AKP'nin yerel seçimlerde adayları kim? Gül için konuşulan olası formül ne?

Cumhuriyet gazetesi yazarı Utku Çakırözer, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın aday olması halinde Abdullah Gül ve AKP'nin nasıl bir politika izleyeceğinin olasılıklarını yazdı. Çakırözer, AKP kulislerinde parti tüzüğünde yer alan "3 dönem kuralı"ndan dolayı Erdoğan'ın Köşk adaylığına kesin gözle bakıldığını ancak Gül'ün Cumhurbaşkanlığı sonrası partiye tekrar dönüp dönmenmesi konusunda net bir karar olmadığını belirtti. Çakırözer'e göre, milletvekilliği bulunmayan Gül, Köşk'ten inerse, Erdoğan'ın 2003'te Siirt'ten seçilmesi gibi bir seçim çevresinin boşaltılarak, milletvekili seçtirilip başbakan yapılabilir; ancak bu konuda nihai kararı Erdoğan verecek. 

AKP'nin yerel seçim hazırlıklarında nasıl bir yol izleyeceğine de değinen Utku Çakırözer, "AKP’nin elinde bulunan 10 büyükşehir belediyesinden 8’inde mevcut başkanların yerini koruması yönünde bir anlayış ortaya çıkmış durumda" diyerek Gaziantep’te parti için bir ilk olacak "kadın belediye başkanı" seçilmesi için Erdoğan'ın Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Şahin'i aday gösterebileceğini iddia etti. İstanbul'da Kadir Topbaş ve Ankara'da Melih Gökçek'in yerini koruyacağını öne süren Çakırözer, İzmir'de 3 dönem engeline takılan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım'ı aday göstereceğini söyledi.

Cumhuriyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Utku Çakırözer'in yazısı (20 Kasım 2013) şöyle:

Erdoğan’ın Köşk Kararı ve Olası Gül Formülleri

İktidar partisi AKP’de yerel seçimler ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılacağı 2014 yaklaştıkça partinin geleceğine ilişkin hesap ve kulisler yoğunluk kazanmış durumda. AKP açısından artık yerel seçim hazırlıkları, doğrudan cumhurbaşkanı seçimleriyle bağlantılı olarak yürütülüyor. Çünkü parti yerel seçimlere Köşk seçimlerinin bir tür provası olarak da yaklaşıyor.

Özellikle ilk kez halk tarafından cumhurbaşkanı seçilecek olması ve yüzde 50 oy gerekmesi nedeniyle. 2014’e giderken AKP’nin ve özellikle Erdoğan’ın toplumsal, siyasal kesimlerle yaşadığı tüm gerilimlerdeki asıl soru Köşk’e aday olup olmayacağına kilitlenmiş durumda. Bu soru halen Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün “henüz vakit var” diyerek kararını açıklamaması nedeniyle de çok tartışılıyor. Yerel seçimlere yaklaşılırken Erdoğan’ın Köşk için aday olup olmayacağı soruları, AKP içinde biraz daha yanıt bulmuş gibi görünüyor.

Partide, Erdoğan’ın aday olmayacağını söyleyen yönetici bulunmuyor, aday olacağı konusunda neredeyse tam bir görüş birliği var. Bunun nedeni de parti kulislerindeki şu değerlendirmede saklı: “Aslında Erdoğan bir süredir tüzükteki milletvekilliği için 3 dönem ve genel başkanlık için de 4 dönem yasağının süreceğini defalarca açıklayarak kendisini bağladı. Artık tüzüğü değiştiremez. Bu nedenle 2015 seçimlerinde milletvekili adayı, yine 2015 kongresinde genel başkan adayı olamaz. Bu durumda cumhurbaşkanı adayı olacaktır. Yoksa tüzük gereği bir dönem ara vermesi gerekir. Ancak Erdoğan gibi bir lider için böyle bir formül gerçekçi de, mümkün de değildir.”

Gül formülleri

Parti, Erdoğan’ın adaylığı konusunda net, ancak Gül için bulunacak formüller konusunda kafalar karışık. Çünkü kendisinin aday olup seçimi kazanması durumunda Gül’ün ne olacağına da bizzat Erdoğan karar verecek. Ancak Erdoğan’ın siyasi kararı henüz netleşmemesine karşın AKP yöneticileri arasında bu konuda da olası formüller dile getirilmiyor değil.

