Ayakkabı ve tekstilde kanserojen ürün yasağı başlıyor

Ayakkabıdan çantaya, tekstilden takı ve saatlere, bebek bezlerinden deterjan ve oda spreylerine, çocuk bakımından temizliğe kadar yüzlerce ürüne kanserojen ve alerjen yasağı geldi. Resmi Gazete’de 23 Haziran’da yayımlanan Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Yönetmeliği’nin bazı kritik hükümleri 23 Aralık’ta yürürlüğe giriyor.

Evlerde bebeklerin ağzının değme ihtimali olan masa, sandalye dahil hiçbir üründe artık kanser yapıcı ürün kullanılamayacak. Çocuk parklarının zeminlerinde dahi kanserojen madde aranacak. Yeni kurallara uymayan ürünler piyasadan toplanacak. Üretici ve ithalatçılara para cezası yağacak.

Hürriyet'ten Aysel ALp'in haberine göre deri ve tekstil ürünlerinde, düğme, fermuar gibi aksesuvarlarda kansere veya alerjiye neden olan kurşun, krom VI, DMF ve PAH maddeleri kısıtlanacak. Oyuncak ve kırtasiye ürünlerinde benzen ve PAH; tüm oda spreyleri ve koku gidericilerde 1.4 diklorobenzen; takı, saat ve aksesuvarlarda nikel, kadmiyum, Krom VI, PAH ve kurşun kısıtlaması olacak. Deterjanlarda nonil fenolün yanı sıra benzen olmayacak.

Kurşun yasağı

Tüketicinin kullandığı bu nihai ürünlerdeki denetimi Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yapacak. Bakanlık yetkilileri, yeni yönetmelikle kanserojen ve alerjen birçok kimyasalın nihai ürünlerde kullanımının AB seviyesinde olacağına dikkat çektiler. Ocak ayından itibaren piyasada yoğun denetime başlayacaklarını anlatan yetkililer, hangi kimyasalların, neden yasaklandığını ise şöyle anlattılar:

“Düğmelerde, fermuarlarda kurşun var mı diye bakamıyorduk. Şimdi bakacağız. Oda spreylerinde, tuvaletlerde, lavobalarda koku giderici ürünlerde diklorobenzeni denetleyeceğiz. Bebeklerin ağzının değme olasılığı olan her şeyde kurşun yasaklanacak. Bu ev içinde kullanılan masa, sandalyeleri dahi kapsıyor. Kurşun, baskılı hemen her üründe var. Boyalı bir yatak çarşafında, bebeğin ayakkabısında, oyuncağında, özellikle imitasyon takılarda, kalemlerde kurşun denetimi yapacağız.

Ayakkabı, çanta gibi deri ürünlerde krom VI’yı; spor aletleri, tenis raketleri, bisiklet direksiyonunda, yaşlı yürüteçlerinde, çocuk parklarındaki zemin kaplamalarında kanserojen olan PAH’ın denetimini yapacağız. Yine suni deriden yapılan ayakkabı, çanta başta olmak üzere mobilyalar dahil DMF kimyasalını denetleyeceğiz. Böylece kanserojen ve alerjen tüm kimyasallar ülkemizde de AB seviyesinde kısıtlanmış olacak.”

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, yoğun denetimin ardından yönetmeliklere aykırı üretilen veya ithal edilen tüm ürünler hakkında cezai işlem başlatacak. Buna göre mevzuata aykırı ürünler üretici veya ithalatçı firma tarafından piyasadan toplatılacak, imha edilecek ve bu firmalara 19 bin liradan başlayan para cezaları kesilecek. İhlallerin tekrarı halinde bu cezalar katlanacak.

Öte yandan Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, 15 Aralık’ta üretici ve ithalatçı birlikleriyle bir çalıştay yapacak.