Askeralma Kanun Teklifi’nde itirazlar şekilleniyor: "Yeniden düzeltmeye imkan vermeyecek bir kanun yapalım"

Hülya Karabağlı

AKP kanadında yerine oturmayan bazı taşlar nedeniyle yasalaşması bayram sonrasındaki Genel Kurul oturumuna bırakılan 65 maddelik ‘Askeralma Kanun Teklifine’ muhalefetten itiraz çalışması yapıldı. Siyasi parti gruplarının bayram programları nedeniyle bir araya gelemediğini ifade eden İyi Parti Grup Başkanvekili Yavuz Ağıralioğlu, askerlikle ilgili bir düzenlemenin bir eşitsizlik halinde vatandaşlık hukukuna halel getirebileceği endişesiyle özenle yapılması gerektiğini söyledi.

Düzenlemenin, Meclis’in açıldıktan sonraki ilk oturumunda ele alınması şartı olmadığını belirten ve TSK’nin saygın isimlerinin yasa teklifi üzerindeki görüşlerinin de dinlenilmesi önerisinde bulunan Ağıralioğlu, Komisyondan da hızlı geçen düzenlemenin çerçeve metne, diline, özellikle Cumhurbaşkanı'na askerlikten muafiyet tanıma yetkisi veren 45. Madde ve promosyonla askerlik algısı yaratan cümlelere itirazları olduğu söyledi. Ağıralioğlu, “Cumhurbaşkanının askerlikten muaf tutabilme yetkisi var. Biraz da genişletilmiş bir inisiyatif oluşturulursa istediği gibi bir gönüllü birimi oluşturabilme imkanı falan gibi bir takım boşluklar var. Askerlik özendirilirken promosyonla özendiriliyormuş hissi veren bazı cümleler var. Askerlik promosyon konusu değildir. Vatan hizmetini böyle gençliğimizin böyle telakki etmesine müsaade etmemek lazımdır" dedi.

 İyi Parti Grup Başkanvekili Yavuz Ağıralioğlu, T24’ün Askeralma Teklifindeki son duruma ilişkin sorusuna şu değerlendirmelerde bulundu:

“Pazartesi günü iktidara çerçeve metni sunacağız”

"Üzerinde endişelerimiz olan maddelerle ilgili bir çalışma yaptık. Bu askerlik özenle çıkarılması gereken bir kanun. Vatandaşlık sürecinin en fazla bedel ödemeye müsait olan yer orası orda bir eşitsizlik vatandaşlık hukukumuza halel getirir. Hükümetin bize getirmiş olduğu teklif hem yetkili kurullarımızla hem de ilgilileriyle istişare ettik. Bazı maddelerdeki itirazlarımızı şifahi olarak ettik önümüzdeki pazartesi günü  (10 Haziran 2019) itirazlarımızı konu olan çerçeve bir metin sunacağız.

“Cumhurbaşkanının askerlikten muaf tutabilme yetkisi var”

"Cumhurbaşkanı'nın askerlikten muaf tutabilme yetkisi var. Biraz da genişletilmiş bir inisiyatif oluşturulursa isteği gibi bir gönüllü birimi oluşturabilme imkanı falan gibi bir takım boşluklar var. Askerlik özendirilirken promosyonla özendiriliyormuş hissi veren bazı cümleler var.  Şu kadar yapana bu kadar falan. Askerlik promosyon konusu değildir. Vatan hizmetini böyle gençliğimizin böyle telakki etmesine müsaade etmemek lazımdır"

“ Çerçeve metne, diline, sündürmeye yönelik boşluklara itirazımız var”

"Hem metnin çerçevesine hem de diline hem de bazı mevzularda keyfi uygulamaların önünü kapatacak şekildi açık net kanun çerçevesine dönüşsün diye hassasiyetimiz var. Cumhur ittifakının geçen seçimin mottosu olarak kullandığı 'beka problemi' var. Beka problemi bu kadar dillendirilmiş bir sürecin sonunda askerliği düşünmek zorundayız. Orduyu teknolojik  olarak gününümüz şartlarına uygun hale getirmek lazım. Orduda ki profesyonelleşme iradesini görüyoruz. Ama Türk devletinin, vatanının güvenlik endişelerini, bu topraklarda varlığına kastetmiş unsurların da hesap edilmesi lazım. Orduyu da dinlememiz lazım.  Ordunun şu andaki mevcuduyla beraber biz dışarıda daha önce TSK’ye hizmet etmiş saygın isimlerinin de bu konuda kanaatinin alınması sağlıklı düzenleme yapılması için  önemli buluyoruz"

“Orduya paralel bir takım yapılanmalar bir takım güvenlik birimleri oluşturmak yerine…”

"Ordu politize olmaması gereken bir kurum. Ordu bir taraftan demokrasi dışı imkanların elinden alınması gereken bir kurum ama siyasetin emrine veriyoruz diye siyasallaştırmamak lazım. Ordu siyasete bulaşmamalıdır. Orduyla güçlenmek lazım orduya paralel bir takım yapılanmalar bir takım güvenlik birimleri oluşturmak yerine ordumuzu devletimizi taşıyacak kadar teknolojik olarak güçlü, intikal kabiliyetleri itibariyle bölgesindeki her türlü probleme direkt müdahale edecek kadar bir yapıya getirmek lazım.

