Alman meclisinde ‘soykırım’ kavgası

24 Nisan öncesinde Alman Federal Meclisi’nde ‘soykırım’ kelimesinin kullanımı konusunda tartışmalar yoğunlaştı. Ermeni tehciri ve katliamının 100’üncü yılı vesilesiyle 24 Nisan’da Alman Federal Meclisi’nde bir saatlik bir oturum düzenlenmesi kararlaştırılmıştı.

Bu oturumda oylanması öngörülen karar taslağını hazırlamak üzere Alman Federal Meclisi bünyesinde mecliste grubu bulunan dört partinin temsilcilerinden gayriresmi bir çalışma grubu kurulmuştu.

Berlin’de yayımlanan Tagesspiegel gazetesi, taslakta ‘soykırım’ kelimesinin kullanımı konusunda iktidar ve muhalefet partileri içinde çıkan tartışmalara yer verdi. Muhalefetteki Sol Parti ve Yeşiller ‘soykırım’ kelimesinin kullanılmasını savunurken hükümet ile koalisyon partilerinin meclis grup yönetimleri buna sıcak bakmıyor.

‘Soykırım’ başlıktan çıkarıldı

Tagesspiegel'in haberine göre iktidardaki Hristiyan Birlik partileri ile Sosyal Demokrat Parti'nin geçen hafta sonunda formüle ettiği ortak metinde soykırım kelimesi başlık bölümünde yer almıştı, ancak Dışişleri Bakanlığı ve parti meclis grup yönetimlerinin müdahalesiyle başlık bölümünden çıkarıldı. İktidar partilerinin taslağında ‘soykırım’ kelimesinin sadece gerekçe bölümünde geçtiği belirtildi. On yıl önce Alman Federal Meclisi’nde tüm parti gruplarınca kabul edilen kararda da bu şekilde bir formül bulunmuştu.

Gazete, bu adımın atılmasında, haziran ayında yapılacak seçimler öncesinde Türkiye’ye yönelik bir saldırı gibi algılanması endişesinin yattığı, ayrıca IŞİD’e karşı savaşta Türkiye’ye partner olarak ihtiyaç duyulduğu değerlendirmesinde bulundu.

Gazete, koalisyon milletvekillerinin taslak üzerinde 21 Nisan’da oylama yaparak nihai kararı vereceklerini, ‘soykırım’ kelimesinin yeniden başlığa taşınmasına ihtimal verilmediğini yazdı. Sol Parti’nin taslağında ise soykırım kelimesinin başlıkta yer aldığı belirtiliyor. 24 Nisan'da Federal meclis'te düzenlenecek tartışma oturumuna iktidar ve muhalefet partilerinin üç ayrı taslak sunacakları, ancak o zamana kadar tek bir taslak üzerinde uzlaşılmasının da ihtimal dahilinde olduğu belirtiliyor.

Hükümet ‘Tarihçilere bırakılsın’ demişti

Alman hükümeti 1915 ve 1916 yılında Osmanlı Devleti’nde Ermenilerin kitlesel bir biçimde katledilmesi için 'soykırım' kavramını kullanmayacağını açıklamıştı. Alman hükümeti, Sol Parti'nin soru önergesine ocak ayında verdiği yanıtta, söz konusu 'tarihi olayların' değerlendirmesinin tarihçilere bırakılması gerektiğini bildirmişti. Açıklamada '1915/16'daki katliam ve tehcirle ilgili çalışmanın ilk etapta, ilgili ülkeler Türkiye ve Ermenistan'ın konusu olduğu' ifadesi yer almıştı.