AKP, HSYK düzenlemesinde Anayasa’yı arkadan mı dolanacak?

Hülya Karabağlı / Ankara

Hükümet, 17 Aralık operasyonundan sonra yargının ‘kumpas’ kurduğu iddiasıyla Hâkimler Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) yasasını değiştiriyor. AKP’lilerin kanun teklifi, TBMM Adalet Komisyonu’nda Cuma günü öğleden sonra görüşülecek.

CHP, MHP ve BDP, düzenlemenin Anayasa'ya aykırı olduğunu öne sürüyor; HSYK’nın Anayasa’da düzenlendiği için kanunla düzenlemeyeceğini söylüyor. Ancak, AKP kanadında, Anayasaya aykırılık iddiaları çok ciddi karşılanmıyor.

AKP’nin ‘kanun’ değişikliği formülü

Teklif,  Anayasa’nın Hâkim ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK)’nu düzenleyen 159. Maddesinde değişiklik öngörüyor. HSYK’nın üye sayısı, üyelerin seçimi, dairelerin görev ve yetkileri ile oluşumu yeniden düzenliyor. HSYK doğrudan Adalet bakanına bağlanıyor. Anayasanın 159. Maddesi’nde kanunla düzenleneceği hükme bağlanan fıkralarda değişiklik yapılıyor.

Buna göre, Anayasa değişikliği gerektirmeyen fıkralarda değişiklik yapılacak. Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte HSYK'da görev yapan genel sekreter, genel sekreter yardımcıları, teftiş kurulu başkanı, teftiş kurulu başkan yardımcıları, kurul müfettişleri, tetkik hâkimleri ve idari personelin Kurul’daki görevleri bitecek. Kurul Başkanvekili ve Daire Başkanlarının bu görevleri ile Kurul Üyelerinin dairelerdeki görevleri sona eriyor.

HSYK üyesinin hangi dairede görev yapacağı, Teftiş Kurulu Başkanı, Genel Sekreter Yardımcıları Adalet Bakanı tarafından yeniden belirlenecek. Bakan, Daire Başkanları ile HSYK Başkanvekilini yeniden seçecek. Kuruldaki görevleri sona eren idari personel, Adalet Bakanlığı'nca mükteseplerine uygun bir göreve atanacak. Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte Kurul tarafından çıkarılan yönetmelik ve genelgelerin tamamı yürürlükten kalkacak.

Hâkim ve savcıların yurt dışı görevlendirmesini Adalet Bakanlığı yapacak, meslek içi eğitim HSYK yerine Türkiye Adalet Akademisi tarafından gerçekleştirilecek.

CHP’li Batum: Yargıyı AKP’ye bağlama girişimi

Anayasa Hukukçusu Eskişehir Milletvekili Prof. Süheyl Batum, AKP’nin HSYK’yı değiştirme girişiminin Anayasanın 159. Maddesine aykırı olduğunu söyledi ve “ yargıyı AKP’ye bağlama girişimi” nitelendirmesi yaptı.

‘Bütün daireleri değiştirecekler’

İktidar temsilcilerinin “Biz Anayasaya müdahale etmiyoruz” diyeceklerini söyleyen Batum, “Anayasanın 159. Maddesi çok net. Ama 159. Maddenin 7. 8 ve 9. Fıkralarında yer alan “yasa ile düzenlenir” hükmünden hareketle bütün daireleri değiştirecekler.

‘Yetmez ama evetçiler sessiz mi kalacak ?’

Batum, “Eğer bu değişikliklere, liberal aydınlar, halkoylamasına evet diyen tatlı su solcuları, Demokrat Yargı Derneği ve Yetmez ama evetçiler sessiz kalırsa geçmiş olsun”.