Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hamit Hancı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı gibi öncü kurumlarda “Görev Hayvanları Daire Başkanlığı’nın kurulması gerektiğini söyledi. Kalabalıklaşan şehirlerde suçun şiddeti ve çeşitliliğinin de arttığına dikkat çeken Prof. Hancı; güvenlik güçlerinin suçlulara karşı canlı hayvanların olağanüstü yeteneklerinden yararlanmanın avantajlı bir enstrüman olacağına dikkat çekti.
Veteriner adli tıbbı için de faydalanılan hayvanların başında halk arasında K-9 olarak bilinen dedektör görev köpeklerin geldiğini anlatan Prof. Hancı’nın “Güvenlik Maksatlı Kullanılan Hayvanların Hizmet Verdiği Alanlara’ ilişkin T24’e verdiği bilgiler şöyle:
“Aslında Adli Bilimler alanları bir çarkın dişlileri gibi. Bir dişli eksik kaldı mı çarkın işleyişi yavaşlamaktadır. Adli Bilimlerin üzerinde yeterince çalışılmamış eksik alanlarından biri de Adli Veterinerlik ya da Veteriner Adli Tıbbıdır”.
“Veteriner Adli Tıbbı içinde faydalandığımız hayvanların başında halk arasında K-9 olarak bilinen dedektör görev köpekleri gelmektedir. Canlı insan, ceset, bomba ve uyuşturucu tespitinde görev köpeklerinden yararlanılmaktadır. Ülkemizde Canlı insan, ceset, bomba ve uyuşturucu tespiti gibi 10 farklı alanda görev köpeklerinden yararlanılmaktadır.”
“Kalabalıklaşan şehirlerde suçun şiddeti ve çeşitliliği de artmaktadır. Suçu takip etmek teknolojiyle kolaylaşmış olsa da suçlularında suçu işlerken ve de gizlerken aynı teknolojilerden faydalanmaları da bir paradokstur. Bu durumda güvenlik güçlerinin suçlulara karşı avantalı olacakları bir enstrüman bulmalarının gereği ortaya çıkmaktadır ki bu da suçu takip ederken canlı hayvanların olağanüstü yeteneklerinden yararlanmak olacaktır.”
“Güvenlik ile ilgili konularda canlı hayvanlardan yararlanmak; kişisel yeteneklerin belirli seviyede geliştirilmesi, bilgi birikiminin oluşturulması ve güncellenmesi gereğini doğurur. İşte bunu suçlular başaramayacakları için güvenlik güçleri ilk defa bir adım suçluların önüne geçebilecektir. Çünkü işin doğası gereği suçlular ilk hamleyi yapan olduklarından her zaman avantajlı ve öndedirler.
Bu kapsamda hangi hayvanlar kullanılacaktır? Hangi tür olayda hangi hayvanların yeteneklerinden yararlanılacaktır?
Bu konu hakkında düşünürken insanın aklına ilk gelen hayvanlar belki de; köpek, katır, at, eşek, arı, karga, güvercin, böcek, kurtçuklar ve fareler olacaktır. Ceset üzerindeki Bir böceğin ölüm yerini ve zamanını belirtmesi, katırın mayına basmamak için geliştirdiği yetenekleri, farelerin çeşitli etlere karşı gösterdikleri farklı tepkiler ve daha sayamayacağımız birçok özellik güvenlik güçleri için büyük bir nimet olacaktır.”
Atlar; asayiş ve devriye hizmetlerinde kullanılır. İnsanların zarar görmeden kalabalıkların sevk ve idare edilmesinde çok etkilidir.
Köpekler; yukarda belirtilen arama hizmetleri dışında koku teşhis köpeği olarak da kullanılmaktadır. Suçluların suç mahallinde bıraktıkların delillerden suçlunun şüpheliler arasından ayırt edilmesini sağlamaktadır.
Ayrıca Kayıp, ölü, felaket mağduru insanlara ulaşılmasını sağlamakta ve Kara mayınları ve patlayıcı mühimmatlarını bulmaktadır.
Arılar: uyuşturucunun ve uyuşturucu kullanıcılarının tespitinde etkilidir. Mayınların bulunmasında da yararlanılmaktadır
Böcek larvaları: ceset incelemelerinde ölüm zamanının ve yerinin tespitini sağlar. Hatta entomotoksikolojik araştırmalarla cesedin neyle zehirlendiğini ortaya çıkarır.
Yunus balıkları: özellikle denizaltı ve deniz mayınlarının tespiti ve imhasında kullanılır.
Katırlar: kara mayınlarının yerlerini tespit ederler.
Kargalar ve saksağanlar; yönlendirildikleri kişinin bulunmasını sağlarlar. Usame Bin Ladin’in yerinin bu şekilde tespit edildiği iddia edilmektedir.
Akbabalar; ceset tespitinde kullanılabilir
Fareler: patlayıcı maddelerin ve mayınların tespitinde kullanılır. Köpeklere uygulanan yöntem burda da kullanılmakla birlikte, farelerin eğitim masrafı mayın bulan köpeklere göre 1/5 tir.
Sinekler: özellikle suda ölen insanların cesetlerinin tespitine yardımcı olurlar.
Kartallar ve atmacalar: üzerlerine konan kameralarla sessiz dron olarak değerlendirilirler. Kartallar yetkisiz dronları önlemede kullanılır
Örnekler daha çok arttırılabilir. Bu canlıların yetenekleri arasından bizim işimize yarayanları seçmemiz halinde suçun takibinde ve çözümünde inanılmaz hıza ve doğruluk payına ulaşılacaktır