Ali Nesin: İnsanları tanımışsam aile buna razı olmayacaktır

Ölümüzyle milyonları üzen senarist, söz yazarı ve oyuncu Meral Okay’ın ölmeden önce yakın çevresine, malvarlığını TÜBİTAK’tan destek alamadığı için son yıllarda maddi sıkıntıda olan İzmir’in Selçuk İlçesi’ndeki Matematik Köyü’ne bağışlanması yönünde vasiyette bulunduğu yorumlarıyla ilgili değerlendirmede bulunan Matematik Köyü kurucusu Prof. Dr. Ali Nesin, vasiyet yazılı olmadığı için bağışın gerçekleşmesinin ailenin vicdanına kaldığını söyledi. Nesin, "1995 yılında Türkiye’ye geldim, 17 yıldır Türkiye’deyim. Biraz da olsa insanları tanımışsam çok büyük bir olasılıkla aile buna razı olmayacaktır" dedi.

Nesin Vakfı’nın beş yıl önce İzmir’in Selçuk İlçesi Şirince Köyü’nde kurduğu Matematik Köyü’nde her yıl yüzlerce öğrenci ücretsiz matematik öğreniyor. Sanatçı Meral Okay’ın ölmeden önce yakın çevresine malvarlığını Matematik Köyü’ne bağışlanmasını istemesi, son yıllarda TÜBİTAK desteğinin kesilmesiyle maddi krize giren köy için umut oldu. Matematik Köyü Başkanı Ali Nesin, bağışın gerçekleşeceğine inanmadığını söyleyerek, şöyle konuştu:

"Vasiyetin hiçbir resmiliği yok. Sadece sözle dile getirilmiş bir demeç bu. Eşine, dostuna yakınlarına verdiği bir demeç. Yazılı herhangi bir şey yok. Dolayısıyla bizim bu bağışı almamız oldukça düşük bir olasılık, olabileceğini sanmıyorum. Ailenin vicdanına kalmış. Hukuki olarak herhangi bir hakkımız var mı bilmiyorum. Belki de yasal zorunluluğum var. Matematik Köyü Nesin Vakfı’na bağlı. Nesin Vakfı da Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne. Genel Müdürlük, ’böyle bir bağış yapılmış sen bunun peşine düşmedin’ diye suçlayabilir. Avukatlarımla görüşmem lazım ama şahsen birisinin ölümünden sonra para için başkalarıyla kavga etmek benim karakterim değil. Böyle bir mücadeleye girmek çok hoşuma gitmez. 1995 yılında Türkiye’ye geldim 17 yıldır Türkiye’deyim. Biraz da olsa insanları tanımışsam çok büyük bir olasılıkla aile buna razı olmayacak. Hayat böyle bir şey iste."

"Köyün değerini anlaması bile yeter"

Ali Nesin, köyün 2010 yılını 80 bin, 2011 yılını ise 60 bin lira borçla kapattığını vurgulayarak, TÜBİTAK’ın destek vermediği köye bir sanatçının duyarlılık göstermesine çok sevindiğini ifade etti. Nesin, "Meral Okay’ın sağlığında hiçbir ilişkimiz yoktu, konuşmamıştık bile. Asıl beni duygulandıran ve sevindiren de bu ülkede bilim için kurulmuş kuruluşlar Matematik Köyü’ne yüz vermezken bir sanat kadınının Matematik Köyü’nü düşünmesi. Sadece bu isteği bile bizim için çok değerlidir. Geçen yıllarda birçok kez TÜBİTAK’a başvurduk. Çoğunlukla desteklemedi desteklediği zaman da minimum ölçüde destekledi. İlk kez geçen yıl UNESCO’dan 10 bin lira aldık. Bu miktar köy için para değil. Birisinin hiç olmazsa köyün değerini anlaması bizim çok mutlu etti" dedi.