Endişeye mahal kalmasın istiyoruz. Kanunları itibarlı yapan şey herkes tarafından net olarak anlaşılabilir olması, sündürmeye imkan veremeyecek kadar çerçevesinin net çizilmiş olmasıdır.  Biz bu kanun çerçevesinde sündürmeye, esnetmeye keyfi uygulamalara açık yerler görüyoruz. Yeniden düzeltmeye imkan vermeyecek bir kanun yapalım istiyoruz, yamalı bohçaya dönüşmesin düzgün çıkaralım istiyoruz"

 “Genel Kurul’a hemen getirmek zorunda değiliz”

Bayramda görüşme olacaktı ayarlayamadık. Hemen Salı (11 Haziran 2019) günü getirmek zorunda değiliz bunu. Ordu yetkililerimizi dinleriz, bizim söyleyeceklerimiz var. TSK’ya hizmet etmiş saygın isimlerin bu yasayla ilgili değerlendirmelerini  dinleyebiliriz. Daha sonra  çerçeve metni oluştururuz. İktidar ve muhalefet partileri el birliği ile çıkarmak isteriz. Komisyondan da hızlı geçildi. Orada da özensizlik ve dikkatsizlik olduysa düzeltilebilir"

Teklif ne getiriyor?

Yeni askerlik sistemine ilişkin düzenlemeleri içeren Askeralma Kanunu Teklifi, yürürlüğe girerse 6 ayı dolan askerler terhis olabilecek.

AKP’lilerin sunduğu ‘Askeralma Kanun Teklifi”, 1927 tarihli 2 tane kanunun ilga edilmesini, 211 sayılı İç Hizmet Kanunu, 926 sayılı Personel Kanunuyla birlikte toplamda 18 kanun ve 1 kanun hükmünde kararnamede değişiklik öngörüyor.

Bedelli askerlik ise kalıcı hale getirilecek. Düzenleme ile seferberlik ve savaş halinde ihtiyaca göre terhis tarihi, Cumhurbaşkanınca belirlenecek. Askerlik çağı, Cumhurbaşkanınca 5 yıla kadar uzatılabilecek veya kısaltılabilecek. Bu uygulama kapsamında tahsil edilen tutarlar, genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Bakanlık merkez muhasebe birimi hesabına yatırılacak.

Yeni askerlik sisteminin yasalaşmasıyla birlikte askerlik süresinde yaşanacak değişim nedeniyle yaklaşık 130 bin asker terhis sevinci yaşayacak. 

45. maddeye itiraz

Muhalefet partileri özellikle Cumhurbaşkanı'na askerlikten muafiyet tanıma yetkisi veren 45. maddedeki düzenlemeye itiraz ettiler.

Komisyon görüşmelerinde de en çok tartışma yaratan söz konusu maddenin 2. fıkrasında, "Olağanüstü hal veya savaşta, askerliğini henüz yapmadan, cumhurbaşkanınca gerekli görülen sahalarda özel olarak görevlendirilen gönüllüler, cumhurbaşkanınca belirlenen şartlara uydukları taktirde askerlik hizmetinden muaf tutulur" deniliyor.

AKP, bu düzenlemenin mevcut yasada da olduğu ve söz konusu yetkinin Bakanlar Kurulu'nda olduğunu, cumhurbaşkanlığı sistemine geçilmesi nedeniyle, diğer konularda olduğu gibi Bakanlar Kurulu'nun yetkilerinin cumhurbaşkanına aktarılmasından ibaret olduğunu savunuyor.

Teklifin 45. Maddesi ile Cumhurbaşkanına uygun gördüğü kişileri askerlik hizmetinden muaf tutma yetkisi veriliyor. 45. Maddenin ilgili kısmı şöyle;

“Barışta, olağanüstü hal veya seferberlik hallerinde veya savaşta, askerliğini henüz yapmadan, Cumhurbaşkanınca gerekli görülen sahalarda özel olarak görevlendirilen gönüllüler, Cumhurbaşkanınca belirlenen şartlara uydukları takdirde askerlik hizmetinden muaf tutulur.”