Avrupa'dan Türkiye'ye "seçimleri erteleyin" çağrısı

Kayhan Karaca

Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM), mevcut koşullarda düzenlenecek seçimlerin "Avrupa kriterlerine uygun olmayacağı" gerekçesiyle Türk hükümetine 24 Haziran seçimlerini erteleme çağrısında bulundu.

AKPM Denetim Komisyonu adına bu sabah Strasbourg'da alınan kararda, seçim kanununun seçim kararından sadece bir ay önce değiştirilmiş olması, OHAL uygulamasına devam edilmesi, seçimlerin güvenliği ve saydamlığı konusundaki şüpheler ve tartışmalı mühürsüz oy pusulası kararının "seçimlerin demokratik bir ortamda düzenlenemeyeceğini" gösterdiği belirtildi.

Kararda, yeni seçim kanunu ile seçimlerin düzenleneceği tarih arasındaki kısa sürenin siyasi partilere adapte olma ve hazırlanma süresi bırakmadığı not edildi. Seçim kurallarının seçim tarihinden üç ay önce değiştirilmesinin Venedik Komisyonu tarafından belirlenmiş ilkelere aykırı olduğu hatırlatıldı. Seçim barajının yüzde 10'da kaldığı ve bu durumun siyasi çoğulculuk anlayışıyla bağdaşmadığı kaydedildi.

"Gerçek anlamda demokratik seçimler düzenlenemeyecek"

Denetim Komisyonu, yeni seçim sistemine göre polisin seçim bürolarına girebilecek olmasını da "kaygı verici" olarak değerlendirdi. Bir önceki seçimlerden sonra AKPM ve AGİT'in medyanın seçimlerle ilgili haberleri ve siyasi partilerin finansmanına dair tavsiyelerinin de yerine getirilmemiş olduğu hatırlatıldı. 

Bu tespitlerden yola çıkan Denetim Komisyonu, mevcut koşullarda "gerçek anlamda demokratik seçimler düzenlenemeyeceği" ve seçimlerin "meşruluğunun sorgulanacağı" mesajı verdi. Seçimlerin ertelenmesi tavsiyesinde bulundu.

Kararın şu aşamada herhangi bir yaptırımı bulunmuyor. Ancak AKPM Denetim Komisyonu demokratik standartlar konusunda Avrupa genelinde referans olduğundan, aldığı karar diğer Avrupa kurumları tarafından da destekleniyor. AKPM Nisan 2016'da Türkiye'yi denetim sürecine almıştı.

Denetim Komisyonu'nun bu karar sonrası 24 Haziran seçimleri için gözlemci heyeti gönderip göndermeyeceği henüz bilinmiyor. 

Bir Avrupa Konseyi üyesi olan Türkiye AKPM'de 18 parlamenterle temsil ediliyor.