AKP ve MHP ittifakı, oy pusulasına nasıl yansıyacak?
Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi, 2019 Cumhurbaşkanlığı seçimleri için AKP'nin MHP ile yapacağı ittifaka ilişkin olarak dün (31 Ocak 018) gerçekleştirdiği üst komisyon toplantısında, "Yüzde 10 barajı korunacağı, AK Parti ile MHP seçmen listelerinde parti adı ve amblemiyle yer alacağı, AK Parti ve MHP ayrı ayrı milletvekili listesi vereceği" üzerinde konuşulduğunu belirtti.
Selvi, teknik komisyonların çalışmalarının ele alındığı toplantıda, "oyların sayımı ve ittifaka yüzde 12-15 gibi ayrı bir seçim barajı getirilmesi" konuları hakkında bir karara varılamadığını aktardı.
Abdulkadir Selvi'nin "Seçim ittifakında ilerleme sağlanıyor" başlığıyla (1 Şubat 2018) yayımlanan yazısı şöyle:
Cumhurbaşkanı Erdoğan, MHP ile yapılacak olan seçim ittifakının üzerine titriyor.
İttifaka zarar verecek olan hiçbir şeye izin vermiyor. AK Parti’nin yetkili kurullarında yaptığı değerlendirmelerde, “Seçim ittifakını milli ve yerli mutabakat olarak görüyoruz” diyor. İttifakın 2019 seçimleriyle sınırlı olmadığının altını çiziyor. “Büyük fotoğrafa odaklanın” uyarısında bulunuyor. Erdoğan ittifakın şeklinden ziyade ruhu üzerinde duruyor. Erdoğan ve Bahçeli bu konuda kararlı bir tutum sergiledikleri için, partilerin içinden aykırı bir ses çıkmıyor. Ama seçim ittifakının nasıl gerçekleştirileceğine ilişkin çalışmalar sürüyor. Önce ittifak modelinin üzerinde uzlaşmaya varılacak, sonra ona ilişkin yasal düzenleme yapılacak. 16 Nisan’da yapılan Anayasa değişikliğinde 17. maddeye eklenen, “Anayasa’nın 67. maddesinin son fıkrası hükmü, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra birlikte yapılacak ilk milletvekili genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi bakımından uygulanmaz” düzenlemesi nedeniyle, Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili genel seçimi için yapılacak düzenlemede takvim sorunu yok. Ama Cumhurbaşkanı Erdoğan, uyumla ilgili çalışmaların 2018 yılının ilk 6 ayında hazırlanması talimatını verdi. Ancak aynı esneklik yerel seçimler için geçerli değil. Uyum yasalarının en geç 28 Aralık 2018 tarihinde gerçekleştirilmesi gerekiyor. Yerel seçimlerle ilgili komisyon çalışmalarını önemli ölçüde tamamladı. Yerel seçimlerde adaylık için 18 yaş sınırı getiriliyor, askerliğini yapmış olma engeli kaldırılıyor, seçim güvenliğine yönelik düzenlemeler yapılıyor. Sandık kurulu yapmadığı takdirde, vatandaşların kolluk gücünü çağırması ve sandıkların birleştirilmesi hükmü getiriliyor. Sandık müşahitlerine fotoğraflı kimlik kartlarının çıkarılması düzenlemesinden ise şimdilik vazgeçildi.
İttifakta netleşenler
Seçim ittifakına yönelik çalışmalar ise sürüyor. AK Parti’de dün teknik komisyonların çalışmalarının ele alındığı üst komisyon toplantısı vardı. Bu vesile ile komisyonların çalışmalarında mesafe alındığını söyleyebilirim.
1- Yüzde 10 barajı korunacak. 2- AK Parti ile MHP seçmen listelerinde parti adı ve amblemiyle yer alacak. 3- AK Parti ve MHP ayrı ayrı milletvekili listesi verecek. Henüz üzerinde karar verilemeyen nokta ise, oyların sayımı ve ittifaka yüzde 12-15 gibi ayrı bir seçim barajı getirilmesi konusu. Cumhurbaşkanlığı seçimi ve milletvekili seçimi birlikte yapıldığı için seçmen sandık başına gidince Cumhurbaşkanı’na ayrı bir oy verecek, partisine ayrı bir oy kullanacak. Burada bir sorun yok. Ancak ittifak olduğunda ne olacak? Bu noktada o kadar ince detaylar var ki, hassas olmayı gerektiriyor. AK Parti ile MHP seçim pusulasında ittifak olarak yer alacak. Erdoğan’ın isminin altında mühür vurulacak bir yer ve onun altında, ittifakın adı bulunacak. Örneğin “Milli İttifak” denilecek. O karenin içinde ise adı ve amblemiyle AK Parti ve MHP yer alacak. Seçmen cumhurbaşkanı adayına oy verdikten sonra, tercihine göre AK Parti ya da MHP’ye mührü vuracak. İttifakın oyları birlikte sayılacak, bu oran ittifakın milletvekili sayısının ve barajın belirlenmesinde gerekli olacak. Milletvekili dağılımı ise partilerin oylarının sayılmasıyla belirlenecek. Böylece ittifakın içinde AK Parti ve MHP’nin oylarının ne olduğu ortaya çıkacak.
İttifak barajı
Hatırlarsanız ilk başlarda seçim barajının yüzde 10’un altına çekilmesi tartışılıyordu.
Seçim barajı yüzde 10’da kalıyor ama bu ittifak barajı nereden çıktı? Üstüne basa basa söylüyorum; henüz verilmiş bir karar yok. Sanıyorum küçük partilerin yüzde 10’u aşma motivasyonu ile ittifak yapmaları dikkate alınıyor. Büyük ittifakın önündeki taşlar ayıklanırken, küçük ittifakların önündeki barajlar yükseltiliyor.