Anayasa Uzlaşma Komisyonu ‘Türklük’ krizini aşabilecek mi?

Hülya Karabağlı / Ankara

Dört siyasi partinin danışmanlarının tıkanmanın aşılabilmesi için yaklaşık 5 gündür çalışma yaptığı Anayasa Uzlaşma Komisyonu, yarın kritik maddeleri görüşmek üzere toplanacak. AKP, CHP, MHP ve BDP’nin  ‘vatandaşlık’, ‘yasama dokunulmazlığı’ ve ‘yargı’ bölümünde anlaşmazlık maddeleri yeniden masaya yatırılacak. MHP, ‘Vatandaşlık’ tanımında ‘Türk’ ibaresinde geri adım atmıyor. BDP, etnik yapı üzerinde bir tanıma karşı çıkıyor. Dört siyasi partinin masada duran ‘vatandaşlık’ önerisi şöyle:

AKP'nin önerisi

(AKP): Devlete vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıdır.

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ana veya babanın çocuğu doğumla vatandaşlık kazanır.

Vatandaşlık, kanunun gösterdiği şartlarla kazanılır ve ancak kanunda belirtilen hallerde kaybedilir.

Hiç kimse vatandaşlıktan çıkarılamaz.

CHP'nin önerisi

(CHP): “Türk vatandaşlığı” dil, din, ırk, cinsiyet, etnik köken, siyasi düşünce, felsefi inanç, mezhep ve benzeri sebeplere bağlı olmaksızın herkesin “eşitlik” temelinde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması anlamına gelir.

Vatandaşlığın kazanılması ve kaybedilmesine dair usul ve esaslar kanunla düzenlenir. Vatana bağlılık ile bağdaşmayan eylemlerin mutlak biçimde zorunlu kıldığı haklı nedenler bulunmadıkça kimse vatandaşlıktan çıkarılamaz.

MHP'nin önerisi

(MHP):Türk Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türk’tür.

Türk vatandaşı babanın veya Türk vatandaşı ananın çocuğu Türk vatandaşıdır.

Vatandaşlık, kanunun gösterdiği şartlarla kazanılır ve ancak kanunda belirtilen hallerde kaybedilir.

Hiçbir Türk, vatana bağlılıkla bağdaşmayan bir eylemde bulunmadıkça vatandaşlıktan çıkarılamaz.

Vatandaşlıktan çıkarma ile ilgili karar ve işlemlere karşı yargı yolu kapatılamaz.

BDP'nin önerisi

(BDP):Türkiye vatandaşlığının kazanılmasında, kullanılmasında ve kaybedilmesinde, dil, din, ırk, etnik köken, kültür, cinsiyet, cinsel yönelim ve benzeri farklılıklar gözetilemez. Vatandaşlığa ilişkin esaslar kanunla düzenlenir.

Hiç kimse kendi isteği dışında vatandaşlıktan çıkartılamaz.