Hülya Karabağlı / Ankara
AKP, CHP ve BDP’nin oluşturduğu “Tutuklu Milletvekili Komisyonu” bugünkü toplantısında Anayasa değişikliği konusunda mutabakat sağladı. Anayasa’nın “Yasama sorumsuzluğu ve dokunulmazlığı”nı düzenleyen 83. Maddesi, “Milletvekilliğinin düşmesini” düzenleyen 84. Maddesinde değişiklik yapılacak. Ek geçici bir madde eklenecek. Buna göre, milletvekilinin, tutuklanması, gözaltına alınması, yargılanması, Meclis iznine bağlı olacak. Bir milletvekilinin tutuklanabilmesi için 367 oyu aranacak. Hükmü kesinleşen davalarda, hüküm okunmayacak. Dosyaları dönem sonuna bırakılacak. Düzenleme, Sebahat Tuncel, Engin Alan gibi çok sayıda milletvekilini ilgilendiriyor.
AKP, CHP ve BDP konuyu genel başkanlarına götürecek. Liderlerin onay vermesi durumunda, Anayasa değişikliği düzenlemesinin TBMM’ye gelmesi hızlanacak. AKP, CHP ve BDP’nin üzerinde uzlaştığı düzenleme şöyle:
Anayasa 83: Yasama sorumsuzluğu ve dokunulmazlığı
Milletvekilleri Meclis çalışmaları ile ilgili oy, söz ve düşünce açıklamalarından dolayı sorumlu tutulamaz. Sövme fiilleri ile iç tüzük gereğince verilecek disiplin cezaları sorumsuzluk kapsamı dışındadır.
Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği öne sürülen bir milletvekili Meclis’in gizli oyla vereceği bir izin kararı olmadıkça yakalanamaz, gözaltına alınamaz, tutuklanamaz, sorgulanamaz ve yargılanamaz. Şu kadar ki bu izinler Meclis üye tamsayısının üçte iki çoğunluğunun gizli oyuyla verilir.
Meclis izin kararında bu yetkilerden bazılarını geçici veya sürekli olarak vermeyebilir. Meclis’in izin kararı isnad olunan suçla sınırlıdır. Kasten adam öldürmeye ilişkin suçüstü hali dokunulmazlık kapsamı dışındadır. Ancak, bu halde yetkili makam durumu hemen Meclis’e bildirir.
Milletvekili hakkında, milletvekili seçilmeye engel bir suçtan dolayı kesin hüküm giyme hali dışında seçiminden önce veya sonra verilmiş bir ceza hükmünün yerine getirilmesi, milletvekilliğinin sone ermesine bırakılır.
Tekrar seçilen milletvekili hakkında soruşturma, kovuşturma Meclis’in yeniden dokunulmazlığını kaldırmasına bağlıdır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki siyasal parti gruplarınca yasama dokunulmazlığı ile ilgili görüşme yapılamaz ve karar alınamaz
Anayasa 84: Milletvekilliğinin düşmesi
Milletvekilliğinin seçilmeye engel bir suçtan kesin hüküm giyme veya kısıtlanma halinde düşmesi, bu husustaki kesin mahkeme kararının Genel Kurul’a bildirilmesiyle gerçekleşir.
Geçici madde: Bu kanun yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan yargılamalarda 83. Madde de belirtilen izinler alınıncaya kadar yargılama durdurulur.
Değişiklik öncesinde haklarında hüküm verilen milletvekillerinin cezalarının infazı dönem sonuna bırakılır.