AKM projesinin mimarı: Malzemeleri Erdoğan'la birlikte inceledik

Yenilenecek Atatürk Kültür Merkezi'nin (AKM) mimarı Murat Tabanlıoğlu, malzemeleri Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile birlikte incelediklerini söyledi. Tabanlıoğlu, projeye ilişkin olarak "Berlin'den ilham aldım" dedi.

İstanbul Taksim Meydanı’nda yer alan AKM'nin yenilenmesi için Erdoğan’ın talimatıyla düğmeye basılmış; proje, AKM binasının mimarı Hayati Tabanlıoğlu’nun oğlu Murat Tabanlıoğlu’na verilmişti.  AKM’nin yıkılacağını açıklayan Erdoğan, ‘Yeni AKM’ projesini eleştiren ve ‘kültür mirasının yıkımının meşrulaştırılmaya çalışıldığını’ kaydeden TMMOB’ye ithafen, “Artık daha size tahammül yok. Bedeli ne ise yapacağız” ifadelerini kullanmıştı.

Hürriyet’ten Elif Ergu’nun sorularını yanıtlayan Tabanlıoğlu'nun açıklamaları şöyle:

Babadan oğula geçti proje. Bunu eleştirenler de var, uygun bulanlar da. Siz ne diyorsunuz?

Mesleki hayatımda ve özel hayatımda farklı bir değeri var. Babamdan geldiği için farklı bir duygu ama bunun çok daha büyük bir sorumluluğu var. Yapılması kadar iyi işletilmesi de önemli. Güvenliği, tekniği de çok önemli. Tabanlıoğlu Mimarlık için bu iş bir vefa projesi. Bu da bana büyük sorumluluk yüklüyor. Bina kimliğine uygun bir şekilde yenilenecek.

Yeni AKM projesi Taksim Meydanı’na ne katacak?

Taksim Meydanı’na baktığımda, etrafındaki binaların bir çoğu özgün ya da iyi durumda değil. Tüm çevresiyle birlikte değişik bir cephe hayal ettim. Gündüz bakıldığında tülün farkedilmediği cephenin arkasında opera salonunun çepheri olan form, kırmızı küre görülecek. Akşam temsil başladığında ise ön cephe ekrana dönüşebilecek. Bu da Berlin’de aklıma geldi. Otelim de tam orada meydandaydı, yan tarafa dev bir ekran kurulmuştu, temsil başladığında o ekrandan da veriliyordu. Almanlar oraya “Operanın halkla buluşması” diye yazmıştı. Bu hayali İstanbul’a taşıdım.

AKM yaşayan bir yer olacak, diyorsunuz. Hemen eleştiriler geldi, ‘AKM AVM mi oluyor?’ diye…

AKM temsil olmayınca yaşamayan bir binaydı. Bir kez Bienal mekanı oldu, ancak o dönemde içine girildi. AKM akustiği çok güzel olan bir opera ve bale binası olacak. İki kapısı olacak. Büyük salonun yanı sıra küçük salon ve sanat galerileri de olacak. Kültür merkezine has bir mağazası da olacak.

Siz bugüne kadar AKM için farklı projeler hazırladınız. AKM’yi yeniden yapma fikri sizde zaman doğdu?

1994 yılında babam vefat etti, babam için daha sonra 1999 yılında AKM’de anma töreni yaptık. O gün belki de benim ilk AKM’yi sahiplenmemdir. O törende amaç o binanın durumunu tekrar tartışmaya açmaktı. Metin Sözen, Suha Özkan, Burhan Karaçam, Kültür Bakanı İstemihan Talay konuşmacı idi. Ben o gün renove edilmesi için hazırım demiştim. 1960’larda yapılan tüm binaların buna ihtiyacı var. İngiltere’de Londra’da nehir kıyısındaki, Royal Festivall Hall da bu gerekçelerle yenilendi, ayrıca kentsel olarak da etkinliği arttı.

"Malzemeleri inceledik"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile kaç kere görüştünüz bu proje için?

Cumhurbaşkanımız iki ay kadar önce dinledi. Öncelikle dünyada geçmişte ve bugün yapılanları anlattım. Milano, Napoli klasik operaların tarihçesinden bahsettim, Oslo, Kopenhag gibi yeni operaları anlattım. Opera için olmazsa olmaz unsurlar olan salonu, fuayeleri, cephesi meydanla kurulan ilişkiyi anlattım. Salonda etkileyici bir unsur olarak yer alacak avizenin büyüklüğüne kadar her şeyi anlattım. Bir kere dinledi Sayın Cumhurbaşkanı, sonra ikinci toplantıda malzemeleri birlikte inceledik.