'AKP'nin teklifi yasalaşırsa, ortada Sayıştay diye bir kurum kalmaz!'

Üst düzey Sayıştay yetkilileri, AKP milletvekillerinin imzasıyla 18 Nisan'da TBMM Başkanlığı’na sunulan ve komisyonlarda görüşülmeyi bekleyen “Sayıştay Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”ne tepki gösterdi. Teklifin bu şekilde kabul edilmesi halinde Sayıştay’ın işlevini yetireceğini belirten yetkililer, “Teklif, bu haliyle yasalaşırsa ortada Sayıştay diye bir kurum kalmayacak ve kararlar, tamamen siyasi hale gelecek” dedi.

Taraf ’a konuşan yetkililer, teklifin bu haliyle yasalaşması durumunda Sayıştay’ın bağımsızlığının, denetim işlevinin ve kurumsal işleyişinin olumsuz etkileneceğini belirttiler. Kurumlarla ilgili denetim raporlarını Sayıştay’ın kendi içerisinde değerlendirerek karara bağlamasının önünü açan ve Sayıştay denetçilerinin yetkisini azaltan 24 maddelik tekliften öne çıkanlar, özetle, şöyle:

RDK’ya geniş yetki

Uygunluk denetimi, hesap yargılaması, yargılamaya esas rapor, denetim raporu ve Sayıştay raporu tanımları değiştiriliyor. Teklifin en çok tartışılan maddesi olan bu düzenlemeye göre, Sayıştay denetçileri, anayasa ve kanunların yanında, kurumlar tarafından yapılan düzenlemeleri de göz önünde bulundurmak zorunda olacak. Kamu idarelerinin mâli faaliyet, karar ve işlemlerinin denetlenmesi sonucunda düzenlenecek Sayıştay raporlarının, Sayıştay tarafından TBMM’ye sunulması öngörülüyor. Rapor Değerlendirme Kurulu (RDK) üyeleri ile başsavcı ve savcılar, Sayıştay meslek mensupları arasına dâhil ediliyor. RDK üyelerinin, Sayıştay üyeleri dışında, doğrudan TBMM tarafından seçilen sekiz kişi ile Sayıştay Başkanı’ndan oluşması planlanıyor. Kurul başkanı, Sayıştay Başkanı oluyor. RDK üyeleri ile Sayıştay Başsavcısı ve savcıların görev süreleri dolmadan görevlerine son verilemeyeceği belirtiliyor.

Son söz Başsavcısı’nın

Sayıştay Başsavcılığı’nın görev ve yetkileri yeniden düzenleniyor. Denetim grup başkanlıkları tarafından düzenlenen yargılamaya esas raporların Başkanlık kanalıyla Başsavcılığa gönderilmesi, savcıların bunları inceledikten sonra uygun bulunduğuna, düzeltilmesi gerektiğine veya yargılamaya gerek bulunmadığına karar verebilecek. Raporlar hakkında ilgili denetim grup başkanı, Başsavcıya itiraz edebilecek ve kararları kesin olacak. Denetim raporlarına dairelerin görüş bildirmesinden vazgeçilerek, RDK’nın söz konusu raporlara görüş vermesi ve yapılan incelemeler sonucunda Sayıştay kanununda öngörülen amaç, çerçeve ve sınırlar içinde olmayan raporların düzeltilmesine ilişkin kararını Sayıştay Başkanlığı’na sunması öngörülüyor. Kamu İktisadi Teşebbüslerinin denetimi ve raporlanmasına ilişkin esas ve usullerde değişiklik yapılması da bekleniyor. Teklifin en çok tartışılan düzenlemelerinden birisi de bu madde. İnceleme ve denetimde, kurum ve kuruluşun yerine geçerek, belirli bir iş ve işlemin yapılmasını veya belirli bir politikanın uygulanmasını zorunlu kılacak, takdir yetkisini sınırlayacak şekilde görüş ve talep içeren rapor düzenlenemeyeceği belirtiliyor. Hazırlanan taslak denetim raporu da, önce kuruluşa gönderilecek ve gelecek yanıta göre denetim raporu oluşturulacak.