Avrupa Konseyi Şanghay Beşlisi ve CHP'li Ayman Güler için ne dedi?

Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjørn Jagland, Avrupa Birliği’ni Türkiye’yi kaybetmemesi konusunda uyardı.  Önümüzdeki hafta Türkiye'yi ziyaret edecek olan  Jagland, Şanghay İşbirliği Örgütü tartışmalarına atıfla  “Bu Avrupa’dan uzaklaşma manasına gelirse ben endişelenirim, AB de endişelenmeli.” dedi.

Türkiye’nin kurucu üyesi olduğu Avrupa Konseyi’nin Genel Sekreteri Thorbjørn Jagland, AB’nin Türkiye’ye ‘aileden değilsin’ mesajı vermesini büyük hata olarak değerlendiriyor.  Türkiye’nin artık sadece bölgesinde ve Avrupa’da değil, dünyada da mühim bir oyuncu haline geldiğine işaret eden eski Norveç Başbakanı Jagland, AB’nin Türkiye’yi kaybetmemesi gerektiğini söyledi. Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Şanghay İşbirliği Örgütü’ne (ŞİÖ) katılma teklifini Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjørn Jagland, Avrupa Birliği’ni Türkiye’yi kaybetmemesi konusunda uyardı.

Önümüzdeki hafta yapacağı Türkiye ziyaret edecek olan Jagland, Şanghay İşbirliği Örgütü tartışmalarına atıfla  “Bu Avrupa’dan uzaklaşma manasına gelirse ben endişelenirim, AB de endişelenmeli.” dedi.

Türkiye’nin kurucu üyesi olduğu Avrupa Konseyi’nin Genel Sekreteri Thorbjørn Jagland, AB’nin Türkiye’ye ‘aileden değilsin’ mesajı vermesini büyük hata olarak değerlendirdi. Türkiye’nin artık sadece bölgesinde ve Avrupa’da değil, dünyada da mühim bir oyuncu haline geldiğine işaret eden eski Norveç Başbakanı Jagland, AB’nin Türkiye’yi kaybetmemesi gerektiğini söyledi. Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Şanghay İşbirliği Örgütü’ne (ŞİÖ) katılma teklifini AB’ye bir uyarı olarak yorumlayan Jagland, “Bu Avrupa’dan uzaklaşmak manasına gelirse hem biz hem de AB endişelenmeli.” dedi.

Zaman gazetesinden Selçuk Gültaşlı'nın haberine göre, AB’ye 10 Aralık’ta Nobel Barış Ödülü verilirken Komite adına konuşma yapan Jagland, Avrupalı liderlere Türkiye’nin dünya barışı için önemini hatırlatmış ve AB sürecinin hızlandırılması gerektiğini ima etmişti. Kürt meselesinin çözümü için başlatılan müzakerelere tam destek veren Jagland, bu dönemlerin provokasyona çok açık olduğunu vurguladı. Bu sebeple Ankara’nın dikkatli olması gerektiğini kaydetti. CHP ve lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nu sürece verdiği destek dolayısıyla takdir ettiğini belirten Jagland, CHP İzmir Milletvekili Birgül Ayman Güler’in ‘ırkçı’ olarak değerlendirilen ifadelerini ise ‘kabul edilemez’ diye niteledi.

Türkiye’de basın hürriyetine ilişkin ciddi sorunlar olduğunu vurgulayan Jagland, ancak ülkenin Çin’le mukayese edilmesini ‘tamamen aptallık’ olarak nitelendirdi.

Darbe davalarını ‘gerekli bir süreç’ olarak değerlendiren Jagland ancak davaların Avrupa standartlarında yürütülmesinin çok önemli olduğuna, bu konuda endişelerin ortaya çıktığına işaret etti.

Mülakatta öne çıkan başlıklar şöyle:

Türkiye artık hem Avrupa’da hem de dünyada mühim bir oyuncu. AB reformları olmasaydı, Türkiye hem siyasi reformları hem de iktisadi büyümeyi gerçekleştiremezdi. Bugün artık Türkiye’nin ekonomik gücü de hesaba katılmalı.

Zannediyorum AB’ye bir mesaj bu. ‘Eğer AB yolu kilitlendiyse başka yollar var’ mesajı. Türkiye’nin Avrupa’yı terk edeceğine inanmıyorum. Türkiye gibi büyük bir ülke sadece bir yöne bağımlı kalmanın doğru olmayacağını bilecek kadar akıllı. Erdoğan nihayetinde bir siyasetçi, AB’ye ‘tamamıyla size bağımlı değiliz’ mesajı vermek istemiş olabilir. Ancak bu teklif Türkiye’nin Avrupa’dan uzaklaşması manasına gelirse, beni çok endişelendirir. AB’yi de ayrıca endişelendirmeli. Türkiye’nin AB üyeliğini her zaman destekledim. Türkiye’yi kaybedersek AB’nin büyük hata yapacağını düşünüyorum. ‘Türkiye Avrupa ailesine ait değil’ dersek de büyük hata yaparız. Evet sorunlar var ama Türkiye’ye ‘buraya ait değilsin mesajı vermeyin’. Nobel konuşmamda bu mesajı vermek istedim.

PKK ile yürütülen müzakerelerin kamuoyu ile paylaşılması akıllıca. Kürtler de dahil olmak üzere geniş toplum kesimlerinin artık sorunun çözümünden yana tavır aldığını düşünüyorum. Bu tür süreçlerde dikkatli olmak lazım. Şiddetten beslenen aşırı unsurlar bu tür süreçleri her zaman sabote ederler. Filistin’de, Sri Lanka’da böyle oldu. Burada da 40 yıldır devam eden bir çatışmadan bahsediyoruz. Türkiye Paris’tekine benzer provokasyonlara karşı dikkatli olmalı. Paris’teki cinayetlerin müzakereleri etkilememesine sevindim.

CHP’nin bu süreci desteklemesi çok olumlu. CHP eskiden çok milliyetçi ve saldırgan bir partiydi. Bu müzakerelerin geniş toplum kesimlerinden destek alması mühim. CHP’nin desteği olmadan bu müzakereleri yürütmek çok zor olurdu. Güler’in sözlerini kabul edilemez buluyorum. Bu tür siyasetçileri Avrupa’nın farklı ülkelerinde de görmek mümkün. Etrafta bu tür çılgın insanlardan çok var. Bu tür insanların kuvvetlenmesine ve süreçte etkili hale gelmelerine engel olmak lazım. Ben Kılıçdaroğlu’nu destekliyorum. Bu siyasetin hem partisi hem de ülkesi için iyi olduğunu düşünüyorum.

Son dönemde çok sayıda gazeteci hapse atıldı. Bu tabii ki kötüye gidiş. Ancak aynı zamanda hükümette bu kötü gidişatı durduracak bir irade de var. Bir yandan terörle mücadele kanunu gibi mevzuatı değiştirirken bir yandan da hakim ve savcıların eğitilmesi gerekiyor. Hakim ve savcılar eğitim için artık AİHM’ye geliyorlar, bu olumlu. Türkiye’nin bu alanda Çin’le mukayese edilmesi tamamen aptallık. Sorunlar var ama tabii ki Çin seviyesinde değil.