Associated Press: Esad, Erdoğan'ın "Şam'a heyet gönderme" teklifini reddetti; üçüncü ülke önerdi
T24 Dış Haberler
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’la görüşme olasılığına dair açıklamaları gündem olurken Associated Press’e konuşan Lübnanlı bir siyasetçi, Erdoğan’ın İran aracılığıyla Şam’a mesaj gönderdiğini iddia etti. Lübnanlı siyasetçi, Türkiye’nin Şam’a bir heyet göndermeye hazır olduğunu ilettiği ancak Esad’ın reddederek üçüncü bir ülkede görüşmeyi uygun bulduğunu söyledi.
Associated Press’e konuşan ancak ismini vermek istemeyen Lübnanlı bir siyasetçi Türkiye’nin İran aracılığıyla Suriye’ye mesaj gönderdiğini söyledi. Siyasetçi, Erdoğan’ın Şam’a Türk yetkililer göndermeye hazır olduğunu söylediğini ancak Esad’ın bunu reddederek üçüncü bir ülkede görüşmeye açık olduğunu belirttiğini iddia etti.
Haberle ilgili konuşan üst düzey bir Türk yetkili, İran aracılığıyla herhangi bir iletişim olduğunu reddederek Tahran’ın Suriye konusunda Türkiye’ye karşı pozisyonda olduğunu söyledi. Yetkili, Rusya’nın Türkiye’yi Suriye’yle normalleşmeye teşvik ettiğini ancak henüz bir gelişme olmadığını söyledi.
Erdoğan'dan Esad'la görüşme açıklaması
Cumhurbaşkanı Erdoğan bugün Erdoğan partisinin grup toplantısının çıkışında gazetecilerin sorularını yanıtladı. Esad ve Sisi ile görüşme olur mu sorusuna Erdoğan, "Olabilir" dedi. İ"kinci görüşme ne zaman olur, tarih verilir mi" sorusuna da "Esad ile görüşme olabilir, siyasette küslük dargınlık olmaz eninde sonunda adımlarımızı atarız." yanıtını verdi.
Bahçeli dün "Esad'la görüşülmeli"demişti MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, dün partisinin grup toplantısında Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın daha önce "darbeci" dediği Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi’nin Katar’da el sıkıştığı fotoğrafa ilişkin olarak, "Sayın Cumhurbaşkanımızın Sisi ile kurduğu temas doğru bir temastır." değerlendirmesini yaptı. Bahçeli, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'la da görüşülmesi gerektiğini belirtti. TIKLAYIN | Bahçeli: Esad ile görüşülmeli Erdoğan da Endonezya dönüşü, "Türkiye Körfez ülkeleriyle ilişkileri normalleştirdi. Mısır’la da çözüm noktasında diplomasi çalışmaları var. Siz ‘Vakti, saati geldiğinde Esad’la da görüşebiliriz’ demiştiniz. Bu açıklamanızın ardından Rusya ‘Böyle bir görüşme olursa, ev sahipliği biz yapabiliriz’ demişti. Bu iki ülke ile ilgili son gelişmeler ne durumda?" sorusuna, "Siyasette ebedi olarak dargınlık, kırgınlık, küslük olmaz. Vakti, zamanı geldiği anda oturur, değerlendirir, ona göre de bir yenilemeyi yapabilirsiniz. Şu anda Türkiye olarak bu konularda sıkıntılı olduğumuz ülkelerle ilişkileri yeniden ele alabiliriz. Hele hele Haziran seçiminden sonra bir sil baştan yapabiliriz. Ve buna göre de yolumuza inşallah o şekilde devam edebiliriz." yanıtını vermişti. Ne olmuştu?Suriye’de protestoların şiddetle bastırılmaya çalışılmasıyla 15 Mart 2011’de başlayan ve hala devam eden, terör örgütlerinden devletlere birçok tarafın dahil olduğu, 2. Dünya Savaşı sonrası dönemin en kanlı çatışmalarından olan Suriye İç Savaşı Şam yönetiminin Batı dünyasıyla bağlantısını kopardı. Şam’ın ülkenin bazı bölümlerinde kontrolü kaybetmesiyle oluşan güç boşluğundan faydalanan IŞİD gibi radikal İslamcı gruplar da savaşın tarafı haline geldi. Türkiye, savaş boyunca Esad’ı devirmeye çalışan muhalif gruplara destek verdi. Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı ve Ahmet Davutoğlu’nun Başbakanlığı’nda Türkiye, artan IŞİD saldırıları nedeniyle Şah Fırat Operasyonu’nun düzenleyerek TSK’yı Suriye’ye soktu ve Süleyman Şah’ın naaşını taşıdı. Türkiye, Suriye’nin kuzeydoğusunu terör örgütü olarak tanıdığı SDG’nin kontrol etmesini de bir ulusal güvenlik tehdidi olarak görüyor. ABD’nin IŞİD’le mücadele ve devamında SDG ile YPG’yi desteklemesi, Ankara-Washington hattında bir gerginlik konusu. Türkiye 2016'dan bu yana Suriye'nin kuzeyine 4 kapsamlı operasyon düzenledi. Bu harekatlar 2016'da Cerablus, El-Bab ve Halep'e yapılan Fırat Kalkanı, 2018'de Afrin ve Halep'e yapılan Zeytin Dalı, 2019'da Rasulayn ve Tel Abyad'a yapılan Barış Pınarı, 2020'de İdlib'e yapılan Bahar Kalkanı harekatları. Cumhurbaşkanı Erdoğan, savaş boyunca Esad karşıtı birçok söylem kullandı, Suriye liderine “katil”, “terörist” dedi, “Muhaliflerin Esad’ı indireceğini” söyledi. Bu dönemde birçok AKP yetkilisi ve iktidara yakın medya kuruluşu Esad’a ‘Esed’ diye hitap etmeye başladı. 2022’de Türk dış politikası İsrail, Mısır ve Ermenistan gibi geçmişte krizler yaşadığı ülkelerle normalleşme sürecine girerken Şam da gündeme geldi. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, 2022’nin Ağustos ayındaki bir konuşmasında Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ile Ekim 2021’de görüştüğünü kamuoyuna duyurdu. Ankara’dan Şam ile de normalleşme sürecine girilebileceğine dair sinyaller gelmeye başladı. Cumhurbaşkanı, Endonezya’daki G20 liderler zirvesi sonrası yaptığı açıklamada, Esad ile ilgili soruya, “Siyasette ebedi olarak dargınlık, kırgınlık, küslük olmaz. Haziran seçiminden sonra bir sil baştan yapabiliriz” şeklinde konuşmuştu. Erdoğan 23 Kasım’da yaptığı grup toplantısında da, "Esad ile görüşme olabilir, siyasette küslük dargınlık olmaz eninde sonunda adımlarımızı atarız" dedi. Erdoğan ve Esad, son olarak 2011 yılında telefonda görüşmüştü. |