Anayasa Mahkemesi: KHK ile işten atılan taşeron işçi, işe iade davası açabilir

Anayasa Mahkemesi verdiği iki ayrı kararla, OHAL kapsamında çıkarılan KHK ile, terör örgütleri ile irtibat ve iltisak gerekçesiyle işten çıkarılan taşeron işçilerin açtıkları işe iade davalarının reddedilmesinin adil yargılama hakkını ihlal ettiğine hükmetti.

Berrin Baran Eker ve Emin Arda Büyük, Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında çıkarılan Kanun Hükmünde Kararname (KHK) kapsamında, terör örgütleri ile irtibat ve iltisakları gerekçe gösterilerek işten atıldı.

İşten çıkarılmalarının haksız olduğunu belirten başvurucular, konuyu yargıya taşıdı ancak sonuç alamadı. Eker ve Büyük’ün yaptığı başvuruları değerlendiren Anayasa Mahkemesi, ayrı ayrı verdiği kararlarla başvurucaların adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verdi.

Başvurucu Eker’in o tarihte çalıştığı taşeron şirketin bağlı bulunduğu Diyarbakır’daki belediye, Büyük’ün ise çalıştığı şirketin bağlı bulunduğu Muğla’daki üniversite tarafından işten atılması istendi. Taşeron şirketler başvurucular Eker ve Büyük’ün iş sözleşmelerini feshetti.

Başvurucu Eker, iş sözleşmesinin feshedilmesine karşı işe iade davası açtı. Ancak başvurduğu iş mahkemesi davanın reddine karar verdi. Bunun üzerine istinaf mahkemesine başvuran Eker, buradan da sonuç alamadı. Ardından Eker, 1 Ağustos 2018’de adil yargılanma hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu.

Eker, başvurusunda, iş akdi feshinin geçerli bir sebebe dayandığının işveren tarafından ispatlanması gerektiğini, kendisine yöneltilen terör örgütü ile iltisak ve irtibat iddiasının herhangi bir delile dayanmadığını, bunun adil yargılama hakkını ihlal ettiğini savundu.

Adalet Bakanlığı’nın Yüksek Mahkeme’ye gönderdiği savunmada ise, ret kararının mevzuata ve Yargıtay içtihadına uygun olduğu, dosyanın istinafta da görüşülerek feshin geçerli nedene dayandığı tespit edilerek reddedildiği aktarıldı.

Başvurucu Büyük’ün de iş akdinin tek taraflı feshedilmesine karşı açtığı işe iade davaları reddedildi. Anayasa Mahkemesi’ne adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini öne sürerek başvuran Büyük, FETÖ/PDY ile itribatlı ve iltisaklı olduğu gerekçesiyle işten çıkarıldığını, ancak bu konuda hiçbir delil bulunmadığını anlattı. Büyük, başvurusunda kendisi ile aynı durumda olan bir başka iş arkadaşının davasının kabul edildiğini, ancak kendi başvurusunun reddedildiğini aktardı.

Yüksek Mahkeme, Eker ve Büyük’ün yaptıkları başvurular sonucu verdiği iki ayrı kararda, hem ilk derece mahkemesinin hem de istinaf mahkemesinin başvurucularla ilgili kararlarında, asıl işveren (kamu kurumu) kanaati ile sözleşmenin feshedildiğini, başvurunun esasının mahkemelerce değerlendirilmediğini, başvurunun esastan görüşülmesi gerektiğini, bu nedenle başvurucuların adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini tespit etti.

Eker ve Büyük hakkında yeniden yargılama yapılmasına karar veren Yüksek Mahkeme, kararların örneklerinin ilgili ilk derce mahkemelerine gönderilmesine hükmetti. Anayasa Mahkemesi, bu kararı ile, işten çıkarma kararının KHK kapsamında alınmış olmasının işe iade davası açmaya engel olmadığını belirlemiş oldu.