Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) yönetimi, Aşk 101 dizisinde ilk etapta eşcinsel olarak kurgulanan Osman karakterinin kurum ile Netflix arasındaki "ikili görüşmeler" sonucunda değiştirildiğini doğruladı.
BBC Türkçe'ye açıklama yapan, isminin açıklanmasını istemeyen üst düzey bir RTÜK yetkilisi, "İkili görüşmelerle o karakter konusundaki sıkıntı giderilmiştir" dedi.
Ay Yapım tarafından Netflix Türkiye için hazırlanan dizideki Osman adlı karakterin eşcinsel bir birey olarak kurgulandığı ancak daha sonra senaryonun değiştirildiği öne sürülmüştü. Dizinin fragmanını sosyal medya hesaplarından LGBT sembolü olan gökkuşağı emojisi ile paylaşan Netflix'e bazı kesimler tepki göstermişti.
Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkan Yardımcısı Mahir Ünal da bu hafta içerisinde Netflix'te yayınlanan Aşk 101 dizisindeki Osman karakterinin başlangıçta eşcinsel olarak kurgulandığını açıklamıştı.
Ağustos 2019'da yürürlüğe giren ilgili yasa ve yönetmelik ile Netflix, BluTV ve Puhutv gibi dijital platformlar RTÜK denetimi kapsamına girdi.
Ancak RTÜK'ün bir program yayınlandıktan sonra denetleme yetkisi bulunuyor.
BBC Türkçe'ye, Mahir Ünal'ın açıklamasıyla ilgili konuşan RTÜK'ün CHP'li üyesi İlhan Taşçı, RTÜK'ün yayınlanmayan bir yayını denetlemesinin "sansür" anlamına geleceğini ve bunun Anayasa'ya aykırı olduğunu söyledi:
"Mahir Bey'in açıklamalarına baktığım zaman bir RTÜK üyesi olarak benim vakıf olmadığım bilgilere vakıf olduğunu görüyorum. Osman karakterinin eşcinsel olduğunu söylüyor. RTÜK ya da üyeleri yayınlanmamış bir dizinin içeriğini bilemez.
"Saray'dan veya orada belki RTÜK yönetiminin de katkısıyla, Netflix ile özel bir arka kapı diplomasisi yapılmış. Ve bu diplomasinin sonucu olarak aslında senaryonun ilk versiyonunda eşcinsel olan bir karakter deyim yerindeyse sansürlenmiş, hatta revize edilmiş ve bambaşka bir forma sokulmuş.
"Bu bile aslında yayıncılığın karşı karşıya olduğu tehdidin boyutlarını ve büyüklüğünü gösterir. Çünkü T.C. Anayasası'na göre sansür edilemez basın, sansür edilemez ekranlar. Onun içindir ki zaten RTÜK yayınlanmamış, yayın aşamasındaki hiçbir içeriği denetlemez, denetlemeye kalkarsa zaten sansür kuruluna dönüşür."
Taşçı, Osman isimli karakterin eşcinsel kimliğinin değiştirilmesini AKP'nin "siyasi anlayışını yayıncılık sektörüne empoze etmesi" olarak yorumladı ve bunun "sansürden de beter" olduğunu söyledi.
Netflix Türkiye için Türk yapımcı şirketler aracılığıyla hazırlananlar da dahil olmak üzere, dış yapımlarda öncelikle Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı Sinema Genel Müdürlüğü'nden, ardından çekimin yapılacağı İl Kültür ve Turizm Müdürlüklerinden izin almak gerekiyor.
Netflix Türkiye, BBC Türkçe'nin Aşk 101 dizisinin senaryosunda yapıldığı belirtilen değişiklikle ilgili açıklama talebini yanıtsız bıraktı.
Mahir Ünal, pazartesi akşamı Cüneyt Özdemir'in YouTube'ta yayınlanan programına katılarak soruları yanıtladı. Ünal, AKP'nin eşcinsel kimliğe karşı olmadığını ancak bunun "dayatılmasına" karşı olduğunu söyledi.
Ünal, "Bu normal bir şey diyebilirsiniz. Ama Almanya'da, Fransa'da, Hollanda'da ya da ABD'de bir eşcinsel kendi özel hayatını yaşar ama gazete bayisine gittiğinde - yanında bir çocuk ya da kendi çocuğu olabilir - bir porno dergisi poşet içerisinde satılmadığında tepki gösteririm çünkü onun eşcinsel kimliği başka bir şeydir, kamu ahlakına uyması başka bir şeydir" dedi.
Ünal, buradaki esas sorunu "dayatma" olarak tanımladı.
Ünal, "Burada asıl sorun dayatma. Bir insanın eşcinsel kimliği başka bir şeydir. Bir kişinin eşcinsel kimliğini size dayatması başka bir şeydir. Ben o pankartları gördüğümde, o dili, o ifade biçimini gördüğümde açıkçası irite oluyorum" diye konuştu.