Gül, ağustos ayında Köşk’ten inerse, milletvekili olmadığı için doğrudan başbakan olamayacak. Gül’ün başbakan olması için Erdoğan’ın 2003’te Siirt’ten milletvekili seçilmesi gibi Gül için de bir seçim çevresinin boşaltılarak, milletvekili seçtirilip başbakan yapılması gerekiyor.

AKP yöneticileri böylesi bir formülde çok sayıda milletvekili bulunan bir il yerine bir ya da iki milletvekili bulunan ilin milletvekilinin istifa ettirilmesi yoluna gidileceğini belirtiyorlar. Bayburt’un 1, Gümüşhane’nin 2 milletvekili bulunuyor. Bundan yola çıkılarak AKP’de Gül’ün geçen günlerde Gümüşhane’ye yaptığı ziyaret anımsatılarak, “Gümüşhane’ye yıllar sonra giden ilk Cumhurbaşkanı Gül’dü. Gül boşuna mı Gümüşhane’ye gitti? Seçim kampanyasını başlattı. İki milletvekili olan Gümüşhane’den aday yapılıp yüzde 80’le gelir” esprisi de yapılıyor. Ancak bu esprinin arkasından, “Ama tabii ki bütün bu formüllerin Başbakan’ın kararına bağlı olduğu, henüz Gül konusunda bir karar verilmediği” de vurgulanıyor.

Partide Erdoğan ve Gül kararları çerçevesinde yerel seçim hazırlıklarında öne çıkan başlıklar da şöyle:

- AKP’nin elinde 10 büyükşehir belediyesi var. İstanbul, Ankara, Bursa, Sakarya, Kocaeli, Konya, Kayseri, Samsun, Erzurum, Gaziantep. Hem parti içi yoklamalarda hem de yurttaşlarla yaptırılan anketlerde bu 10 belediyeden 8’inde mevcut başkanların yerini koruması yönünde bir anlayış ortaya çıkmış durumda. Gaziantep’te iki dönem başkanlık yapan Asım Güzelbey yeniden aday olmak istemiyor. Erzurum’da ise Belediye Başkanı Ahmet Küçükler kamuoyu anketlerinde iyi sonuç vermiyor. Değişme ihtimali büyük.

Topbaş ve Gökçek kalıyor

- Bu iki yer dışındaki sekiz büyükşehirde adayların korunmasına kesin gözüyle bakılıyor. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş ile Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek yerini koruması beklenen isimler arasında.

Kadın başkan

- AKP’de merakla beklenen konuların başında kabine değişikliği geliyor. Kulislerde üç ya da dört bakanın belediye başkan adayı olabileceği konuşuluyor. Bu isimlerin başında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Şahin geliyor. Kısa süre öncesine kadar Şahin’in ismi gündemde yoktu. Ancak Erdoğan’ın “Bizim de kadın belediye başkanımız olmalı” arzusu doğrultusunda memleketi Gaziantep’ten aday yapılması gündemde.

Fakıbaba’ya sürpriz karar

- Kabineden ayrılması beklenen ikinci isim ise Çalışma Bakanı Faruk Çelik. Çelik’in ismi Şanlıurfa için düşünülüyor. Şanlıurfa Belediye Başkanı Ahmet Eşref Fakıbaba kısa süre önce AKP’ye geçmişti. AKP kaynakları Fakıbaba’ya transfer sırasında “yeniden adaylık sözü verilmediğini” vurguluyor.

Erdoğan’ın İzmir ısrarı

- Başbakan Erdoğan, CHP’nin elindeki İzmir, Antalya ve Eskişehir gibi büyükşehir belediyelerinin alınması için de özel bir çalışma yürütüyor. Bu çerçevede AKP’nin kurduğu hükümetlerin değişmeyen ismi Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ı İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne kaydırmak istiyor. Bu konuda bir görüşme yaptıkları, ancak Yıldırım’ın isteksiz olduğu öğrenildi. Erdoğan’ın Yıldırım ile önümüzdeki günlerde son bir görüşme daha yapması gündemde. Yıldırım direnirse İzmir için başka bir isim gündeme gelebilir.

Diyarbakır için isim arayışı

- BDP’nin kalesi Diyarbakır’da AKP’nin adayının kim olacağı en son Barzani ile birlikte yaptığı çıkarma sonrası Erdoğan açısından daha önemli hale gelmiş görünüyor. Partide henüz isim konuşulmasa da, “Diyarbakır’a özel bir isim aday olmalı. Özellikleri olmalı. Diyarbakır’ın özgül koşullarına uygun spesifik bir aday olmalı. Kamuoyunda da bilinen bir isim olmalı” denilerek aday profili çiziliyor.