Akdenizli Noel Baba

Antalya Demre’de kaldırılanNoel Baba heykelinin yerine, yaşadığı döneme uyarlanarak hazırlananyeni Akdenizli Noel Baba heykeli dikiliyor. Ancak bu Noel Baba,kıyafeti ve sakalıyla bilinen imajından çok farklı...Kültür veTurizm Bakanı Ertuğrul Günay, Noel Baba’yı ABD’de bir içecek firmasınınimaj olarak uydurduğunu, gerçek Noel Baba’nın, yani Aziz Nikolas’ınAkdeniz’de aynı kıyafetleri giymesinin mümkün olmadığını belirterek,yeni bir heykel yapılmasını istedi. Bunun üzerine, Antalya Demre’nin meydanından kaldırılan Noel Babaheykelinin yerine Akdenizli Noel Baba heykeli geliyor. Dünyanın bildiğiNoel Baba imajından çok farklı bir imajla ortaya çıkan yeni Noel Baba,paçaları sıvalı pantolonu, yazlık gömleği, kısa sakalı ve elindekibalığıyla dikkat çekiyor. Heykeltıraş Eray Okkan, “Aziz Nikolas değilde Nail Amca gibi duruyor. Sanatçı Anadolulu tipi yapmak istemiş”diyor. 50 bin YTL’ye mal oldu50 bin YTL’ye mal olan yeni heykelin açılışı, Antalya Demre’deki BabaMeydanı’nda 25 Aralık’ta Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ınkatılımıyla yapılacak. Ankara Devlet Güzel Sanatlar Galerisi MüdürüHeykeltıraş Necdet Can tarafından bitirilen heykel, bilindik Noel Babatasvirinden farklı olarak yapıldı. Kırmızı renkte, yakaları beyazkürklü kıyafetli, kır uzun sakallı, geyiklerin kızağını çektiği NoelBaba yerine Akdenizli Noel Baba imajı çizildi.‘Bu Noelbaba bizden biri’Heykeltıraş Necdet Can, Demreli Noel Baba heykelini yaşadığı dönemeuyarlayarak hazırladıklarını belirterek, “Tasarlanırken tarihselgerçekler göz önüne alındı. O döneme özgü, yörenin iklim koşullarınauygun giysiler giydirildi. Ren geyiklerinin çektiği, kalın giysileriolan Noel Baba, tarihsel Noel Baba ile örtüşmüyordu” diye konuştu.Noel Baba’nın bizden biri olduğunu belirten Can, şöyle devam etti: “Aslında din adamlığı da efsaneye göre tartışmalı. Piskoposlararalarında anlaşamayınca, sabah kiliseden içeri ilk gireni piskoposilan etmeye karar vermişler ve sabah Noel Baba gelince piskopos olmuş.Yunus Emre, Mevlana gibi bir halk kahramanı. Yüz hatlarının bizden birigibi olmasına özen gösterdim. Atkısı ve başındaki şapkasıyla da dinadamı olduğunu gösteriyoruz.”Can, heykelin sakalının Müslüman sakalı gibi olduğu eleştirisiyleilgili olarak da, “Makette kısaydı ama daha sonra sakalını biraz dahauzattık. Ancak Müslüman sakalı eleştirisi haksızlık olur. O tarihteİslam dini henüz yoktu” dedi.   Heykelin özellikleriHeykeldeki Noel Baba figürünün sol omzunda oturan küçük bir erkekçocuğu, sağında ayakta 1 metre 65 santimetre boyunda bir kız çocuğu yeralıyor. Çocukların elinde ise hediye paketleri bulunuyor. Heykel birsalın üzerinde yer alıyor. Heykelin saldan itibaren yüksekliği 3 metre45 santimetre. Salın dört yanında deniz dalgası betimlemesi yer alıyor.Heykelin kaidesi 1 metre 25 santimetre, genişliği 1 metre 50santimetre. Kaidenin iki yanında salı çeker pozisyonda iki denizatı, öncephesinde Demre’nin simgesi Likya gemisi yer alıyor. Meydandaki heykellerin hikâyesiDemre’de Rus heykeltıraş Gregory Pototski tarafından yapılan ve devlettöreniyle 6 Aralık 2000’de Noel Baba Meydanı’na yerleştirilen bronzNoel Baba Heykeli, Demre Belediye Başkanı DP’li Süleyman Topçutarafından bir gece operasyonuyla kaldırılmıştı. Bronz heykelin yerine2005 yılında bakalitten yapılmış, kırmızı giysili, ak sakallı Noel Babaheykeli yerleştirilmişti. Bu heykel tartışmalara neden olurken Rusyakaldırılan heykelin yerine konulmasını istemişti. Potosky’nin yaptığıbronz heykelse bir süre sonra Noel Baba Müzesi’nin girişineyerleştirilmişti.  Pototski’nin yaptığı heykelin kaldırılması ve yerinesırtında torbasıyla bir meşrubat firmasının reklamlarında kullanılanimaja uygun Noel Baba heykelinin konulması, Türk ve dünya basınındatartışmalara neden olmuştu.‘Noel Baba değil Nail Amca gibi’Heykeltıraş Eray Okkan heykeli şöyle değerlendirdi: “Türkiye heykelreformunu geçirmedi. Ortaçağ ikonastik dönemde oluşan Hırıstiyanheykelleri, daha sonra oluşan Ortodoks heykellerinin bir stili var.Rusya’da, Almanya ve İtalya’da değişkenlik gösterse de bir stilivardır. Ortodoks stilde, mutlaka vaftiz işareti heykele konur.Anadolu’ya has bir Noel Baba yapılmaya çalışılmış. Sakalında ya dakıyafetinde herhangi bir şey aramayı doğru bulmuyorum. Klasik, yaşlıbir Anadolulu yaratmaya çalışmış. Bu çağın Noel babası gibi... 4. yüzyılda yaşamış Aziz Nikolas değil de günümüzün Nail Amcası gibi. Birazdaha bize yakın olmasını istemiş.”