Anayasa Profesörü İbrahim Kaboğlu: AKP'nin hazırladığı 4 yargı paketi adil yargılama hakkı reformu olmaktan çok uzak

Anayasa Profesörü, CHP İstanbul Milletvekili İbrahim Kaboğlu, TBMM Genel Kurulu'nda bugün görüşülmeye başlanacak AKP‘nin 4. yargı paketine ilişkin olarak eleştirilerde bulundu. AKP'nin hazırladığı teklifin adil yargılama hakkı reformu olmaktan çok uzak olduğunu söyleyen Kaboğlu, Torba Yasa teklifinin de nitelikli yasa çıkarılmasının önünde önemli bir engel oluşturduğu görüşünü ifade etti.

Sözcü yazarı Saygı Öztürk'e konuşan Kaboğlu, CHP’nin torba yasa teklifi yerine, 12 kanunda değişiklik öngören, adil yargılama hakkının asgari gereklerini karşılamayı hedefleyen yasa teklifini TBMM Başkanlığı'na verdiğini belirtti. Kaboğlu, 12 yasada değişiklik öngören çalışmanın aylar sürdüğüne dikkati çekti. “Oysa AKP'de hiçbir çalışma yapılmıyor. Hazır paket geliyor ve geldiği biçimde kabul edilmesi isteniyor. Virgülünü bile değiştirtmiyorlar. Bu durum, yasama faaliyetlerinde parti başkanlığı yoluyla devletin, yürütme başkanlığı tarafından nasıl kilitlediğini göstermesi bakımından esef vericidir” diye eleştiren Kaboğlu, önceki yargı paketlerini de şöyle değerlendirdi:

"Hak, hukuk, adalet reform paketimiz, toplam 189 madde içeren 12 yasa önerisinden oluşuyor"

“AKP'nin, Mayıs 2019 tarihli Yargı Reformu Stratejisi Belgesi (YRSB) ve Mart 2021'de açıklanan İnsan Hakları Eylem Planı (İHEP), sürekli olarak geleceğe yönelik ‘niyet açıklamaları' yapılıp, içi boş bir reform söylemi tutturulurken; sorunların üzerinin örtülmesi çabasından öteye geçememiştir. Buna karşın; CHP'nin hazırladığı kanun teklifleri, adalet sistemi ve yargıyla ilgili ivedi sorunların çözümüne yönelik gerçek bir yasama çabası olup, her biri ayrı bir öneri şeklinde hazırlanarak, Anayasa'ya aykırı ‘torba yasa' uygulamasından farklı ‘kod kanun' şeklinde çalışılmış. Hak, hukuk, adalet reform paketimiz, toplam 189 madde içeren 12 yasa önerisinden oluşuyor.”

Kaboğlu'ndan somut örnekler

Ortak bir çalışmanın, emeğin ürünü olan bu yasa tekliflerinden ve Kaboğlu'nun verdiği somut örneklerden bazıları şöyle:

■ Çocuk kapalı ceza infaz kurumları kaldırılarak, bütün çocuk hükümlülerin mahkûmiyetlerini eğitim evlerinde geçirecek.

■ Hâkimlik ve savcılık mesleğine kabulde, mülakat görüntülü ve sesli kayıt altına alınacak.

■ Hakaret suçunda hapis cezası ile Cumhurbaşkanına hakaret suçu kaldırılacak.

■ Kamudan çıkarılanlardan haklarında soruşturma veya kovuşturma açılmamış olanlar ile hakkında takipsizlik ya da beraat kararı verilenlerin görevlerine iadesinde uygulanan tedbirler kaldırılacak.

■ İl ve ilçelerde toplantı-gösteri yürüyüşü yer ve güzergâhının belirlenmesine ilişkin keyfiliğe açık ve ölçüsüz mahiyetteki “Vatandaşların günlük yaşamını aşırı ve katlanılamaz derecede zorlaştıracak” ölçütü kaldırılacak.

■ İnternet yayıncılığı Basın Kanunu kapsamına alınacak.

■ Tutuklama sebepleri daraltılacak, katalog suç uygulaması terk edilecek, tutukluluk süresi kısaltılacak, süreçler detaylı olarak düzenlenecek.

■ Gizli tanık ve gizli soruşturmacı gibi kurumlar kaldırılacak, ters kelepçe takılması  uygulaması yasaklanacak.

■ Seçmen iradesini hiçe sayarak belediyelere kayyım atamasını düzenleyen madde yürürlükten kaldırılacak.

CHP, AKP’nin sunduğu 4. yargı paketinde nelere karşı çıkıyor?

Bugün TBMM'de ele alınacak 4. Yargı Paketi'nin birçok maddesine CHP karşı çıkıyor. İbrahim Kaboğlu, bunlardan bazılarını şöyle anlattı:

■ Nikahlı-Nikahsız ayrımı: Teklif, kasten öldürme, kasten yaralama, eziyet ve kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçlarının fail tarafından boşandığı eşine karşı işlenmesi halini; bir ceza artırım sebebi haline getiriyor. Buna karşın, İstanbul Sözleşmesi'nin de gerektirdiği şekilde, bu suçların evli olmadan aynı evde yaşayan bireyler hatta imam nikâhlılar arasında işlenmesi halinin ceza artırım sebebine çevrilmemesi; nikâhsız şekilde beraber yaşadıkları erkeklerden şiddet gören kadınları korumaya değer bulmuyor.

■ Takip suçu kabul edilmedi: Özellikle ayrıldıkları eski erkek arkadaşları tarafından bir takip ve taciz terörüne maruz bırakılan kadınlar korumasız bırakılıyor.

■ Suçun itirafı: Teklif, Ceza Muhakemesi Kanunu'na (CMK); suçu oluşturan olaylar ve suçun delilleriyle ilgisi bulunmayan bilgilere iddianamede yer verilmeyeceğine ilişkin bir ekleme yapılmadı.