Alman İçişleri Bakanlığında 'Nazi gölgesi'

Federal İçişleri Bakanı Thomas de Maizière'in talimatıyla başlatılan araştırma, Potsdam Çağdaş Tarih Araştırmaları Merkezi (ZFF) uzmanlarınca yapıldı. Araştırma kapsamında Bonn'daki Federal İçişleri Bakanlığı (BMI) ve Doğu Berlin'deki eski Doğu Almanya İçişleri Bakanlığı'nın (MdI) arşivleri tarandı. 1949 – 1970 yılları arasında bu bakanlıklarda kadroya alınan personel arasında Nazi geçmişe sahip olanların oranı dikkat çekti.

'Personelin üçte ikisi Nazi'

Tarihçi Frank Bösch başkanlığında yürütülen araştırmaya göre 1950 yılında Bonn'daki İçişleri Bakanlığı (BMI) personelinin yarısını "Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi"nin (NSDAP) eski üyeleri oluşturuyordu. 1956 – 1961 yılları arasında bu oran yüzde 66'ya ulaştı. Bu, Batı Alman hükümetinde Nazi geçmişe sahip kişilerin görev yaptığı bakanlıklar arasında en yüksek oran olarak saptandı.

Araştırmacı Bösch, Doğu Almanya İçişleri Bakanlığı'nda (MdI) da bu oranın yüzde 14'le göreceli yüksek çıkmasından dolayı şaşırdığını söylüyor. Bu rakam, şimdiye kadar geçerli tahminlerin ve resmi Doğu Alman istatistik verilerinin üzerinde yer alıyor.

Uzmanlara göre Nazilerden arındırma politikasına rağmen her iki içişleri bakanlığında kalabalık sayıda eski Nazinin istihdam edilmesinde muhtelif nedenler rol oynadı. Bunlardan biri, İkinci Dünya Savaşı sonrası deneyimli personel sıkıntısı çekilmesiydi. Deneyim, Doğu Almanya İçişleri Bakanlığı (MdI) açısından da önemli bir faktör oldu. Nazi döneminde idare, adalet ve polis birimlerinde görev yapanlar savaş sonrasında da kariyerlerine devam etme imkânı buldular. Hatta bunlardan bazıları siyaset ve idarenin üst düzey mevkilerinde yer edindi.

'Eski Nazilerin şebekesi'

Araştırmaya göre NSDAP'nin eski üyeleri, işe alımlarda birbirini kolladı. Batı Almanya'da Başbakanlık Müsteşarlığına yükselen eski Nazi Hans Globke de İçişleri Bakanlığındaki kadrolaşmada etkili oldu. Hitler döneminin içişleri bakanı, Yahudi düşmanı Nürnberg Irk Yasaları'nın mimarlarından Hans Globke, dönemin Başbakanı Konrad Adenauer'in yakın çevresi arasına girmeyi başardı.

Birçok kişinin kamu personel alımı sırasında Nazi geçmişini saklaması, bir başka faktör olarak görülüyor. ZFF'nin araştırma ekibinden Stefanie Palm, "İşe alınırken birçoğu yalan söyledi. Ama asıl sarsıcı olan, foyaları açığa çıksa da haklarında herhangi bir işlem yapılmadı" saptamasında bulunuyor.

Federal İçişleri Bakanı Thomas de Maizière, Nazi geçmişe sahip personelin bakanlığın faaliyetlerinin nasıl etkilediğinin saptanması için araştırma süresini 2,5 yıl daha uzatmaya karar verdiğini açıkladı.