Aile Bakanlığı'ndan 'Kiraz' eylem planı: Rol model kızlar çıkarabilirsek zihinsel dönüşümü sağlayabiliriz
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya, İzmir Kiraz’daki kız kaçırma ve çocuk yaşta evliliklerle ilgili eylem planını açıkladı. Kaya, 463 haneye gidildiğini, 10 çocuğa danışmanlık, 10 çocuğa eğitim tedbiri kararı alındığını söyledi. Kiraz’da devreye girecek plan daha sonra erken evliliklerin olduğu diğer illerde de uygulanacak. Bakan Kaya, "Erken evlilikler maalesef bu bölgede gelenek haline gelmiş. Bizim aklımızın almadığı bir olay, ama kız kaçırmak maalesef o bölgenin gerçeği olmuş. Orada zihinsel bir dönüşümün olması lazım. Bu bölgeden rol model kızlar çıkarabilirsek zihinsel dönüşümü sağlayabileceğimizi düşünüyorum" dedi.
Bakan Kaya: Kadınlara nasıl davranılacağını bize öğretmeye kalkışan Avrupa'da, gayri insani muamele gördüm!
"Daha önce bu tür sorunların İzmir’in bir ilçesinde yaşanacağını söyleseler inanmazdım" diyen Bakan Kaya, sorunun tüm Türkiye için geçerli olduğunu söyledi. Çocuk istismarı ve erken evliliklerle ilgili olayları özel olarak ve sıkı bir şekilde takip ettiğini belirten Kaya, başta Kiraz olmak üzere konuyla ilgili yapılan çalışmalara ilişkin Hürriyet gazetesinden Meltem Özgenç'e şunları söyledi:
"Zihinsel dönüşüm olmalı"
"Erken evlilikler maalesef bu bölgede gelenek haline gelmiş. Bizim aklımızın almadığı bir olay, ama kız kaçırmak maalesef o bölgenin gerçeği olmuş. Orada zihinsel bir dönüşümün olması lazım. Olayın ortaya çıktığı ilk günden itibaren çalışıyoruz. Önce Kiraz’da daha sonra tüm Türkiye’de devreye sokulmak üzere bir eylem planı hazırladık. İlk olarak aileleri çağırdık ancak kimse gelmedi. Ailelere ulaşmak için sosyal destek programımızda çalışan uzmanlarımız ev ev dolaşmaya başladılar; 463 haneye gittik. Sırımlı köyünde 577, Olgunlar’da 1297 kişiyle tek tek görüştük. Burada çok ciddi tespitlerde bulunup, ailelerin ihtiyaçlarını belirledik.
"Öğretmenlere de eğitim"
"Tespitlerimizden birisi de kız çocuklarının yüzde 90’ının 8. sınıftan sonra okula gitmediği. İçlerinde çok az sayıda meslek lisesinde okuyan var. Bölgenin dağınık bir yapısı var. Evler arasında kilometrelerce mesafe var. Bu da büyük bir sorun oluşturuyor. Bakanlık olarak ortaöğretimde çocuklarımızın kullanabilmesi için yurtlar inşa ediyor ve Milli Eğitim Bakanlığı’na devrediyoruz. 2009 - 2015 arasında 121 yurt yaptık. Amacımız, kız çocuklarımızın okula devamını sağlayabilmek. Kız çocuklarımıza pozitif ayrımcılık yapıyoruz. Bu yıl içerisinde 26 yurt inşaatını bitireceğiz ve bunların 22’si kız öğrencilerimize hizmet verecek. Bu bölgede de bu şekilde bir çalışma yapılabilir mi diye inceliyoruz. Çocuklar eğitime devam ettikçe onlara ulaşmak daha kolay olacak. Öğretmenlerimizin de bilgili olması, yönlendirmesi gerekiyor. Bölgedeki öğretmenlerimize de eğitim vereceğiz. "Kiraz’da çocuğunun çalışmasına ihtiyacı olan ailelere maddi destek vermeye başladık. En önemli sorunlardan biri de Kiraz bölgesinde mevsimlik işçi olarak çalışılması. Bu, çocukların okul hayatından kopmasına neden oluyor. Örneğin kışın mandalina, yazın üzüm toplamaya gidiyorlar.
