AKP ve MHP’nin desteklediği, CHP ile HDP’nin ise karşı çıktığı partili cumhurbaşkanlığı sistemini içeren 21 maddelik anayasa değişiklik teklifi Anayasa Komisyonu'nda görüşülmeye başlandı. 132 kişilik Anayasa Komisyonu'nda 200 milletvekilinin katılması bekleniyor. CHP'li vekillerden gelen salonu değiştirelim teklifi reddedildi.
Salon tartışması
Anayasa komisyonu 16.00'da toplanmasının ardından ilk 45 dakika salonun dışına taşan kalabalık yüzünden salon tartışması yaşandı. Komisyon üyesi olmayan çok sayıda milletvekil toplantıya geldi. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel “Komisyon üyesi olmayan 68 milletvekili ayakta” dedi.
Komisyon Başkanı Mustafa Şentop bu salonun en uygun salon olduğunu söyledi.
HDP kanadı da daha sağlıklı bir salon bulunması konusunda görüş bildirdi.
Toplantının ilk bir saatlik dilimi gergin, iktidar ike muhalefet vekiller arasında tartışma yaşandı.
CHP Ankara Milletvekili Murat Emir hazırlık yapmak için biraz erken geldiği komisyon salonuna giremediğini söyledi ve komisyon başkanı Şentop’a “Ben gelinceye kadar kapıyı açmayacaksınız talimatı verdiniz mi?” diye sordu.
Soruya önce yanıt vermek istemeyen Şentop böyle talimat vermediğini söyledi.
Ancak Emir kapıdaki polislerin böyle söylediğine ifade etti.
Bir saatin sonunda muhalefetin tepkileri sonrasında görsel medya salondan çıktı. Ayrıca milletvekili danışmanları da çıktı.
İşte anayasa değişikliği teklifinin tam metni
AKP'nin MHP ile anlaşarak hazırladığı partili cumhurbaşkanlığı sistemine geçişi esas alan anayasa değişikliği teklifi TBMM Başkanlığı'na sunuldu. 316 AKP milletvekilinin tamamının imzasıyla verilen teklif TBMM ve halkoylamasında kabul edilirse, 1876 tarihli Kanuni Esasi'den itibaren yaklaşık 150 yıllık bir tarihi olan parlamenter sistem terk edilecek. Teklifte mevcut anayasadaki "Cumhurbaşkanı seçilen kişinin, varsa siyasi partisi ile ilişiği kesilir" hükmünün kaldırılması öngörülüyor. Anayasa değişikliği teklifinde Başbakanlık makamı ile Bakanlar Kurulu kaldırılıyor; yürütme organı "partili cumhurbaşkanı", "cumhurbaşkanı yardımcılığı", "cumhurbaşkanlığı kararnamesi", "cumhurbaşkanlığı yönetmelikleri" mekanizmaları ve cumhurbaşkanına parlamentoyu feshetme yetkileriyle inşa ediliyor.
Öngörülen sistemde cumhurbaşkanı yardımcılarının yanı sıra bakanları da atayacak ve azledecek, TBMM içinden seçilen bakanları milletvekillikleri sona erecek. Cumhurbaşkanı Meclis dışından da bakan atayabilecek. Teklifle mevcut sistemde yasama organının yürütme organını denetiminde temel yollardan olan 'gensoru' ve 'meclis soruşturması' yetkilerinin kaldırılması da öngörülüyor.