Övgü Pınar
Libya'dan Avrupa'ya kaçmaya çalışan göçmenleri denizden geri çeviren Libyalı yetkililerin açtığı ateş sonucu 3 Sudanlı göçmen hayatını kaybetti, 2 kişi yaralandı.
Birleşmiş Milletler'e (BM) bağlı Uluslararası Göç Örgütü (IOM) tarafından yapılan açıklamaya göre 70'ten fazla göçmeni taşıyan tekne Libya'dan Akdeniz'e açılmasının ardından Libya Sahil Güvenliği tarafından denizde durduruldu ve Libya'ya dönmeye zorlandı.
Tekne Libya'nın Khums limanına götürüldüğünde göçmenlerin bir kısmı kaçmaya çalıştı. Bu sırada "yerel yetkililerin" ateş açması sonucu 3 Sudanlı göçmen hayatını kaybetti, 2 göçmen de yaralandı.
Yaralanan kişiler hastaneye kaldırılırken diğer göçmenler gözaltında tutuldukları merkezlere götürüldü.
Uluslararası Göç Örgütü (IOM) saldırıyı kınayarak Libya'nın göçmenler için "güvenli bir liman olmadığını" tekrarladı. IOM açıklamasında, "Avrupa Birliği (AB) ve uluslararası toplumu, savunmasız insanların Libya'ya geri götürülmesine son vermek için acil eylemde bulunmaya çağırıyoruz" denildi.
Örgüt, denizde durdurulan insanların güvenli limanlara götürülmesini sağlayacak alternatif bir sistem kurulması çağrısı yaptı.
IOM Sözcüsü Safa Msehli de sosyal medyada yazdığı mesajda "Üç Sudanlı göçmen Libya'ya geri götürüldükten sonra öldürüldü. Kurtulanlar gözaltına alındı. Avrupa'nın harekete geçmesi için daha kaç can kaybı gerekiyor? Libya'nın güvenli bir liman olmadığını daha kaç kez tekrarlamalıyız?" dedi.
İtalya'nın en büyük gazetelerinden La Repubblica'da dün manşetten yayımlanan bir haberde, İtalya ve Malta'nın göçmenlerin henüz denizdeyken Libya'ya geri yollanması için "zımni bir anlaşma" yürüttüğü öne sürüldü. Habere göre İtalya ve Malta, Avrupa'ya kaçmak için Libya'dan denize açılan göçmen teknelerinin yardım çağrılarını görmezden gelerek Libyalı Sahil Güvenlik güçlerinin müdahale etmesini bekliyor.
La Repubblica, "Şişme botlar günlerce denizde bırakılıyor, yardım çağrılarına kulak verilmiyor, Libya Sahil Güvenliği'nin gelmesi bekleniyor. Malta'nın arama-kurtarma bölgesinde haftalardır yaşanan bu: kurtarma çalışmaları geciktiriliyor" diye yazdı.
Gazete, "İtalya ve Malta'nın baş rolünde olduğu ve AB'nin geri kalanının da izlediği bustratejinin örtülü bir geri gönderme" teşkil ettiğini belirtti. Bu "sessiz stratejinin" amacının, "mümkün olduğunca fazla sayıda göçmenin Libya cehennemine geri yollanması" olduğu öne sürüldü.
Habere göre son olarak geçen Cumartesi günü Malta'ya ait arama-kurtarma bölgesinde benzer bir vaka yaşandı. Hem Malta hem de İtalya'dan yardım istenmesine rağmen 70 ve 110 kişi taşıyan iki göçmen teknesine bir günden uzun süre yardım gönderilmedi. Uluslararası hukuk gereği denizde yardım çağrısında bulunanlara destek göndermenin zorunlu olmasına rağmen İtalya ve Malta'dan kurtarma çağrılarına yanıt gelmedi.
Bu teknelerden biri Libya'ya geri götürüldü, diğeri ise Libya Sahil Güvenliği'nin o sırada meşgul olması nedeniyle İtalya'ya getirildi.
İnsan hakları örgütlerinin, bu uygulamalar yüzünden İtalya, Malta ve Libya hakkında BM İnsan Hakları Komitesi'ne şikayette bulunmaya hazırlandığı belirtildi.
Uluslararası Göç Örgütü'nün verilerine göre Libya Sahil Güvenliği tarafından denizde durdurularak tekrar Libya'ya götürülen göçmen sayısı bu sene büyük artış gösterdi. Geçen yıl 4500 olan bu sayı bu yıl 6500'e yükseldi.
Internazionale dergisi de, İtalya'nın Libya'dan gelen göçmenleri durdurmak amacıyla Libya Sahil Güvenliği'ne 2017'den bu yana 22 milyon euro'dan fazla destek verdiğini yazdı.