeklere zarar verdi.