Saha ve veri işlemesi MetroPoll Stratejik ve Sosyal Araştırma Merkezi tarafından yürütülen “Gençlerin Politik Tercihleri Araştırması” 5-8 Ağustos tarihleri arasında 28 ilde 18-30 yaş grubunda toplam 1.542 kişi ile anket ve buna ilaveten 30 genç ile de odak grup çalışması şeklinde gerçekleştirildi.
Araştırmada, gençlerin politik tercihleri, sivil topluma bakış açıları, yerel yönetimden beklentileri ile genç kadınların politikaya katılımı, karar alma süreçlerindeki tercihleri, temsiliyetleri hakkında düşünceleri gibi birçok soruya yanıt arandı.
Ekonomi ve eğitim, farklı siyasi eğilimlerden gençlerin ortak sorunu olarak öne çıkıyor. Özellikle, işsizlikle mücadele eden gençlerin gelecek kaygılarının endişe verici boyutlara ulaştığı gözleniyor. Pandeminin ekonomide yarattığı tahribatın ve Temmuz ayında işten çıkarma yasağının sona ermesinin etkisiyle, işsizlik sorunu daha belirgin hale geldiği görülüyor. İstihdam alanında yaşanan tek sorun, iş bulamama sorunu da değil. Gençler, mesleklerine uygun işler bulamamaktan deneyim eksikliği yüzünden iş başvurularında dikkate alınmamaktan ve iş bulsalar dahi düşük maaşlarla çalışmak zorunda kalmaktan şikâyetçi.
Buna göre; her 2 gençten 1’i siyasilerin kendilerini anlamadığını ve sorunlarına çözüm getirmek için yeterince çaba göstermediğini düşünüyor. Gençler ulaşımdan, kültür sanat çalışmalarına, imardan bütçe yönetimine kadar belediye çalışmalarının çoğunda söz sahibi olmak istiyor. Gelecek kaygısı, farklı siyasi eğilimlerden gençlerin ortak sorunu olarak ön plana çıkıyor. Her 10 gençten 6’sı kadın cinayetleri konusunda endişeli. Genç kadınlar, siyasette yer alamamalarının temel sebebini; siyasette kendilerine yeterince alan açılmaması ve siyasetteki cinsiyetçi dil ve üslup olarak görüyor. Gençlerin oy verme davranışları genel seçmenden ve ailelerinden farklılaşıyor.
Temmuz 2021’de MetroPoll tarafından yapılan genel seçmen anketine göre, “Bu Pazar milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusuna; genel seçmenin yüzde 29,3’ü AKP derken gençlerde bu oran, yüzde 20,1’e iniyor. CHP’nin oyu ise genel seçmende yüzde 19,0 iken, gençlerde ise bu oran yüzde 23,5’e çıkıyor. MHP, İYİ Parti ve HDP’nin oyları da genç popülasyonda genel seçmene göre düşüş yaşıyor. Bunlarla paralel olarak gençlerin oy tercihlerinin ailelerinin oy tercihlerinden de ayrıştığı görülüyor.
Öte yandan, kararsız ve “Cevap yok” şeklinde yanıt veren gençlerin oranı, yüzde 25,6 seviyesinde seyrediyor. Bununla birlikte, gençlerin protesto oy kullanmaya eğilimli olduğu da, yüzde 11,8 gibi bir oranla görülmekte. Bunun sebebi; ifade edilen genel güvensizlik ve umutsuzluk hâli olarak değerlendiriliyor.
Gençleri siyasete dahil etme konusunda en başarılı parti CHP ve AKP olarak görülüyor. Her 10 gençten 3’ü CHP’nin, 2’si ise AKP'nin gençleri siyasete kazandırma konusunda en başarılı 2 siyasi parti olduğunu düşünmekte.
Bununla beraber gençleri siyasete dahil etme konusunda İYİ Parti’yi en başarılı parti olarak görenlerin oranı yüzde 4,3 iken bu oran MHP için yüzde 3,8, HDP içinse yüzde 3,5 oldu.
Araştırmaya göre; gençler siyasete katılım konusunda genel olarak isteksiz. Bu isteksizliğin ilk 3 sebebi sırasıyla, görüşlerinin yaş ortalaması yüksek mevcut siyaset nazarında dikkate alınmayacak olması, siyasi kutuplaşma ve siyasi riskler olarak ele alınıyor. Gençlerin siyasete dair endişelerine, genç kadın katılımcıların cinsiyet ayrımcılığı temelli endişeleri de ekleniyor. 10 genç kadından 8’i, kadınların parti liderlerinden daha az destek gördüğünü düşünüyor. Özellikle, siyaset sahnesinde kadına yönelik dil ve üslup, bu endişelerin temel kaynağı olarak gözleniyor. Her 2 kadından 1’i, siyasetteki cinsiyetçi dil ve tacizin kadınların siyasette başarılı olmasını zorlaştırdığını düşünüyor.