"Burs kontenjanını azalttık"

Ali Nesin, her yıl oraya 2, 3 bin öğrencinin eğitim gördüğü köyde, çoğunun burslu olduğunu bir kısmının da çok düşük ücretler verdiğini dile getirerek, "Duyarlı insanlar önce köye gelip üç kuruş paralarla nasıl güzellikler yaptığımızı görsünler. Davranışları ve ders dinleyişi, yemek yemesi, düşünmesi ve konuşmasıyla olağanüstü yetenekli çocuklar yetişiyor. Birçok kişi Türkiye’nin geleceği konusunda çok karamsar, köyü görsünler o zaman ne kadar iyimser olunması gerektiğini anlarlar. Dar gelirli öğrenciler de eğitim görüyor ve biz onların sayısını artırmak isteriz. Ancak geçen yıldan ağzımız yandı, bu yıl daha az kişiye burs veriyoruz. Burs kontenjanını kısmak zorunda kaldık. "Matematik öğrenmek istiyorum ama param yok’ diyen her öğrencinin başımızın üstünde yeri var" dedi.

Matematik Köyü'nü baba vasiyetiyle kurdu

Matematik Köyü’nü babası Aziz Nesin’in vasiyeti üzerine oğlu Ali Nesin, 2007 yılı Mayıs ayında kurdu. İzmir’in Selçuk İlçesi Şirince Köyü’nün 1 kilometre uzağında dağ başında 30 dönümü zeytinlik, 55 dönümlük arazi üzerine öğrencilerin kendilerinin taş, saman ve çamur kullanarak yaptıkları gösterişten uzak, sade evlerden oluşan köy, ağustos böcekleri dışında düşünmeyi engelleyen rahatsız edici her türlü sesten uzak. Televizyon ve müzik yayını yok. Elektrik, sıcak su ve internet var. İlkokul düzeyinden en ileri seviyede araştırmaya kadar her türlü matematik dersleri yerli ve yabancı öğretmenler tarafından veriliyor. Gün saat 07.00’de kahvaltı ile başlıyor, sekiz saat matematik dersinin yanı sıra öğrenciler çöp topluyor, bulaşık yıkıyor, temizlik yapıyor. Köyde eğitim görmek için liseliler her şey dahil günde 50 lira, üniversiteliler 7 lira veriyor. ABD, Avrupa, İsrail ve Hindistan’dan gelen matematik profesörleri ücret almadıkları gibi yol paralarını da kendileri karşılıyor. Köyde aynı anda 160 öğrenciye 10 öğretmen 70’ten fazla ders veriyor. 15 günlük eğitimde sınav da yok diploma da. Tek şart derslere katılım zorunluluğu. Kurucu Ali Nesin’in amacı, öğrenciye sudoku çözer gibi matematik problemi çözdürmek. Öğrenciler, okulda gördükleri matematikten farklı olarak ezber yapmıyor, soyut matematiği, felsefesini öğreniyor. Matematik Köyü okulların kapalı olduğu yaz aylarında faliyet gösteriyor.

Ali Nesin

1956 yılında İstanbul’da doğdu. Türk matematikçi. İlkokuldan sonra Saint Joseph Lisesi’nde, liseyi de İsviçre’nin Lozan kentinde tamamladı. Paris’te matematik eğitimi gördü. ABD Yale Üniversitesi’nde matematiksel mantık ve cebir konularında doktora yaptı. Kaliforniya Üniversitesi Berkeley Kampusü’nde öğretim üyeliği yaptı. Türkiye’de kısa dönem askerlik görevi için geldiği sırada "orduya isyana teşvik’ iddiasıyla tutuklanarak, yargılandı. Yargılama sonunda beraat etti. Notre Dame Üniversitesi’nde yardımcı doçent, doçent ve ardından Kaliforniya Üniversitesi’nde Irvine Kampusü’nde doçent ve daha sonra profesör olarak görev yaptı. 1995 yılında babası Aziz Nesin’in ölümü üzerine yurda kesin dönüş yaptı ve Nesin Vakfı’nın yöneticiliğini üstlendi. Matematik üzerine yazdığı kitapların yanısıra dergi de çıkardı. 2007 yılında Matematik Köyü’nü kurdu.