AKP'den Danıştay ve Yargıtay'a 167 yeni üye teklifi

AKP İstanbul Milletvekili Bülent Turan ve arkadaşları tarafından yüksek yargıda yeni düzenlemeler içeren kanun teklifi TBMM Başkanlığı'na sunuldu.   Teklifin gerekçesi, yüksek yargı organlarının önünde bekleyen dosyaların bir an önce sonuçlandırılmasına, makul olmayan sürelerle yargılama iddialarına dayanan hak ihlali başvurularının önlenmesine ve toplumda aşınan yargıya güven duygusunun yeniden tesisine dayanıyor. 

Teklife göre, atama yapılırken, aynı sınıftan noterlerin meslekteki kıdemleri esas alınacak. Kıdemde eşitlik halinde Adalet Bakanlığı'nca verilen noterlik belge sıra numarası önce olan tercih edilecek.

Danıştay'da 14 Ekim 2014 tarihi itibariyle incelenmeyi bekleyen 305 bin 259 dosya bulunduğu anlatılan teklifin gerekçesinde, bir dosyanın ortalama görülme süresinin 2012 yılında 535 gün, 2013 yılında ise 460 gün civarında seyrettiği dikkate alındığında, yargılamaların makul sürede sonuçlandırılması kriterinin sağlanamadığının görüldüğü ifade edildi.

Danıştay'da daire sayısı 17'ye yükselecek

Teklifle Danıştay'da "dava dairesi" sayısı 14'ten 15'e, "idari daire" sayısı birden ikiye ve toplamda Danıştay'ın daire sayısı 15'ten 17'ye çıkarılacak.

Teklifle, Danıştay dava dairelerinde görev yapacak üyelerin yükseköğrenimlerini; hukuk veya hukuk bilgisini, programlarında yer veren siyasal bilimler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında yapmalarını zorunlu kılan hüküm yürürlükten kaldırılarak, diğer uzmanlık alanlarından gelen Danıştay üyelerinin bilgi ve tecrübelerinin dava dairelerindeki çalışmalara aktarımı mümkün hale getiriliyor.

Danıştay İdari işler Kurulu, idari dairelerin başkanları ile her takvim yılı başında Başkanlık Kurulunca her idari daireden seçilecek bir üye ve her dava dairesinden seçilecek bir başkan veya üyeden oluşacak. Kurulun seçimle belirlenen üyeliklerinde boşalma olması halinde Başkanlık Kurulunca 30 gün içinde seçim yapılacak.

Danıştay'da idari işlere bakacak daire, Birinci Daire olacak. İdari daireler arasındaki iş bölümü, Danıştay Başkanı tarafından yapılacak.

Başkanlar Kurulu'nun görevleri Başkanlık Kurulu'na 

Teklifle, Danıştay Başkanlar Kurulunun görevleri arasında sayılan; "üyelerin görev yerlerini belirlemek, zorunlu hallerde daire başkanı ve üyelerin dairelerini değiştirmek ve tetkik hakimlerinin çalışacakları daireleri, kurulları ve görecekleri işleri belli etmek, gerektiğinde yerlerini değiştirmek" şeklindeki görevler, daha hızlı ve etkin karar alma imkanına sahip olan Başkanlık  Kurulu'na devrediliyor. Böylece daire başkanlarının, yargılama faaliyetlerine odaklanmaları ve idari işler sebebiyle daire işlerinden geri kalmamaları amaçlanıyor. 

Buna göre Danıştay Başkanlık Kurulu, üyelerin görev yerlerini, dairelerin iş durumunu ve ihtiyaçlarını göz önünde tutarak belirleyecek, zorunlu hallerde daire başkanı ve üyelerin dairelerini değiştirebilecek, tetkik hakimlerinin çalışacakları daireleri, kurulları ve görecekleri işleri belli edecek ve gerektiğinde yerlerini değiştirecek, yetkili mercinin neresi olduğu belirtilmemiş yönetim işlerini belli edecek veya bu işleri yapacak. 

Düzenleme yürürlüğe girdikten itibaren 10 gün içinde, 39 yeni Danıştay üyeliği için seçim yapılacak. Seçimin ardından Danıştay daireleri arasındaki iş bölümüyle daire başkanları, üyeler ve tetkik hakimlerin hangi dairede görev yapacağına ilişkin süreç işleyecek.

Yargıtay'a 8 yeni daire, 128 yeni üye

Yargıtay Kanunu'nda da değişiklik öngören kanun teklifine göre Yargıtay'daki daire sayısı 38'den 46'ya çıkarılıyor. Yargıtay tetkik hakimlerini HSYK atayacak.

Düzenleme yürürlüğe girdikten itibaren 10 gün içinde, 128 Yargıtay üyeliği için HSYK tarafından seçim yapılacak. Seçimden sonraki 10 gün içinde Birinci Başkanlık Kurulu yeniden belirlenecek. Sonraki 10 gün içinde ceza ve hukuk dairelerinin sayısıyla iş bölümünün yanı sıra başkan ve üyelerin hangi dairelerde görev yapacağına ilişkin süreç işleyecek.

Hakim ve savcılar, Emniyet Genel Müdürlüğü'nce Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun uyarınca temin edilen yerli veya ithal tabancaları yasal şartlar uyarınca zati silah olarak satın alabilecek.

Hakim ve savcılarla  yüksek yargı organı mensuplarına verilen mesleki kimlik kartı, tüm resmi ve özel kuruluşlarca resmi kimlik olarak kabul edilecek.

Birden fazla ilk derece ceza mahkemesi bulunan yerlerde, özel kanunlarda başka hüküm yoksa ihtisaslaşmanın sağlanması amacıyla, gelen işlerin yoğunluğu ve niteliği dikkate alınarak, daireler arasındaki iş dağılımı HSYK tarafından belirlenebilecek. HSYK'nın iş dağılımı yaptığı tarih itibariyle görülmekte olan davalarda mahkemeler, iş bölümü gerekçesiyle dosyaları başka mahkemeye gönderemeyecek.