Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nda 'kırmızı' alarmı

HÜLYA KARABAĞLI / Ankara

Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nda kırmızı alarmı verildi. Anlaşmazlığı ve dört siyasi partinin önerilerini gösteren ‘kırmızı renk’ de artış, komisyonda kaygı yarattı.

CHP, giderek başa çıkılmaz hal aldığını düşündüğü bu uygulamadan geri adım atma kararı aldı.

Komisyon üyesi Süheyl Batum, T24’e, “Anlaşana kadar formül üreteceğiz. Anlaşamazsak, kırmızı renk uygulaması olmasını istemiyoruz. Maddeyi, bölüm sonuna bırakmak en doğru yöntem” dedi.

Komisyon da anlaşma sağlanan maddeler ‘yeşil’, anlaşma sağlanamayan ya da önerilerin olduğu maddeler de ‘kırmızı renk’le yazılıyor.

Batum: En baştaki uygulamaya dönüyoruz

Komisyonun ilk toplantılarında anlaşmazlık maddelerinin bölüm sonuna bırakıldığını ‘doğru yöntemdi’ diye anlatan Batum, “Böylece, en başa dönüyoruz. ‘Eşitlik’ ve ‘çocuk hakları’ maddelerinde anlaşma olmamıştı. Bölüm sonuna bırakmıştık. Şimdi de böyle yapmalıyız”. Batum, “ Amaç oy birliğini sağlamak” diyor.

İşte ‘kırmızı’ ile dolu madde :

Çalışma ve sözleşme hürriyeti (özgürlüğü) Madde 21. (1) Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir. Özel teşebbüs (girişim) kurmak serbesttir. (anlaşmaya varılan madde)

Aşağıdakiler ise anlaşmaya varılamayan maddeler

(2) (AK Parti ve MHP Önerisi) Çalışma, teşebbüs ve sözleşme hürriyetleri, millî güvenliğin, genel sağlığın, genel ahlâkın veya başkalarının hak ve hürriyetlerinin (özgürlüklerinin) korunması (MHP Önerisi: ve kamu düzeni) amaçlarıyla sınırlanabilir.

(2) (CHP Önerisi) Çalışma ve sözleşme özgürlüğünün kullanılmasına ilişkin şekil ve şartlar kamu yararı esas alınarak kanun ile düzenlenir.

(2) (BDP Önerisi) Çalışma, girişim ve sözleşme özgürlükleri, başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması veya kamu yararı amaçlarıyla sınırlanabilir. 

(3) (BDP ve CHP Önerisi) Devlet özel girişimlerin, (CHP Önerisi: ekonominin gereklerine) sosyal devlet ilkesine uygun yürümesini sağlayacak ve tekeller oluşmasını engelleyecek önlemler alır.

(BDP Önerisi) Her türden ekonomik girişimin, doğal kaynakların tüketilmesi, çevre kirliliği, çalışanların iş güvenliği ve iş sağlığı açısından yaratacağı etkileri saptamak, gerekli önlemlerin alınmasını sağlamak ve denetlemek devletin yükümlüğündedir.

Devlet yerel düzeyde, doğaya uyumlu, küçük ölçekli girişimleri, üretim kooperatiflerini ve toprağın ve üretim araçlarının kolektif kullanımına dayanan girişimlerle, kadınların, engellilerin, gençlerin ekonomik girişimlerini destekler.