"463 eve yeniden gideceğiz"
"Maddi destek vererek çocuklarımızın okula devamını sağlamış olacağız. 10 çocuğumuza danışmanlık tedbiri, 10 çocuğumuza eğitim tedbiri aldık. Taramalar sonucu bunun gerekli olduğunu gördük. Milli Eğitim Bakanlığı bu çocukların eğitimini özel olarak takip edecek. Kiraz’da terk edilmiş bir köy okulu var. Orayı ‘Aile Destek Merkezine’ çeviriyoruz. Bu merkezde köylerde yaşayan kadınlar için meslek edindirme kursları ve çeşitli eğitimler düzenleyeceğiz. Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı ile ortak çalışacağız. Hekimlerden oluşan yeni bir ekip kurarak 463 haneyi yeniden gezip sağlık eğitimi vereceğiz. Çünkü erken evlilikler kişiye sadece psiko-sosyal açıdan zarar vermiyor. Tıbbi olarak da çok zararı var. Buradaki insanların bu anlamda da bilgilenmeye, öğrenmeye ihtiyacı var.
"Rol model kızlar çıkacak"
"Biz Emniyet teşkilatı içindeki bütün birimlere eğitim veriyoruz, ama M.A. olayından sonra jandarmaya verdiğimiz eğitimleri arttıracağız. Bu bölgeden rol model kızlar çıkarabilirsek zihinsel dönüşümü sağlayabileceğimizi düşünüyorum. Orada okuyan kızlarımızı özel olarak takip edip, destek vereceğiz. Öğretmenler, mühendisler doktorlar çıkmalı. İzmir’deki üniversite öğrencilerinden köye gidecek bir ekip oluşturmalarını istedik. Kızlarımızın önünde eğitim için, hayatları için bir ufuk olsun istiyorum.
"18 yaşından önce hiçbir kızımız evlenmemeli"
"Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı olarak her çocuğun ama özellikle de her kız çocuğunun üniversite bitirmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu nedenle 18 yaşından önce hiçbir kızımız evlenmemeli. Kadınlar kendi ayaklarının üzerinde dursun ve güçlü olsunlar istiyoruz. Kadın güçlü olursa toplum güçlü olur. Kız çocuklarının okullaşma oranını arttırmak için büyük gayret gösteriyoruz. Kız çocuklarımızın ortaöğretimde net okullaşma oranları 2003 yılında yüzde 45 iken 2016 yılında yüzde 80’e yükseldi.
"0-6 yaş çalışma yapılacak"
"Köylerde evler arasındaki mesafe çok fazla ve dağınık bir yerleşim var. Bu yüzden insanların bir araya getirilmesi konusunda zorluklar yaşanıyor. Bunu sağlamak için Kiraz’a mobil kanser tarama aracı gönderiyoruz. Böylece hem kansere karşı taranacaklar hem de onları bir araya getirip eğitim verme imkânı elde etmiş olacağız. Bu bölgede ekiplerimiz 0 -6 yaş grubu çocukların bedensel ve psiko-sosyal gelişimlerinde eksiklikler olduğunu tespit etti. Bu çocuklarımızın gelişimine destek olmak için eğitici materyaller kitaplar, eğitime yönelik oyuncaklar gönderiyoruz. Kadın ve çocuk hakları konusunda bilinçlendirme çalışmalarına başladık. Çocuk istismarı konusunda hem kamu çalışanlarını, hem aileleri bilgilendireceğiz. Çocuklarımıza yönelik sosyal kültürel faaliyetler planlayacağız. 81 il müdürlüğümüzden illerindeki erken evliliklerle ilgili güncel durumu tespit etmelerini istedik. Bu eylem planını ihtiyaç duyulduğu belirlenen illerde de hayata geçireceğiz."